Kanser İçin Işın Tedavisi: Elekta Versa

Tüm dünyada hayati kayıp nedenleri arasında ilk sıralarda yer alan kanser hastalığının tedavisinde kullanılan modern teknolojiler, hasta konforunu ve tedavi başarısını gün geçtikçe artırıyor. Geçmişte iki boyutlu olarak yapılan tedaviler günümüzde zaman faktörü de ortama dahil edilerek dört boyutlu olarak yapılabiliyor. Bu teknolojik gelişmelerle birlikte hasta cihaza alınmadan önce Radyasyon Onkolojisi ekibi tarafından yapılan çalışmalar da tedavi başarısı açısından büyük önem taşıyor. Memorial Sağlık Grubu Radyasyon Onkolojisi Bölümü Uzmanları, ışın tedavisi Elekta Versa HD Signature hakkında bilgi verdi.

Elekta Versa HD Signature nedir?

Elekta Versa HD Signature, radyasyon onkolojisinde kanser tedavisinde kullanılan bir teknolojidir. 

Özellikleri Nelerdir?

Hedefe yönelik ışınlama: Bu uygulama ile birlikte sadece vücuttaki kanser hücreleri hedeflenirken sağlam dokuların çok iyi bir şekilde korunması amaçlanmaktadır. Elekta Versa HD SIGNATURE’de bulunan 160 adet alan şekillendirici yapraklar (MLC), hedef tümörün şeklini etkin bir şekilde belirleyerek sağlıklı organların ışından olumsuz etkilenme riskini en aza indirmektedir. Elekta Versa HD SIGNATURE modelinin lineer hızlandırıcılar içerisinde 5 kat az sızıntı doz geçirgenliğine sahip “Agility” adlı kurşun alaşımlı yaprak yapısı (MLC), hızlı hareket kabiliyeti ile sağlıklı organları korurken, sızıntıya bağlı ikincil kanser oluşum riskini de azaltma özelliğine sahiptir. Sistem üzerinde bulunan 6 boyutta robotik hareket yeteneğine sahip olan “Hexapod tedavi masası” sayesinde hastanın pozisyonlanması çok hassas şekilde gerçekleştirilerek, hedeflenen bölgenin en doğru şekilde ışınlanması mümkün olmaktadır. Örneğin meme kanseri hastası tedavi edilirken en önemli amaçlardan biri akciğer ve kalbin korunmasıdır. Bunun için de Elekta Versa cihazıyla tedavide farklı aparatlar kullanılarak kalbin alan içerisinden uzaklaştırılması ve tedavinin bu şekilde gerçekleştirilmesi mümkündür.

“Yüksek Doz Hızı”  Radyoterapi tekniklerinin tümünü etkin ve güvenli şekilde uygulayabilen Elekta Versa HD SIGNATURE’in “Yüksek doz hızı” modu, üç kat  yüksek ve hızlı ışınlama yapılmasına olanak sağlamaktadır. Bu seçenek tedavi süresini kısaltırken, başarı oranını da artırmaktadır.   

“Monte Carlo Algoritması” ile uygun doz hesaplaması: Elekta Versa HD SIGNATURE cihazı tedavide doz uygulamasını “Monte Carlo Algoritması” ile hesaplamaktadır. “Monte Carlo” doz hesaplama algoritmasının kullanıldığı “Monaco” tedavi planlama sistemi, gerçeğe en yakın doz dağılımını hesaplayabilmektedir. Monte- Carlo doz hesaplama algoritmasi ile sadece matematiksel değil, radyobiyolojik modellemelere dayalı doz hesaplaması ve tedavi planlaması yapılabildiğinden, ışınlanmak istenen bölgeye uygulanan tedavi dozu doğru bir şekilde verilebilmektedir. Sistem bunu yaparken de sağlıklı doku ve organların zarar görmesi engelleyebilmektedir. Yine bu sistemle entegre olarak çalışan “iViewGT Dose” yazılımı ile tedavi öncesi ve/veya tedavi sonrasında hastaya uygulanan dozun doğruluğu ve etkinliği kontrol edilebilmektedir.

Tedavi öncesi ve sırasında görüntü kılavuzluğu: Cihaza entegre edilmiş ilave bir yazılım ve donanım sayesinde ister tedavi sırasında ister tedaviye başlamadan hemen önce çekilebilen Bilgisayarlı Tomografi (CBCT) görüntüleri ile tedavi edilecek saha 3 boyutlu olarak görsellenerek, tedavinin doğru yere uygulanması sağlanmaktadır. Versa HD SIGNATURE cihazına bağlanan ABC (Acvite Breathing Coorditanor)  sistemi sayesinde solunumun sadece belirli bir sekansında ışınlama yapılabilmektedir. Böylece özellikle sol meme tümörlerinde, kalbin ışın alanından daha fazla uzaklaştırılması sağlanmakta, kalp dozu düşürülebilmekte veya solunum hareketinin durdurulmasıyla, örneğin erken evre akciğer tümörleri veya metastazlarında, nokta atışı sırasında çok küçük alanlardan ışınlama yapılabilmektedir. Böylece çevre normal dokuları iyi korunur. Ayrıca Versa HD SIGNATURE cihazında bulunan “Symmetry programı” ile işaretleyici yerleştirmeden tedavi sırasında da solunuma bağlı hareketin anatomik  takibi mümkün olmaktadır. Hasta serbest şekilde nefes alıp verirken çok küçük alanlarla ışınlama yapmak da sağlanmaktadır.

Yan etkilerin azaltılması: Bir başka görüntü rehberliğinde gerçekleştirilen tedavi yöntemi olan ve Elekta Versa HD SIGNATURE ile birlikte kullanılabilen “Clarity Autoscan” sayesinde, ultrason ile tedavi sırasında oluşan organ hareketleri takip edilerek doğru ışınlama sağlanabilir. Bu sistem özellikle bağırsak ve mesane doluluğundan çok etkilenen prostat ışınlamalarında üst düzey bir doğruluk sağlamaktadır.

Hangi Hastalıklarda Kullanılır?

Radyoterapi tedavisi gereken tüm tümörlerin tedavisinde Elekta Versa kullanılabilmektedir.

Nasıl Uygulanır?

Radyoterapide de artık kişiye özgü planlama ve tedavilerin kullanılmaya başlandığı günümüzde Elekta Versa HD SIGNATURE, bünyesinde barındırdığı özellikler sayesinde hastalar için başarılı tedavi sonuçlarının alınabilmesine olanak tanıyan bir cihazdır.

Hasta 6 boyutlu hareket kabiliyeti olan bir masaya uzanmaktadır. Bu robotik masa özelliği hastanın doğru konumlandırılmasını sağlamakta, tedavinin doğru bölgeye ve tümöre tam olarak verilmesine imkan tanımaktadır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.