HLA B27 Nedir? HLA B27 Testi Ne Anlama Gelir?

HLA B27 (insan lökosit antijeni), beyaz kan hücrelerinin yüzeyinde bulunan bir proteindir. HLA sistemi aynı zamanda bağışıklık sisteminin kendinden olmayanı tanımasını sağlayan bir sistemdir. Bu antijenler bağışıklık sisteminin sağlıklı vücut dokusu ile enfeksiyona yol açabilecek yabancı maddeler arasındaki ayrımı yapabilmesine yardım eder. Vücutta HLA B27 proteininin varlığını belirlemeye yarayan testi ise HLA B27 testidir. Bu testin negatif veya pozitif olması antijenle ilgili fikir verir.

HLA B27 Nedir?

İnsan lökosit antijeni olarak tanımlanan HLA B27, beyaz kan hücrelerinin yüzeyinde bulunan ve bağışıklık sisteminin kendi hücreleriyle yabancı maddeler arasındaki kesin ayrımı yapmasına yardım eden bir proteindir.

Kandaki çoğu HLA proteini vücudu zararlı durumlardan korusa da özellikle HLA B27 antijeni bağışıklığa zarar verebilecek bir protein türüdür. Beyaz kan hücrelerindeki HLA B27’nin varlığı, bağışıklık sisteminin sağlıklı hücrelere saldırmasına sebebiyet verebilir.

Bu durum yaşandığında spesifik olarak romatoid artrit veya ankilozan spondilit gibi hastalıklar meydana gelebilir. HLA B27 proteininin kandaki varlığı ise HLA B27 testi ile ölçülür.

HLA B27 Testi Nedir?

 HLA B27 testi (insan lökosit antijeni testi), beyaz kan hücrelerindeki bir protein türü olan HLA B27 antijeninin varlığını belirleyen genetik bir testtir. Bu test sayesinde HLA B27 proteininin kandaki negatif veya pozitif sonuçları elde edilebilir.

Bu genin pozitif olduğu kişilerde ankilozan spondilit hastalığının görülme riski daha yüksektir. HLA-B27 geninin pozitif olduğu ankilozan spondilitli hastalarda eklem dışı tutulumların da daha fazla geliştiği görülür. Özellikle bu geni taşıyan hastalarda üveit adı verilen göz iltihaplanması ya da bağırsak iltihaplanması da daha şiddetli ve tekrarlayıcı bir seyir gösterebilir.

Beyaz kan hücrelerindeki HLA B27 varlığı, pozitif sonuçlarla kendini gösterir. Bu pozitif sonuç özellikle ankilozan spondilit hastalığıyla ilişkilidir. Gelen negatif sonuç ise HLA B27 antijeninin varlığından söz edilemeyeceği anlamını taşır. Ancak her pozitif veya negatif sonuç hastalıklarla ilgili kesin sonuç vermeyebilir. Kesin tanı için farklı tetkikler de gerekebilir.

HLA B27 Testi Neden Yapılır?

HLA B27 testi, genellikle 3 aydan uzun süren, sabahları daha yoğun yaşanan bel-sırt ya da kalça ağrısı olan kişilerde ankilozan spondilit hastalığı yatkınlığını değerlendirmek için yapılır. Bunun dışında reaktif artrit, romatoid artrit ve üveit hastalığının tespiti için de HLA B27 testinden faydalanılabilir.

Ayrıca HLA B27 testi şu testlerle de birlikte yapılabilir:

• Anti-siklik sitrüline peptid (CCP) antikoru
• C-reaktif protein
• Eritrosit sedimantasyon hızı (ESH)
• Romatoid faktör
• X-ışınları

Diğer yandan HLA B27 testinin istenmesi aşağıda yer alan şu belirtilere bağlı şekilde de olabilir:

• Eklem ağrısı
• Omurga, boyun veya göğüste şişlik
• Eklemlerde veya üretrada meydana gelen iltihaplanma
• Gözde tekrarlayan iltihaplanma

HLA B27 Testi Nasıl Yapılır?

HLA B27 testi rutin kan alımını içeren bir test türüdür. İğne yardımıyla koldan kan örneği alınır. Alınan kan örneği bir tüpte toplanır ve incelenmek üzere laboratuvara gönderilir. Daha sonra ise HLA B27 testinin sonuçları değerlendirilir.

HLA B27 Pozitif Ne Anlama Gelir?

HLA B27 testinin pozitif çıkması, kanda HLA B27 proteininin aktif olarak bulunduğu anlamına gelir. Pozitif bir sonuç çıkması her durumda otoimmün bir hastalığa işaret etmez ancak pozitif sonuçlar ankilozan spondilit hastalığına işaret edebilir. HLA B27 pozitif çıkan kişilerde ankilozan spondilit hastalığının gelişme riski daha yüksektir.

HLA B27 Negatif Ne Anlama Gelir?

HLA B27 testinin negatif çıkması normal bir sonuç olarak kabul edilir ve bu sonuç kanda HLA B27 antijeninin bulunmadığı anlamını taşır. Negatif sonuç genel anlamda sağlıklı kabul edilse de negatif çıkan her kişide otoimmün bir hastalık olmadığı da demek değildir. Hastalıkların olup olmadığı daha detaylı tetkiklere bağlı şekilde tespit edilir.

HLA B27 İle İlişkili Hastalıklar

HLA-B27, insan lökosit antijeni sisteminin bir parçası olan bir protein olmasıyla birlikte bağışıklık sisteminin işlevlerinde önemli bir rol oynar. Bu antijenin kandaki varlığı, bazı otoimmün ve inflamatuar hastalıklarla da ilişkilendirilmiştir. Özellikle, HLA-B27 pozitif bireylerde ankilozan spondilit başta olmak üzere aşağıdaki hastalıkların görülme riski artabilir.

Ankilozan Spondilit

Ankilozan spondilit, omurga ve sakroiliak eklemleri etkileyen kronik bir inflamatuar hastalıktır. HLA-B27 antijeninin pozitif olması ise hastalık riskini artırabilir. Kesin olmasa da ankilozan spondilit hastalarının yaklaşık %90’ı HLA B27 pozitif sonuç verebilir. Ancak, HLA-B27 taşıyan herkes hastalığı geliştirmeyebilir

Reaktif artrit

Genellikle gastrointestinal veya genitoüriner enfeksiyonlardan sonra ortaya çıkan reaktif artrit türü, eklem iltihabına yol açar. HLA B27 test sonucu pozitif olan kişilerde ise reaktif artrit meydana gelme riski daha yüksektir.

Psöriatik Artrit

Özellikle sedef hastalığı olan kişilerde görülen psöriatik artrit, eklemlerde ağrı ve şişlik ile kendini gösterir. HLA-B27 proteini, psöriatik artritli hastaların yaklaşık %40-50’sinde bulunur.

Enteropatik Artrit

Crohn hastalığı veya ülseratif kolit gibi inflamatuar bağırsak hastalıkları ile ilişkili olan enteropatik artrit, eklem iltihabına yol açan bir durumdur. HLA-B27 pozitifliği, enteropatik artrit gelişme riskini artırabilir.

Akut Anterior Üveit

Akut anterior üveit, gözün ön kısmında ani başlayan iltihaplanma ile ortaya çıkar ve HLA-B27 pozitif bireylerde daha sık görülmekle birlikte tekrarlama eğilimi de gösterir.

Sonuç olarak ifade etmek gerekirse HLA-B27’nin yukarıda yer alan hastalıklarla ilişkisi tam olarak anlaşılmamış olsa da, genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin birlikte rol oynadığı değerlendirilir. HLA-B27 pozitif olması, bu hastalıkların tanısında yardımcı bir faktör olarak kullanılır ancak hastalıkların tanısı konusunda tek başına tanı kriteri değildir. Bu nedenle, klinik değerlendirme ve diğer tanı yöntemleriyle birlikte ele alınarak daha garanti sonuçlara ulaşılmalıdır.

HLA B27 Hakkında Sık Sorulan Sorular

HLA B27 testi ve ankilozan spondilit arasındaki ilişki nasıldır?

HLA-B27 genini taşıyan hastalarda hastalık gelişme riski daha yoğun olabilir veya hastalığa bağlı erken kamburlaşma gibi komplikasyonları daha sık görülebilir. Ancak ankilozan spondilitli hastaların %20-30’unda HLA-B27 geni negatif çıkar. Çoğunlukla bu hastalarda hastalık daha yavaş ve hafif ilerleyebilir ve daha az eklem dışı tutulum gözlenebilir.

HLA B27 test sonucu kaç günde çıkar?

HLA B27 testinin sonucu testin yapıldığı yere ve laboratuvar yoğunluğa göre değişkenlik gösterir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.