Eritrosit (RBC) Nedir? RBC Yüksekliği ve Düşüklüğü

Red Blood Cells (RBC), kanda en fazla bulunan kan hücreleri olan eritrositlerin yani kırmızı kan hücrelerinin kan sayımı testlerindeki karşılığıdır. Eritrositler oksijeni akciğerlerden vücudun her yerine taşıyan, hemoglobin adı verilen bir proteini içerirler, vücuttaki dokulara oksijen sağlayarak nefes için gerekli olan sürecin tamamlanmasını sağlar. RBC, kanda ne kadar kırmızı kan hücresi olduğunu anlamak için tam kan sayımının (hemogram testi) bir parçası olarak yapılan bir kan testidir.

Eritrosit Nedir?

Kan tahlilinde RBC olarak yer alan kırmızı kan hücreleri olan eritrosit, kana kırmızı rengini veren, dokulara oksijen ve karbondioksit taşıyan hemoglobin pigmentini içeren kanda en fazla bulunan kan hücresidir. Solunum yoluyla oksijenin akciğerlere vücut dokularına taşınmasından sorumlu olan eritrosit (Red Blood Cells ya da RBC), hemoglobin desteğiyle bunu sağlar. Bunun yanında kan damarlarında daha rahat hareket etmelerini sağlayan esnek bir yapıda bulunurlar.

Eritrosit Testi Nedir?

Eritrosit testi, ne kadar kırmızı kan hücresine sahip olunduğunu anlamak için yapılan bir kan testidir. Eritrosit testi tam kan sayımı ile ölçülen RBC değeri ile sonucu verilen bir testtir. Ayrıca idrarda da eritrosite bakılabilmektedir. Eritrosit idrarda görünürse, kanın idrara karıştığı anlamına gelmektedir.

İdrar tahlilinin sonucunda eritrosit görülmesi hastanın kum döktüğü anlamına gelebilir. Ancak kum ya da üriner sistem taş hastalığı dışında da idrarda eritrosit görülebilir. Örneğin kırmızı olan bazı sebze ya da meyveler, kurşun, civa zehirlenmelerinde, bazı bağırsak yumuşatan ilaçların kullanımı ve kimi antibiyotiklerin kullanımı da idrarda eritrositin görünmesine neden olabilmektedir. Eritrosit hem kanda hem de idrardan bakılabilen bir testtir.

Eritrosit Değeri Kaç Olmalı?

Diğer parametreler gibi eritrositin de olması gereken referans aralığı vardır. Bu aralık, yaşa, cinsiyete ve gebelik durumlarına göre değişebilir. Ancak ortalama olarak eritrosit değerleri erkeklerde 4.7–6.1 milyon hücre/mikrolitre, kadınlarda 4.2–5.4 milyon hücre/mikrolitre, yenidoğanlarda 4.8 - 7.2 milyon hücre/mikrolitre, çocuklarda 4.6 - 4.8 milyon hücre/mikrolitre olabilir. Hamilelikte de normal bir dönemdekinden daha düşük olabilir.

Eritrosit (RBC) Yüksekliği Nedir?

Eritrosit yani rbc yüksekliği, kanda normal değerlerden daha fazla kırmızı kan hücresi olan eritrosit bulunduğu anlamına gelir. Tam kan sayımı testinin bir parçası olarak istenen ve RBC adı ile takip edilen eritrosit seviyesinin yüksekliği çok fazla kırmızı kan hücresi üretilmesine neden olan bir kemik iliği hastalığı olarak bilinen polisitemi yanı sıra akciğer, kalp rahatsızlıkları ve böbrek hastalıklarını işaret edebilir.

Eritrosit yüksekliği nedenleri

Tıbben eritrositoz olarak ifade edilen eritrosit yüksekliği, kanda kırmızı kan hücre sayısının fazla olduğu, kanın olması gerekenden daha koyu hale gelebileceği için kan pıhtısı riski nedeniyle kalp rahatsızlıkları, kemik iliği hastalığı olan polisitemi hastalığı, akciğer hastalığı ve böbrek sorunları olabileceği anlamına gelir. Doku oksijeninde azalma, aşırı miktarda tam kan nakli de eritrositi yükseltebilir. Fazla sigara içmek, ağır egzersiz yapmak,  hemokonsantrasyon da eritrositin yükseldiği durumlardandır. Vücudun susuz kalması, uyku apnesinde de eritsorit değeri yükselir.

Eritrosit yüksekliği belirtileri

Eritrosit yüksekliği vücutta baş, karın ağrısı, bulanık görme, yorgunluk, cilt üzerinde kolay morarma, uyku bozukluğu gibi belirtilerle kendisini gösterebilir. Eritrosit testi, kanda kırmızı kan hücresi sayılarında oluşan herhangi bir değişikliği değerlendirmek amacıyla yapılmaktadır. Tam kan sayımının vazgeçilmez bir parçası olan eritrosit, pek çok hastalık sebebiyle tahlillerde istenebilmektedir.

İdrarda eritrosit görülmesinin nedenleri, böbrekte taş oluşumu, vücudun kum döküyor olması, idrar yolu enfeksiyonu, çeşitli böbrek hastalıkları, iyi huylu prostat büyümesi, böbrek kanseri, prostat kanseri, travmalar ve ateşli hastalıklardır. Eğer idrarda kanama yani eritrosit görülürse ve hastada ağrı, ateş, bulantı ve idrar yaparken zorlanma varsa bu incelenmesi gereken bir durumdur. Hastanın kullandığı ilaçlara, mevcut hastalıklarına göre teşhis sonrasında da tedavi haritası belirlenmektedir.

Eritrosit (RBC) Düşüklüğü Nedir?

Eritrosit yani rbc düşüküğü, yeterli sayıda sağlıklı kırmızı kan hücresine sahip olunmadığı anlamına gelip, anemi yani kansızlık bulunduğunu işaret eder. Aynı zamanda kanın normalden daha düşük hemoglobin (Hgb) seviyelerine sahip olduğu anlamını da taşır.  

Eritrosit düşüklüğü nedenleri

Eritrosit düşüklüğü demir eksikliği anemisi, kemik iliği hipoplazisi, aplazisi, pansitopeni, radyoterapi, kemoterapi, çeşitli sebeplerden dolayı kan kaybı, B12 eksikliği ve folat eksikliği, vücutta ağır yanık, kaza ya da düşme sonucu travma, mide- bağırsak sisteminde kanamalar gibi nedenlerle düşebilir. Bazı ilaçlar, kanser, HIV/AIDS, kanama sebepleriyle de eritrosit düşebilir.

Eritrosit düşüklüğü belirtileri 

Eğer eritrosit değeri düşükse yorgunluk, nefes sorunları, baş dönmesi, baş ağrısı, kalp atış hızında artış, soluk renkli ciltle belirti verebilir. Eritrositte bir düşüş ya da artışı değerlendirmek için kırmızı kan hücresi sayımı yapılmaktadır. Eritrosit hemoglobin, hematokrit gibi değerlerle yorumlanır. Eritrosit, tam kan sayımı testlerinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Eritrosit, tam kan sayımı testlerinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Eritrosit düşüklüğü belirtileri şöyle sıralanır:

• Yorgunluk ve halsizlik
• Kalp atışında düzensizlik
• Çabuk yorulma
• Enerji düşüklüğü
• Sinirlilik hali
• Nefes almada güçlük
• Baş ağrısı ve baş dönmesi
• Şiddetli göğüs ağrısı
• Soluk cilt
• Bacaklarda kramp olması
• Uykusuzluk
• Soluk görünümlü cilt

Eritrosit Testi Hangi Hastalıkların Tanısı için Yapılır?

İdrar yolu iltihabı, böbrek enfeksiyonu, mesanede, böbrekte taş, mesane ya da böbrek kanseri, prostat sorunları, bazı ilaçların yan etkilerini araştırmak için eritrosit testi istenebilir.

Eritrosit Testi Nasıl Yapılır?

Hastanın kolundaki herhangi bir damardan alınan kandan ya da idrar örneği alınarak eritrosit testi uygulanabilir.

Eritrosit ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Kan tahlilinde RBC ne anlama gelir?

Kan tahlilinde RBC, eritrosit olarak bilinen kırmızı kan hücrelerinin kandaki sayısını gösterir. Eritrositler, dokulara oksijen ve karbondioksit taşıyan, kana kırmızı rengini veren hemoglobin pigmentini içeren kanda en fazla bulunan kırmızı kan hücreleridir.

Kan tahlilinde yer alan eritrositler nedir?

Eritrositler, kemik iliğinde üretilen ve kanda bulunan bir kan hücresi türüdür. Oksijeni akciğerlerden vücudun her yerine taşıyan hemoglobin adı verilen bir protein içerirler ve kan tahlilinde RBC olarak yer alırlar.

İdrarda eritrosit yüksekliği neden olur?

İdrar eritrosit yüksekliği, idrara kan karıştığının göstergesidir. İdrarda eritrosit yüksekliği idrar yolu enfeksiyonu, böbrek taşı, böbrekte enfeksiyon ve böbrek hastalıkları, prostat büyümesi, ilaç kullanımı, vücutta iltihap olması, kan pıhtılaşma sorunları ve kanser gibi hastalıkların bir sonucudur.

Gaitada eritrosit görülmesi ne anlama gelir?

Gaita içerisinde yani dışkıda kan görülmesi durumu tehlikeli olabilir. Bakteri, parazit kaynaklı ya da mide, bağırsak hastalıklarına bağlı olarak gelişen durumlarda gaitada eritrosit görülme nedenleri arasındadır.

Eritrosit değeri nasıl normale döner?

Doktor, tam kan sayımını istedikten sonra eritrosit değerlerini diğer kan parametrelerine göre değerlendirir. Eritrosit değerlerinde bir farklılık gözlemlenirse, farklı tetkikler isteyebilir. Tüm tetkikler sonucunda bir tedavi yöntemi mutlaka önerecektir.

Eritrosit kaç olursa tehlikeli bir durum vardır?

İdrarda, kan hücrelerinin (eritrosit) 3 adetten fazla görülmesi kanamanın varlığını ortaya koyar. Kanda eritrosit değerleri ise erkeklerde 4.7–6.1 milyon hücre/mikrolitre, kadınlarda 4.2–5.4 milyon hücre/mikrolitre, yenidoğanlarda 4.8 - 7.2 milyon hücre/mikrolitre, çocuklarda 4.6 - 4.8 milyon hücre/mikrolitre dışındaysa bir sorun olabilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.