Minimal İnvaziv (Küçük Kesi) İle Mitral Kapak Tamiri Ve Değişimi Cerrahisi

Dört kalp kapağından biri olan Mitral kapak, kalbin sol kulakçığında toplanan temiz kanın, sol karıncığa geçişi sırasında doğru yöne hareket etmesini sağlayan ve bu temiz kanın geri kaçmasını engelleyen kapaktır. Mitral kapakta doğuştan veya sonradan gelişen darlık ya da yetmezlik gibi sıkıntılar olabiliyor. Hastada solunum sıkıntısı, ritim bozukluğu ve en son noktada kalp yetmezliğine sebep olabilen mitral kapak rahatsızlıklarının tedavisi ise teknolojinin de ilerlemesi ile beraber küçük kesi olarak bilinen minimal invaziv yöntemi ile tedavi edilebiliyor. Hastaya konforlu bir iyileşme ve kısa sürede günlük yaşantısına dönme imkanı sağlayan minimal invaziv yöntemi ile mitral kapak tamiri veya değişimi işlemi, sağ göğüs duvarı 4. aralıktan yaklaşık 3 cm’lik bir kesi ile yapılabiliyor. Cerrahinin ardından hastalar yaklaşık 2-3 hafta içerisinde çalışma hayatına ve operasyon öncesi yaşam kalitesine geri dönebiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü’nden Doç. Dr. Mehmet Çakıcı, minimal invaziv (küçük kesi) yöntemi ile mitral kapak tamiri ve cerrahisi konusunda bilgi verdi.

Mitral kapak nedir? Mitral kapak ne işe yarar?

Mitral kapak kalbimizin sol boşluklarını birbirinden ayıran ve tek yönlü valf sistemi ile çalışan bir kapaktır. Akciğerlerde temizlenen kan kalbimizin sol kulakçığında toplanır ve vücuda pompalanmak üzere sol karıncığa geçer. İşte bu geçiş sırasında temiz kanın uygun yönde hareketine devam etmesini sağlayan başka bir deyişle geri kaçış olmasını engelleyen kapak mitral kapaktır.

Minimal invaziv (küçük kesi/ kapalı) yöntemi ile mitral kapak tamiri ve değişimi cerrahisi  nedir?

Mitral kapakta darlık veya yetmezlik gibi patolojiler olması durumunda, kalbin sol kulakçığında ve akciğer dolaşımında aşırı basınç artışı olacaktır. Bu durum hastada ciddi solunum sıkıntısı, ritim problemleri ve kalp yetmezliğine kadar giden bir süreci başlatır. Bu nedenle nedene yönelik mitral kapak onarımı veya değişimi yapılmalıdır. Gerekli incelemeler sonucunda eğer uygunsa kapak onarımı ilk tercih olmalıdır. Son yıllarda teknolojik gelişmelerle birlikte kapak onarımı ve değişimi operasyonlarını göğüs kemiğini kesmeden, kaburga aralığından yaklaşık 3 cm’lik bir kesi ile yapmak mümkündür. Bu yöntem Minimal İnvaziv Kapak Cerrahisi olarak tanımlanır.

Minimal invaziv (küçük kesi) yöntem ile mitral kapak tamiri ve değişimi hangi hastalıklarda uygulanır?

Mitral kapakta ciddi darlık veya yetmezlik olması durumunda hemen hemen bütün hastalarda minimal invaziv yöntem ile kapak tamiri veya değişimi yapılabilmektedir. Özellikle açık ameliyat tekniklerinde yüksek risk oluşturan şeker hastalığı, kronik akciğer hastalığı ve obezite gibi durumlarda minimal invaziv (küçük kesi) yöntemler hasta için büyük avantaj sağlamaktadır.

Minimal invaziv yöntemi ile mitral kapak tamiri ve değişimi cerrahisi nasıl uygulanır?

Minimal invaziv yöntem ile Mitral kapak tamiri veya değişimi için sağ göğüs duvarı 4. aralıktan yaklaşık 3 cm’lik bir kesi yapılması yeterlidir. Kapağı değerlendirmek için yerleştirilen bir kamera sistemi aracılığı ile kapaktaki temel patolojik bölgeler tespit edilir. Eğer onarım yapılacaksa bu bölgelerdeki patoloji çeşitli onarım teknikleri ile giderilir ve kapaktaki fonksiyon kaybı ortadan kaldırılır. Eğer kapak onarıma uygun değilse ölçümler yapıldıktan sonra kapak çıkarılarak, uygun olan metal veya biyolojik kaynaklı bir mitral kapak bu bölgeye dikilir.

Minimal invaziv (küçük kesi) yöntem ile mitral kapak tamiri ve değişimi cerrahisinin avantajları nelerdir?

Minimal invaziv sadece mitral kapak hastalıklarında değil koroner bypass gibi diğer kalp ameliyatlarında da güvenli bir şekilde yapılabilmektedir. Kesinin küçük olmasının getirdiği kozmetik avantajlar dışında, yara enfeksiyonu ve kanama komplikasyonlarının çok daha az olması, operasyon sonrası akciğer fonksiyonlarının çok daha hızlı yerine gelmesi ve açık kalp ameliyatlarına göre çok daha kısa süre hastane yatışı gerektirmesi en önemli avantajlarındandır. Standart açık kalp ameliyatı olan bir hastada kesilen kemiğin iyileşme süresi yaklaşık 8-12 haftadır ve bu süre içerisinde hastada ciddi bir hareket kısıtlılığı uygulanmalıdır. Oysa minimal invaziv kalp operasyonları sonrasında hasta yaklaşık 2-3 hafta içerisinde çalışma hayatına ve operasyon öncesi yaşam kalitesine geri dönebilmektedir. 

Minimal invaziv (küçük kesi) ile mitral kapak tamiri ve değişimi cerrahisi konusunda sık sorulan sorular

Minimal invaziv yöntemi ile mitral kapak cerrahisi kimler için uygundur? Hasta seçiminde kriterler nelerdir?

Bu yöntem ile kapak onarımı ve değişimi bütün hastalar için uygundur. Ancak yara iyileşme problemi yaşanmasına neden olabilecek şeker hastalığı ve obezite gibi hastalıkları olanlar ile düşük akciğer kapasitesi nedeniyle yüksek riskli hasta gruplarında bu yöntem öncelikle tercih edilmektedir.

Küçük kesi ile mitral kapak cerrahi yöntemi ile yapılan cerrahinin dezavantajları nelerdir?

Bu yöntem ile yapılan kapak ve diğer kalp prosedürlerinin hasta açısından hiçbir dezavantajı bulunmamaktadır. Ancak işlem daha küçük bir kesiden yapıldığı için, cerrahi ekip için uzun süreli ve ciddi emek gerektiren bir eğitim ve deneyim süreci şarttır. Bu nedenle operasyon öncesi hasta ile cerrahın operasyon ayrıntılarını konuşmaları büyük önem arz etmektedir. 

Minimal invaziv yöntemi ile mitral kapak cerrahisinde açılan kesinin boyutu ne kadardır?

Bu yöntem ile açılan kesinin boyu yaklaşık 3-4 cm olmaktadır. 

Cerrahi sonrası hasta ne kadar sürede iyileşir?

Cerrahi sonrası hastanede yatış süresi yaklaşık 3-4 gündür. Hastanın operasyon öncesi performansına kavuşması veya tekrar çalışmaya başlama süresi, hastadan hastaya değişiklik göstermekle birlikte 2-4 hafta arasındadır.

Cerrahi öncesi ve cerrahi sonrası nelere  dikkat edilmelidir?

Minimal invaziv cerrahi sonrasında her ameliyatta olduğu gibi, hastalara bir hafta istirahat etmeleri önerilir. Bu süre içerisinde, düzenli beslenme, ağır iş yapmama, düzenli vücut temizliği ve kısmi izolasyon gibi genel önerilerde bulunulur. Yatma pozisyonunda veya hareketlerde bir kısıtlama söz konusu olmaz. Bir haftadan sonra hastalar genellikle normal yaşam rutinlerine dönebilir, 3-4 haftadan sonra ise çalışma hayatına kaldığı yerden devam edebilir.

Küçük kesi (minimal invaziv) ile mitral kapak cerrahisinden sonra kontrol süreleri ne sıklıkta olmalıdır?

Operasyon sonrası genellikle birinci haftada yara iyileşmesinin durumunu görmek için hastalar kontrole çağrılır. Daha sonraki rutin kontroller ise 1. ay, 6. ay ve 12. ay olarak planlanır.

Minimal invaziv (küçük kesi) yöntemi ile Mitral kapak cerrahisi güvenli bir yöntem midir?

Evet, bu yöntem uygun eller tarafından yapılırsa en az açık operasyonlar kadar güvenlidir. Hatta kanama, yara iyileşme problemleri ve akciğer enfeksiyonları gibi bazı komplikasyonların daha az görünmesi nedeniyle belli hasta gruplarında daha güvenilir olduğu dahi söylenebilir.

Minimal invaziv yöntemi ile Mitral kapak cerrahisi ağrılı bir işlem midir?

Her operasyonda olduğu gibi minimal invaziv cerrahi sonrasında da erken dönemde girişim bölgesinde ağrı olabilir. Ancak açık operasyonlarla karşılaştırıldığında çok daha tolere edilebilir ve kontrolü kolay ağrılar olduğu söylenebilir. Yine açık cerrahi sonrası 3-4 haftaya kadar ağrı kontrolü gerekebilirken, minimal invaziv cerrahi sonrası genellikle bir haftadan sonra ağrı kesici kullanımı gerekmemektedir.

İşlemden sonra hasta ne kadar sürede günlük yaşantısına dönebilir?

İşlem sonrası hastanın günlük yaşantısına dönmesi, genellikle 1 hafta-10 gün içerisinde olmaktadır. 3 haftadan sonra da hemen hemen tüm hastalar iş yaşamlarına geri dönebilmektedir. 

Küçük kesi ile mitral kapak tamir ve değişim ameliyatı kaç kere yapılabilir?

Küçük kesi ile mitral kapak tamir ve değişim ameliyatının sayısı konusunda bir sınırlama yoktur. Hastanın anatomik özellikleri uygun ise daha önceden açık kalp ameliyatı geçirmiş hastalarda bile 2. ve daha sonraki girişimleri minimal invaziv olarak yapılabilmektedir.