Koroner Anjiyoplasti

Koroner damarlarda daralma ya da tıkanma sebebiyle kan akışı kesildiği zaman uygulanan koroner anjiyoplasti yani balonla damar açılması işlemi lokal anestezi altında uygulanabiliyor. Hastalar işlem sırasında ağrı hissetmezken, işlemle birlikte damar normale dönebiliyor. Memorial Sağlık Grubu Kardiyoloji Bölümü Uzmanları koroner anjiyoplasti hakkında bilgi verdi.

Koroner anjiyoplasti nedir?

Koroner anjiyoplasti, hastalıklı damarı açmak için yapılan bir girişimdir. Hastalıklı damara balon uygulaması yapılmaktadır. Bu işlem kalp damarlarında görülen darlık ve tıkanmaların açılmasını sağlamaktadır. Böylece kalbin ihtiyacı olan kan akımının önündeki engel kalkar; tıkanan ya da daralan kısım genişletilir. Bu işlemin adı koroner anjiyoplastidir.

Koroner anjiyoplasti hangi hastalıklarda uygulanır?

Kalp kasını besleyen koroner arterlerde daralma, tıkanma nedeniyle kan akımının kesilmesi nedeniyle ortaya çıkan koroner arter hastalığını yaşayan hastalara koroner anjiyoplasti uygulanır. Kalp krizi geçiren hastalarda hemen uygulanmaktadır. Balon anjiyoplasti koroner arter hastalığında uygulanabilir. Koroner anjiyoplasti, kalp adalesini besleyen ve “koroner arterler” olarak adlandırılan atardamarların sıklıkla “ateroskleroz” adı verilen damar sertliği sonucunda daralma veya tıkanması sonucu kalbin kan ihtiyacı ile gelen kan miktarı arasındaki dengesizlikten dolayı ortaya çıkan tablodur. Daralma sonucunda gelen kan miktarındaki azalmaya bağlı olarak yorgunluk, göğüste gerginlik, baskı hissi, yanma, genellikle sol kola vuran ağrı, çeneye doğru yayılan ağrı hatta bazen mide ağrısı şeklinde yakınmalar gözlenir. Egzersiz ve stres gibi kalbin kan ihtiyacını artıran durumlar bu yakınmaları başlatabilir. Bu yakınmalar genellikle dinlenildiğinde geçer. Koroner anjiyoplasti, genellikle hastanın damar yapısındaki darlığın bu tedavi yöntemine uygun olduğu ve yeterli kazanımın sağlanacağı durumlarda ya da cerrahi tedavi riskinin çok yüksek olduğu vakalarda önerilmektedir

Koroner anjiyoplasti nasıl yapılır?

İnce yapılı ve basınca dayanıklı balon kateter, koroner damardaki daralan bölgeye yerleştirilir ve şişirilir. Böylece damarın daralmasına neden olan plak ezilip, çatlayarak açılmaktadır. Balon anjiyoplastinin uygulanması tıpkı anjiyo gibidir. Anjiyo odasında yapılır. Hasta genel anestezi altına alınmaz. Sağ kasık ya da el bileğinden hastanın damarına girilir. Bu damara bir kateter yerleştirilir ve buradan bir boya maddesi verilerek damarın görülmesi sağlanır. Sonrasında da kateter yardımıyla ince kılavuz bir tel damara gönderilir. Eğer damar tamamen tıkalıysa bu kılavuz tel oradan geçmeyebilir. Daha sonrasında bu telin üzerinden balon gönderilir ve damarın dar bölgesinde şişirilir. Sonrasında balon darlığı oluşturan tabakaların damar duvarına itilmesi sağlanır. Balon indirilir. Ve yine damarın durumu görüntülenir.

Sıkça sorulan sorular 

Koroner anjiyoplasti (balonla damar açılması) için gerekli olan kriterler nelerdir?

Bazı hastalar için koroner anjiyoplasti yapılmaz. Koroner anjiyoplasti için hastaların yaşı, kalp damarlarının yapısı, şeker hastalığı, böbrek yetmezliği ya da kalp kapak hastalığının olup olmaması değerlendirilir. Koroner anjiyoplasti için gerekli kriterleri hastaların durumları belirler. Anjiyoplasti işlemi göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi tıkalı damarın semptomlarını düzeltmek için uygulanmalıdır.

Koroner anjiyoplasti (balonla damar açılması) öncesi neler yapılmalı?

Koroner anjiyoplasti öncesinde hastaların randevularına 8 saat aç gelmesi gerekir. Randevu öncesinde hastanın kasık bölgesini traş ederek gelmesi önemlidir. Yatış işlemleri için hastanın yanında birisini getirmesi gerekmektedir. Ayrıca daha önceki tetkikler, raporlar hastanın yanında olmalıdır. Kardiyoloji doktoru EKG, kan tahlili ve işlem için gerekenleri yapacaktır.

Koroner anjiyoplastide uyutulma var mı?

Koroner anjiyoplasti genel anestezi altında yapılan bir işlem değildir. İşlem öncesi, girişim yapılacak bölge lokal anestezi ile uyuşturulur ve hastanın ağrı-sızı duymaması sağlanır. İşlem sırasında işlemi yapan doktor ile hastanın iletişim halinde olması gerektiği için sadece lokal anestezi uygulanmaktadır.

Koroner anjiyoplasti (balonla damar açılması) sonrası neler yapılmalı?
İşlem bittikten sonra kasık bölgesindeki kanül yaklaşık 4-5 saat sonrasında çıkarılır. Daha sonrasında hasta ayağa kaldırılarak yürütülür. 1 gün içinde de bir sorun olmazsa hasta evine gönderilir. Girişimden sonra kardiyoloji uzmanı belirli aralıklarla kontrole çağırır. Bu kontrollerde kan testlerine bakılarak tedavi gözden geçirilir.

Koroner anjiyoplasti (balonla damar açılması) avantajları nelerdir?

Balon anjiyoplasti sonrasında normal fonksiyonlu bir damar yapısı kalacaktır. Kan sulandırıcı süresi azalacaktır, yaşam kalitesi artacaktır. Kalp krizi sırasında tıkalı damara anjiyoplasti işlemi krizin kalbe verdiği hasarı azaltır. Koroner anjiyoplasti anteroskleroz hastalığıno tedavi etmek için kullanılır. Ateroskleroz atardamarlarda yavaş yavaş yağlı plaklarının birikmesidir. Kardiyolog, yaşam tarzı değişikliği ve ilaç tedavisi ile anginal (göğüs ağrısı,nefes darlığı) semptomlarının düzelmediği veya kalp krizi geçirdiğinizde koroner anjiyoplastiyi önerebilir.

Koroner anjiyoplasti (balonla damar açılması) dezavantajları nelerdir?

Yeniden damarlarda daralma gelişebilir. İşlem sırasında ya da sonrasında damarda pıhtı oluşabilir. Çok nadir işlem sonrasında kalp krizi görülebilir. Bu nedenle uzman kardiyoloji doktorlarından yardım almak çok önemlidir.

Koroner anjiyoplasti (balonla damar açılması) ağrılı mıdır?

Çoğu kişi koroner anjiyoplasyi işlemi sırasında ağrı hissetmemektedir. Bazı hastalar hafif ağrı hissettiklerini söylemektedir. Kateterin gireceği bölgeye anestezik ilaç verildiği için sadece bu iğnenin batması hissedilmektedir. Genel anlamda koroner anjiyoplasti ağrılı bir işlem değildir.

Koroner anjiyoplasti (balonla damar açılması) güvenli midir?

Koroner anjiyoplasti işleminde hayati tehlike yüzde 0.5’den düşüktür. Acil olarak by-pass ameliyatı yapılma gereği yüzde 1 den azdır. Hayati tehlike çok düşüktür.

Koroner anjiyoplasti (balonla damar açılması) için yaş sınırı var mı?

Koroner anjiyoplasti için yaş sınırı yoktur ancak hastanın eşlik eden farklı hastalıklarının olup olmadığı, hastanın damar durumu çok önemlidir.

Koroner anjiyoplasti (balonla damar açılması) riskleri var mı?

Her girişimsel işlemin belli oranda bir riski vardır. Koroner anjiyoplasti sonrası oluşabilecek sorun olasılığı düşüktür. En istenmeyen olumsuz sonuçlardan biri işlem sırasında ya da hastane içi takipte damarda aniden pıhtı oluşmasıdır. Bu durum kalp krizine neden olabilir. Bunun dışında, işlem sırasında oluşabilecek olumsuz olaylar; kalp krizi, ani ölüm, acil bypass cerrahisi gereksinimi, kalp damarında yırtılma aort damarında yırtılma gibi riskler vardır ancak bu risklerin olma oranı yüzde 1’den düşüktür.

Koroner anjiyoplasti sonrası kan sulandırıcı kullanmak zorunlu mu?

Koroner anjiyoplasti sonrasında en büyük risk aniden pıhtı oluşmasıdır. Bu risk bir ay devam edebilir bu sebeple de aspirin ve diğer kan sulandırıcı ilaçların kullanılması zorunludur.

Koroner anjiyoplasti sonrası hangi durumlarda hastaneye yeniden başvurulmalıdır?

Eğer koroner anjiyoplasti sonrasında yeni gelişen ya da daha öncekilere benzer bir göğüs ağrısı, nefes darlığı, ateş, işlem yapılan bacak ya da kolda giriş kısmında kanama, büyük bir şişlik, morarma olursa koroner anjiyoplastinin uygulandığı merkez ve uygulayan doktorla acil olarak iletişim kurmak gerekir.

Koroner anjiyoplasti sonrasında ne zaman hastaneye gidilmeli?

Koroner anjiyoplasti olan hastaların doktorlarının belirlediği rutin takvim çerçevesinde kontrollerini yaptırmaları önemlidir. Doktorlar, kullanılan ilaçları gözden geçirir. Hastanın kan tetkikleri yapılır, efor tetkiki yapılır. Hastanın yine göğüs ağrısı ya da farklı bir şikayetinin olup olmadığı sorgulanır. Bu nedenle doktorun belirlediği kontrol takvimine mutlaka uyulmalıdır. Eğer bu tetkiklerde bir sorun fark edilirse, anjiyo istenebilir ve hastanın damarlarındaki son durum yeniden görüntülenebilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.