Anti siklik sitrüline peptit anlamına gelen Anti CCP, romatoid artrit hastalığını teşhis etmek için değerlendirilen, vücudun normal antikorlarına karşı çalışan bir bir oto-antikordur. Anti CCP, eklemlerde belirli peptitlere saldırarak iltihaplanmaya neden olur, romatoid artrit varlığında kandaki seviyeleri yükselir. Oto antikorlar, normal antikorlardan farklı olarak bağışıklık sistemindeki sağlıklı hücreleri ve eklemlerdeki dokuları hedef alırlar.
Anti CCP Nedir?
Anti CCP, bağışıklık sistemi tarafından üretilen ve kanda pozitif çıkması durumunda romatoid artrit hastalığının göstergesi sayılan otoantikorlardır.
Bağışıklık sistemi, antikor ve otoantikor adı verilen iki protein türünü üretir. Antikorlar vücut için sağlıklı proteinlerdir ve hem virüs hem de bakteri yabancı maddelerle mücadele ederek kişiyi hastalıklarda korumaya yardım eder. Otoantikorlar ise anormal proteinler olarak kabul edilir ve bağışıklık sistemiyle birlikte eklemlerdeki sağlıklı dokulara saldırabilir.
Anti CCP de bağışıklık sisteminin ürettiği otoantikorlardır. CCP antikorları genellikle eklemlerdeki sağlıklı dokuları hedef alır. Eklemler; dirsekler, bilekler ve dizler gibi vücutta iki kemiğin birleştiği yerlerdir. Eğer kanda CCP antikorları bulunursa, bu durum romatoid artrit belirtisi olarak değerlendirilebilir.
Burada ise devreye anti CCP testi girer. Yapılan anti CCP testinde sonuç pozitif çıkarsa kanda CCP antikorunun var olduğu sonucu ortaya konur. Bu da genellikle romatoid artrit hastalığına işarettir. Romatoid artrit ise zamanla kötüleşen bir otoimmün hastalıktır. Bu hastalık eklemlerde ağrı, şişlik, sertlik ve zamanla işlev kaybına neden olabilir.
Anti CCP Testi Nedir?
Anti CCP testi, romatoid artrit hastalığının teşhis edilmesine yarayan bir kan parametresidir. Romatoid artrit şüphesi bulunan kişilere romatoid faktör testiyle birlikte anti CCP testi de yapılabilir.
Anti CCP testinin negatif çıkması otoantikorların vücutta bulunmadığı sonucunu verir ve bu durum sağlıklıdır. Anti CCP pozitif sonuç ise kanda CCP antikorlarını işaret eder ve kişiye romatoid artrit teşhisi konulabilir.
Anti CCP Testi Neden Yapılır?
Anti CCP testinin yapılma nedeni romatoid artrit hastalığının teşhis edilebilmesidir. Romatoid artrit hastalığında önceden romatoid faktör testi ile tanı sağlanmaya çalışılırdı ancak daha kesin sonuçlara ulaşma hedefi ile birlikte şüphe bulunan kişiler için anti CCP testi de yapılır. Test sonucu pozitif çıkan kişiler için ise romatoid artrit tanısı konulabilir.
Özetle anti CCP testi, romatoid artrit hastalığının tanısında önemli bir rol oynar. Bu test, kandaki anti-siklik sitrülinlenmiş peptid olarak bilinen anti CCP antikorlarını ölçer. Anti CCP, romatoid artrit hastalarının yaklaşık %60-70’inde pozitif olup özellikle erken tanı için işe yarar bir tanı yöntemidir. Anti CCP testi aynı zamanda romatoid artritin diğer artrit türlerinden ayrılmasına da yardımcı olur ve hastalığın şiddetini öngörme konusunda yol gösterici olabilir. Testte çıkan pozitif bir sonuç, romatoid artrit hastalığı riskinin yüksek olduğu sonucunu verir. Ancak tek başına anti CCP testi kesin tanı için yeterli olmayabilir. Bu noktada diğer klinik bulgular ve laboratuvar testlerinden de faydalanılmalıdır.
Anti CCP Testi Nasıl Yapılır?
Anti CCP testi için konunun uzman personeli tarafından koldaki bir damardan küçük bir iğne kullanarak kan örneği alınır. Bu aynı zamanda rutin kan tahlili işlemiyle aynıdır. İğneden sonra alınan kan örneği bir test tüpüne veya şişeye toplanır ve incelenmek üzere laboratuvara gönderilir. Sonuçlar ise doktor tarafından değerlendirilir.
Anti CCP Kaç Olmalı?
Kandaki referans anti CCP seviyesi mililitre başına 20 endotoksin ünitesinden (EU/mL) az olmalıdır. Bu değerin üstünde çıkan sonuçlar her zaman romatoid artrit için kesin tanı koymaz ancak çok yüksek değerlerin hastalık göstergesi olduğu değerlendirilir. Kesin tanı için ise farklı klinik değerlendirmeler de gerekebilir.
Anti CCP Negatif Ne Anlama Gelir?
Kişinin anti CCP testinin sonucunun negatif çıkması kanda CCP antikorunun bulunmadığı anlamına gelir. Bu durum romatoid artrit hastalığı riskine karşı sevindirici bir durumdur ancak bazı tek başına yeterli olmayabilir. Örneğin kişinin anti CCP testi negatif çıkıp romatoid faktör testi pozitif çıkarsa hastalığı karşı bir risk unsuru doğabilir. Bu yüzden kesin tanı için hem anti CCP testi hem de romatoid faktör testinin sonuçları dikkate alınmalıdır. Eğer gerekirse farklı tanı yöntemleri de denenebilir.
Anti CCP Pozitif Ne Anlama Gelir?
Anti CCP test sonucunun pozitif çıkması kişinin kanında CCP otoantikorunun bulunması demektir. Bu durum da genellikle romatoid artrit hastalığını düşündürür ancak bu test sonucu tek başına yeterli değildir. Ayrıca romatoid faktör testinin yapılması da önemlidir.
Romatoid artrit belirtileri yaşayan kişiler için genel olarak şu tanı yöntemleri uygulanır:
Pozitif CCP antikorları ve pozitif romatoid faktör: Hem anti CCP testinin hem de romatoid faktör testinin pozitif çıkması kişinin büyük ihtimalle romatoid artrit hastası olduğu anlamına gelir. Ancak doktor tarafından farklı tıbbi yöntemler de denenebilir.
Pozitif CCP antikorları ve negatif romatoid faktör: Kişiye yapılan anti CCP testi pozitif çıkabilirken romatoid faktör testi negatif sonuç verebilir. Bu durum kişinin romatoid artrit hastalığının erken evrelerinde olduğunu veya gelecekte bu hastalığa yakalanma riskinin bulunduğunu gösterebilir.
Negatif CCP antikorları ve negatif romatoid faktör: İki test sonucunun da negatif çıkması ve değerlerin referans aralıklarda olması kişinin romatoid artrit olma olasılığının daha düşük olduğu anlamına taşır.
Bu test sonuçlarının negatif çıktığı ancak semptomların devam ettiği durumlarda neden olan faktörlerin belirlenmesi daha fazla test gerekebilir.
Anti CCP Yüksekliği Nasıl Tedavi Edilir?
Anti CCP yüksekliği anti CCP pozitif sonucu ile eşdeğerdir. Bu sonuç kanda CCP antikorlarının bulunduğu anlamında gelir ve belirtilerle birleştiğinde romatoid artrit tanısı için fikir verir. Anti CCP değerlerinin referans değerlere dönmesi ise eğer kesin teşhis konmuş ise romatoid artrit hastalığının tedavisine bağlıdır.
Anti CCP Hakkında Sık Sorulan Sorular
Anti CCP antikoru zararlı mı?
Anti CCP antikoru bağışıklık sisteminin ürettiği bir otoantikordur ve sağlıklı dokulara saldırdığı için romatoid artrit hastalığına yol açabilir.
Anti CCP antikorları başka hangi hastalıklarda ortaya çıkar?
Romatoid artritin dışında sjögren sendromu veya lupus gibi diğer otoimmün bozukluklar, aktif tüberküloz ve kronik akciğer hastalığında da kanda anti CCP antikoru bulunabilir.
Hangi semptomlarda anti CCP testi yapılabilir?
Romatoid artritin yaygın semptomları olan eklem ağrısı, eklem sertliği, eklem şişliği, tükenmişlik ve derecesi düşük ateş gibi durumlarda romatoid artrit şüphesi doğar ve anti CCP testine başvurulabilir.
Anti CCP testi tanı için tek başına yeterli midir?
Anti CCP testi tek başına romatoid artrit hastalığının tanısı için yeterli olmayabilir. Romatoid artritin kesin tanısı için ayrıca romatoid faktör testi, kişinin tıbbi öyküsü, muayene değerlendirmeleri ve diğer laboratuvar testler olan ESR ve CRP gibi testlere başvurulabilir. Özet vermek gerekirse anti CCP testinin pozitif sonuçları romatoid artrit hastalığı için önemli bir araçtır ancak kesin tanı için diğer klinik değerlendirmelere de ihtiyaç duyulabilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 19 Aralık 2024
Yayınlanma Tarihi: 19 Aralık 2024
Sağlık kütüphanesi içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlı ve kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır. Sağlığınızla ilgili tüm sorularınız, endişeleriniz, teşhis veya tedavi için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.