MEMORIAL BAHÇELİEVLER HASTANESİ PROKTOLOJİ MERKEZİ (ANOREKTAL HASTALIKLAR)

Makat bölgesinde ortaya çıkan hastalıklar, toplumda genellikle “gizlenen sağlık sorunları” arasında yer aldığı ve erken dönemde doktora başvurulmadığı için geç tanı almaktadır. Günümüzde, bu hastalık grubuna yönelik uygulanan özellikli tedavi yöntemleri, medikal ve cerrahi uygulamalar ve yaşam şekli değişikliği gibi birtakım önlemlerle kişinin sağlığı ve hayat kalitesi yükseltilebilmektedir.

Anorektal hastalıklar, anal bölge ya da makat bölgesi hastalıkları olarak da adlandırılan proktolojik rahatsızlıklar, Memorial Bahçelievler Hastanesi Proktoloji Merkezi’nde, deneyimli cerrahi ekip, ileri teknoloji ürünü cihazlar ve multidisipliner bir anlayışla tedavi edilmektedir.

Proktolojik hastalıklar, ülkemizde sıkça rastlanan sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Bunun en önemli nedenlerini; hareketsiz yaşam, düzenli egzersiz alışkanlıklarının bulunmaması, liften zengin sebze ve meyve tüketiminin az olması, yeterli miktarda su içme alışkanlığının bulunmaması ve et ağırlıklı bir mutfağın tercih edilmesi oluşturmaktadır. Türkiye’de en sık görülen proktolojik hastalıklar; hemoroit, anal fissür, perianal fistül, perianal apse ve kıl dönmesi olarak sıralanmaktadır. 

HEMOROİT

Bu hastalıktaki temel şikayetler; ağrı, akıntı ve kanamadır. Makat bölgesindeki kanama kişide büyük endişeye yol açmaktadır. Bazı kişilerin çok erken dönemde hekime başvururken, bazıları da korkudan dolayı çekinmektedir. Hastalar bu belirtilerle karşılaştığında ilk olarak kanser olduklarını düşünebilmektedir. Makat bölgesinin çıkışında bulunan rektum tümörleri de kanamaya yol açabilir ancak hemoroit hastalığında bu belirti farklıdır, daha çok ağrısız ortaya çıkmaktadır.

Sık görülmesine rağmen hemoroit hastalığı toplumda yanlış bilinmektedir. Her insanda hem atardamarı, hem de toplardamarı olan üç adet hemoroit yastıkçığı bulunmaktadır. Bu yastıkçıklar, dışkı ve gazı tutmaya yardımcı olmaktadır. Zaman içinde hemoroitlerin asılı olduğu bölgeden aşağı doğru kaymasıyla hastalık ortaya çıkmaktadır. Hastalık dört derecede evrelendirilir. Birinci ve ikinci derecede, hemoroidel hastalıkta temelde bir kaşıntı, iç çamaşırı kirleten akıntı ve kanama görülmektedir. Üçüncü evrede ise kitleler, makatın daha çok dışına çıkarken, dördüncü evrede tamamen dışarı çıkıp, sfinkterlerle boğularak kan akımının dönüşümünü engelleyen bir hal almaktadır. Bu tablo, hastanın oturmasını dahi engelleyebilir. Hastalar hekime genellikle son evrede başvurmaktadır. Bu hastaların bir kısmında rektum tümörü de olabilmektedir. 

ANAL FİSSÜR (ÇATLAK)

Makat bölgesinde çatlakla ortaya çıkan anal fissür, bu bölgenin dişli çizgi denilen kısmının altında yer aldığından ağrıya çok açık olmaktadır. Her yaştan insanda rastlanabilen bu rahatsızlık, dışkılama ya da ishal nedeniyle görülebilir. Anal fissür genellikle ilaç tedavisiyle kontrol altına alınabilmektedir. 6-8 haftalık tedavi ve hayat tarzı değişikliğine rağmen tekrarlaması halinde “kronik anal fissür” olarak tanımlanmaktadır. Bu durumda, uygulanan birtakım cerrahi işlemlerle iyileşme sağlanabilmektedir. Temel sorunun az miktarda kanama ve yangı olduğu kronik anal fissürün görüldüğü hastalar, canı yandığı için dışkılamaktan kaçınabilir. Söz konusu ağrı saatlerce sürebilmekte ve sanılanın aksine ağrı kesicilerle de geçmemektedir.

PERİANAL ABSE

Makat çıkışında büyük abdestin rahat çıkmasına yardımcı olan salgı bezlerinin tıkanması sonucunda iltihap oluşması ve bu iltihabın büyüyerek makat bölgesi etrafında şişlik ve ağrı oluşturmasıyla belirgin olan bir hastalıktır. Genel durum düşkünlüğünde ve enflamatuar bağırsak hastalıklarında da görülebilir. Apsenin kendi kendine patlaması ya da cerrah tarafından drene edilmesi sonucu makat bölgesinde perianal fistül oluşur. Bu nedenle apsenin doğru yerden ve tam boşaltılması önem taşır. Aksi takdirde oluşan fistül sfinkterlerle ilişkili olacağından kompleks perianal fistüle neden olmaktadır. 

PERİANAL FİSTÜL

Temelinde genetik faktörlerin bulunduğu düşünülen perianal apseler, herkeste olabilmektedir. Makat bölgesinde kriptalar bulunmaktadır. Kör sonlanan kriptalarda bakteriler vardır. Dışkının 1 gramında bir trilyon bakteri olabilmektedir. Bu bölgede apse gelişebilmekte ve makat bölgesinde sfinkterlerle ilişkili olarak yayılıp, patlayabilmektedir. Apseler kendiliğinden patlayabildiği gibi cerrahi olarak da drene edilebilir. Ancak sonuçta perianal fistül gelişmektedir. Basit ve kompleks olarak ikiye ayrılan bu rahatsızlığın kompleks türüne doğru müdahale çok önemlidir. Tedavi için bir kolon-rektum cerrahına başvurulması gerekmektedir. Genelde mükerrer işleme tabi tutulan hastalarda ameliyat öncesi anal manometrik inceleme büyük önem taşımaktadır. Yapılan tetkiklerin ardından kompleks vakalarda birden fazla ameliyatla tedavi sağlanabileceği akılda tutulmalıdır. 

PİLONİDAL SİNÜS (KIL DÖNMESİ)

Makat bölgesinin üstünde, internatal alanda yani kaba etinin arası daha derin olanlarda, kilolu hastalarda, vücut kılı fazla kişilerde pilonidal sinüse sık rastlanmaktadır. Ortaya çıkmasında kılın yürümeyle veya sürtünmeyle içe doğru batması gibi teoriler de bulunuyor ancak nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Ameliyat dışında tedavi seçeneği olmayan bu rahatsızlığın kontrol altına alınmasında sklerozan madde enjeksiyonları ile lazer tedavileri gibi yöntemlerden söz edilse de genellikle cerrahi işlem etkili olmaktadır. “Limberg flapı” olarak adlandırılan ameliyatta, kalçadan yapılan rotasyon flabı ile hastalıklı bölge çıkartıldıktan sonra kapatılmaktadır. Sağ ya da sol kalçadan bölgeye monte edilerek, internatal kısmın düzleştirilmektedir. Bilinen nüksü en az güncel ameliyat tekniğidir. 

Proktoloji Merkezimizde tedavisi yürütülen diğer rahatsızlıklar şöyle sıralanmaktadır:

• Gaz-gaita kaçırma (Anal inkontinans)
• Bağırsak kıtığı (Rektosel)
• Anal kaşıntı (Pruritus ani)
• Kolorektal kanserler
• Anal/Perianal siğiller (Warts, kondilomlar)