Menisküs nakli

Menisküsler dizlerin içerisinde bulunan kıkırdağımsı doğal yapılardır. İç ve dış olmak üzere iki adettir. C harfi şeklindedirler. Diz için oldukça önemli görevleri vardır. Diz ekleminde stabiliteyi artırırlar. Eklem sıvısının tüm diz kıkırdağını dolaşmasına yardım ederler. Uyluk ve kaval kemikleri arasında uyumu artırarak dizde süspansiyon görevi görürler. Dolayısı ile menisküs yırtıkları tedavi edilmediğinde dizde ciddi kireçlenme riski doğmaktadır. Yırtıklar ihmal edildiğinde veya büyük yırtıklar onarılmayıp, menisküs dokusu çıkarıldığında uzun vadede kireçlenme riski çok artmaktadır. Memorial Ataşehir Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Çetin Işık, menisküs nakli hakkında merak edilen hakkında bilgi verdi.

Menisküs nakli nedir?

Menisküs dokusunun çıkartıldığı durumlarda hastanın hareketi kısıtlanmakta, ağrı olmakta ve yaşam kalitesi düşmektedir. Bunu engellemek için en uygun tedavi yöntemi kadavradan veya sentetik menisküs naklidir. Menisküs nakli diğer organ ve doku nakillerine göre çok avantajlı nakillerdir. Vücudun nakil olan menisküsü reddetme olasılığı diğer nakillerden çok çok düşüktür. Ama maalesef çok ileri düzey cerrahi altyapı gerektiren bu cerrahiyi yapabilecek cerrah ve merkez sayısı çok azdır.

Menisküs nakli hangi hastalıklarda kullanılır?

Hastanın cerrahi veya cerrahi dışı yollar ile dizinin içerisinde olan iç ve dış menisküslerinden herhangi birinin total veya totale yakın olarak kaybı söz konusu ise; menisküs nakil ameliyatı gündeme gelmektedir. Eğer menisküs yırtığı mevcutsa tedavisinin aksatılmadan yapılması önemlidir. Menisküs yırtığı varlığında menisküs dokusunun olabildiğince korunması elzemdir. Cerrahi anlamda deneyimsizlik başta olmak üzere farklı bir çok nedenden dolayı ülkemizde tamir edilebilecek menisküs yırtıkları maalesef onarılamamaktadır. Daha ucuz ve teknik olarak daha kolay olan yırtık kısmın çıkarılması(parsiyel menisektomi), menisküs yırtıklarında kullanılan en sık tedavi yöntemidir. Çıkarılan menisküs dokusunun fazla olduğu veya menisküsün tamamının çıkarıldığı durumlarda tek tedavi seçeneği menisküs nakli olmaktadır.

Menisküs nakli ameliyatı nasıl yapılır?

Günümüzde menisküs nakli ameliyatları tamamen kapalı (Artroskopik) veya kapalı (artroskopik) yardımlı mini açık kesiler ile olmaktadır. Yapılan mini kesiler genellikle nakledilecek menisküsün dizin içine geçirilebilmesi içindir. Bu kesinin büyüklüğü menisküsün kemikli veya kemiksiz nakil edilmesine bağlı olarak değişmektedir. Ama genelde 3 cm’ yi geçmeyen mini kesilerdir.

Menisküs nakli ile ilgili sık sorulan sorular 

Menisküs Nakli Çeşitleri Nelerdir?

Genel anlamda iki değişik menisküs naklinden bahsetmek mümkündür. Bunlar kadavradan alınan veya sentetik olarak laboratuvarda üretilen menisküslerdir. Kadavradan alınan menisküs nakillerinin de kendi içinde farklı çeşitleri mevcuttur. Kadavradan alınan menisküsler uçlarında kemikler ile kemik köprüsü ile veya kemiksiz olarak nakil edilebilmektedir.

Sentetik mi Yoksa Kadavradan Menisküs Nakli mi Tercih Edilmelidir?

Sentetik veya kadavradan alınan menisküs nakillerinin kullanım endikasyonları farklıdır. Yani tercih cerraha bağlı değildir. Hastanın özellikli bölgelerde hiç menisküs dokusu yoksa kadavradan menisküs nakli daha uygun bir tedavi seçeneğidir. Eğer hastanın sağlam menisküs dokuları kaldıysa ve kriterlere uygunsa o zaman sentetik menisküs nakli daha uygun tedavi yöntemi olmaktadır.

Menisküs Naklinin Ücreti Ne Kadardır?

Menisküs nakli ciddi deneyim gerektiren oldukça kompleks bir cerrahi işlemdir. Bu işlemi yapabilecek merkez ve doktor sayısı da çok azdır. Kadavradan alınan veya sentetik olan menisküs dokuları; diğer organ ve doku nakillerine göre daha ucuz olsa da; menisküs onarımından çok daha pahalıdır. Nakilde, normalde yapılan menisküs onarımlarının 3-4 katı kadar menisküs onarım kitleri kullanılmaktadır. Üstelik toplam ücrete nakledilecek menisküs dokusunun maliyeti de eklenmektedir. Dolayısı ile menisküs yırtığı olan hastaların menisküsü onarabilecek uygun merkez ve cerrahlara başvurması önemlidir.

Menisküs Nakli Ameliyatı Ne Kadar Sürüyor?

Menisküs nakil ameliyatlarında; nakledilecek menisküsün hazırlanması, nakledilecek yerin hazırlanması ve nakledilen menisküsün tespiti olmak üzere üç aşamadan bahsetmek mümkündür. Ekip olarak girildiğinde bu üç aşama farklı cerrahlar tarafından yapıldığında cerrahi süre kısalmaktadır. Nakil konusunda başka tecrübeli doktor yoksa tüm bu işlemler tek doktor tarafından da yapılabilmektedir. Cerrahi süre ortalama 2 – 3 saat sürmektedir.

Menisküs Nakli Ameliyatı Kesin Tedavi midir?

Hastanın menisküs dokusu yoksa yapılabilecek tek tedavi seçeneği menisküs nakli olmaktadır. Eğer menisküs nakli için çok geç kalınmışsa veya nakil için gerekli şartlar yoksa o zaman osteotomi dediğimiz kemiğin kontrollü kırılması ve açılandırılması şeklinde olan ameliyatlar gündeme gelmektedir.

Menisküs Nakli Ameliyatının Riskleri Nelerdir?

Menisküs nakli ameliyatının riskleri, kapalı diz ameliyatları riskleri ile benzerdir. Literatüre bakıldığında bunlar içinde eklemde enfeksiyon, sertlik, hareket kısıtlanması, damar ve sinir yaralanmaları gibi riskler sayılabilir. Deneyimli cerrah ve titiz cerrahi teknik ile bu risklerin ihtimali çok düşüktür.

Menisküs Nakli Ameliyatından Sonra Nelere Dikkat Etmeli? Spor Yapılabilir mi?

Ameliyat sonrası çok dikkatli bir fizik tedavi programı uygulanmaktadır. Doktor önerilerinin dışına çıkılmaması çok önemlidir. Hastanın genel durumuna bağlı olarak, iyileşme tamamlandığında hastaya yapabileceği sporlar ayrıntılı anlatılmaktadır. Nakil sonrası kısıtlama olmadan spora dönen hastalar olduğu gibi, sportif faaliyetlerinin özel bazı sporlar dışında kısıtlandığı hastalar da mevcuttur. Bu durum tamamen hastanın ameliyat öncesi aktivitesi ve patolojisinin şiddetine bağlı olarak değişmektedir.

Menisküs Naklinin Diğer Tedavi Seçeneklerine Göre Avantajı Nelerdir?

Menisküs nakli endikasyonu olan hastalara osteotomi ve protez cerrahileri de önerilebilmektedir. Bunun nedeni bu ameliyat tekniğinin diğer tedavilere göre daha kompleks olması ve az doktor tarafından yapılabilmesidir. Menisküs naklinin diğer tedavi yöntemlerine göre avantajı; biyolojik bir tedavi yöntemi olması ve diğer tedavilerden çok daha uzun ömürlü olmasıdır. Ama teknik olarak diğerlerinden daha kompleks bir cerrahi yöntemdir

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.