Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi nedir?

Beslenme tarzının değişmesi ve hareketsiz yaşam sebebiyle toplumda görülme sıklığı artan horlama ve uyku apnesi, uyku düzenini bozduğu için farklı hastalıkların da ortaya çıkmasına neden olabiliyor. Kişinin günlük aktivitelerini olumsuz yönde etkileyen bu rahatsızlığın tedavisi ise lazer destekli horlama ve apne cerrahisi ile gerçekleştirilebiliyor. Ulaşılması en zor alanlardaki tıkanıklığa kolayca ulaşılıp, güvenli şekilde işlem yapılmasını sağlayan lazer destekli horlama ve apne cerrahisi ile hastalar hızlı bir şekilde günlük yaşantısına dönebiliyor. Memorial Ankara Hastanesi KBB Hastalıkları Bölümü'nden Doç. Dr. Erdal Seren lazer destekli horlama ve apne cerrahisi hakkında bilgi verdi. 

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi nedir?

Uyku apnesi ile horlamaya neden olan bademcik ve geniz eti büyüklüğü, yumuşak damak ve küçük dildeki sarkmalar, dil kökünün ileri derecede büyümesi, yüz – iskelet sistemi problemleri, gırtlak yapısındaki anatomik bozukluklar gibi üst solunum yollarındaki problemleri gidermeye yönelik lazer desteği ile yapılan tüm cerrahi işlemlere lazer destekli horlama ve apne cerrahisi denilmektedir. Bu cerrahi yöntem ile üst solunum yolunda tıkanıklık yapan birçok bölge ve seviyedeki yapısal anormalliklerin düzeltilmesi amaçlanır.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi hangi durumlarda kullanılır?

Üst solunum yollarında tıkanıklığa yol açan aşağıdaki durumlarda cerrahi işlemler lazer desteği ile yapılabilmektedir.

*Lazer Yardımlı Burun Cerrahisi;

- Burun etlerindeki iriliğe yönelik küçültme işlemi ( konka redüksiyonu)

- Burun kıkırdağındaki eğrilik ve çıkıntıların alınması ( septal sütür  eksizyonu)

- Burun poliplerinin çıkarılması ( nazal polip eksizyonu)

 -Burun kanadı cerrahisi ( Nazal valv cerrahisi)

- Burun kitlelerinin çıkarılması

*Lazer yardımlı uvulopalatoplasti (horlama cerrahisi)

*Lazer yardımlı tonsil küçültmesi (Bademcik küçültmesi)

*Lazer yardımlı dil kökü cerrahisi

- Dil kökünün küçültülmesi

-  Dil kökündeki bademciğin küçültülmesi

*Lazer yardımlı genizdeki kitlelerin alınması ve/veya küçültülmesi

*Lazer yardımlı ses teli ve gırtlak yapısındaki kitlelerin alınması

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi nasıl uygulanır?

Bu işlemler genel anestezi altında uygulanır. Ameliyathaneye alınan hastaya genel anestezi uygulanır. Ameliyatın ilk aşamasında burun ile ilgili sorunlar düzeltilir. Bu kapsamda ilk olarak endoskopik yöntemle alt konkalardaki şişlikler lazer uygulanarak yaklaşık yüzde 40- 60 oranında küçültülür. Bunun ardından burun kıkırdağındaki eğrilikler septoplasti yöntemi ile veya çıkıntı tarzındaki kıkırdak/ kemik eğrilikleri lazer ile kesilerek düzeltilir. Burun ile ilgili son aşamada ise burun kanatlarındaki çökmeler kıkırdak desteğiyle onarılır.

Cerrahinin ikinci aşaması olan boğaz kısmında da tespit edilen sorunlara yönelik olarak, küçük dilin kısaltılması, yumuşak damağın gerilmesi, bademciklerin ve dil kökündeki şişliklerin küçültülmesi işlemleri uygulanabilmektedir.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisinin avantajları nelerdir?

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisinin birçok avantajı bulunmaktadır. Bu avantajlar şu şekildedir:

-Ameliyat esnasında kanama miktarı çok az olur

-Hastanın hastanede yatış süresi kısalır ve hasta hızlı bir şekilde günlük yaşantısına döner

-Ulaşılması en zor alanlardaki tıkanıklığa kolayca ulaşılıp, güvenli şekilde cerrahi işlem yapılır

-Ameliyat sonrası oldukça az ağrı hissedilir

-Operasyon süresi kısalır, hasta anestezi altında daha az kalır

-Birçok bölgedeki sorunların tek bir operasyonda çözümlenmesine imkan tanır

-İyileşme süreci daha hızlı olur ve hasta daha az antibiyotik ve ağrı kesiciye ihtiyaç duyar

-Burun tamponu kullanılmaz, kullanılsa bile en fazla bir gün sonra çıkarılır

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi ile ilgili sık sorulan sorular 

Uyku apnesi nedir?

Uyku esnasında şiddetli horlamayla beraber en az 10 saniye kadar uykuda nefes durmasına uyku apnesi denir.

Horlama nedir?

Horlama, hava yollarındaki darlık sonucu oluşan yumuşak damak ve küçük dildeki titreşimler sonucu oluşan gürültülü, düzensiz biçimli seslerdir.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisinin yan etkileri nelerdir?

Hem apne cerrahisi hem de lazer kullanımı konusunda yeterli tecrübeye sahip olan uzmanların gerçekleştirdikleri operasyonlarda yan etkiler oldukça az görülmektedir.  Bunlar sık yaşanmamakla birlikte genellikle önemli bir müdahale gerektirmez. Ortaya çıkabilecek yan etkiler aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

-Burun kanaması: Ameliyat sonrası hızlı sümkürme, yoğun sigara kullanımı, burun kabuklarını koparma veya sıcak su ile burun temizliğine bağlıdır. Çok ciddi bir şekilde olmayıp, basit müdahale ile durdurulur.

-Boğaz kanaması: Ameliyat sonrası iki hafta içinde çok sıcak, asitli veya kabuklu yiyeceklere bağlı olarak gelişebilir. Yine basit müdahale ile durdurulabilir.

-Boğaz ağrısı: Ameliyat sonrası gerekli tavsiyelere uymayıp, fazla ve yüksek sele konuşmalar boğaz bölgesinde ağrılara sebep olabilir.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi sonrasında normal hayata ne zaman dönülebilir?

Lazer destekli cerrahinin en önemli avantajı hastanın hem hastanede yatış süresinin hem de günlük yaşantısına dönüş süresinin kısa olmasıdır. Ameliyat sonrasında burun tamponu hiç kullanılmaz veya bazı vakalarda en fazla bir gün süre ile kullanılır. Bununla birlikte hastalar konuşma olmadan masa başı işlerine ve bedensel güce dayalı işlerine 7 gün sonra başlayabilir, konuşma gerektiren işlerine ise iki hafta sonra dönüş yapabilir.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisinde hastanede kalış süresi ne kadardır?

Ameliyat olan hastalar, hastaneden bir veya iki gün sonra taburcu edilir. Taburculuğun ardından birinci ve üçüncü hafta hastanın pansuman ve kontrolleri gerçekleştirilir.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi sonrası hastalığın tekrarlama olasılığı var mıdır?

Ameliyat sonrası cerrahi başarı oranını azaltan durum ve hastalık gibi faktörler bulunmaktadır. Bu faktörler şu şekilde sıralanabilir:

- Ameliyat sonrası yoğun sigara içilmesi veya pasif içicilik

- Ameliyat sonrası beslenme bozukluğu ve aşırı kilo alınması

- Kronik alkolizm

- Hormonal veya endokrin bozukluklar veya değişiklikler( Menopoz, hipotiroidi gibi)

- Bazı ilaçların kullanımı ( antidepresanlar, kas gevşeticiler, kortizon, hormonal ilaçlar)

- Tedavi edilmeyen mide ve reflü hastalıkları

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi sonrasında hastalar nelere dikkat etmelidir?

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi sonrasında hastaların dikkat etmesi gereken noktalar bulunmaktadır. Hastalar ameliyat sonrası verilen ilaçları düzenli kullanmalı ve önerilere uymalı, sigara içmemeli ve içilen ortamlarda bulunmamalı, beslenme ve egzersiz önerilerine dikkat etmeli ve pansuman ile kontrollere düzenli gelmelidir.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi öncesinde hastalar nelere dikkat etmelidir?

Diyabet, astım, hipertansiyon, kalp hastalıkları gibi kronik hastalıkları olanlar mutlaka operasyon öncesi hekimleri ile konuşarak, ilaç düzenlemelerini yaptırmalı ve rutin muayenelerini gerçekleştirmelidir. Bununla birlikte kan sulandırıcı kullananlar, ilaç alerjisi olanlar ve daha önce anestezi ile ilgili sorun yaşayanlar, yaşadıkları problemleri mutlaka ameliyatı yapacak olan hekime bildirmelidir.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi hangi uzman tarafından uygulanır?

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi lazer kullanma ve apne cerrahisi deneyimi olan kulak burun boğaz hastalıkları uzmanı tarafından uygulanmalıdır.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi uygulamasında yaş sınırı var mıdır?

Çocuklarda apne ve horlama nedeni çoğunlukla bademcik ve geniz eti büyümesi olduğundan 3 yaş üzerinde bademcik ve geniz eti operasyonu yapılabilir. Erişkinlerde ise küçük dil, yumuşak damak ve dil kökünü içeren cerrahi işlemler 18 ile 65 yaş arası hastalara uygulanır.

Başka hastalıkların varlığı lazer destekli horlama ve apne cerrahisini etkiler mi?

Hipotiroidi ve menopoz gibi endokrin ve hormonal bozukluk veya durumlar, kortizon, antidepresan, kas gevşetici ve romatizmal ilaçlar gibi bazı ilaçların kullanımı, gut ve romatizmal hastalıklar gibi bazı sistemik hastalıklar lazer destekli horlama ve apne cerrahisinin başarısını azaltabilir.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi yaptırmak için gerekli olan kriterler nelerdir?

-Hastanın tıkayıcı tip uyku apne hastalığının olması veya şiddetli seviyede horlamasının bulunması gerekir

- Uyku apnesi beyin, hormonal, kas ve endokrin hastalıklardan kaynaklanmamalıdır

- Hastanın, yüz iskelet anomalileri veya solunum yollarının doğuştan anomalilerinin,  metabolizma veya genetik kökenli hastalık veya sendromlarının, genel anestezi alınmasını engelleyecek hastalık veya problemlerinin ve immün yetmezlik ile bağışıklık problemleri ve kanama bozukluğu sorunlarının bulunmaması gerekir.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi ağrılı bir ameliyat mıdır?

Lazerin en büyük avantajı ameliyat sonrası ağrının oldukça az olmasıdır. Özellikle ameliyat sonrası 3 ile 7 gün arası boğazda hafif / orta şiddete ağrıları olabilir. Ağrı kesiciler ve boğaz gargarası ile bu ağrılar belirgin düzeyde hafiflemektedir.  Bunun yanı sıra genelde burun bölgesinde ağrılar çok az düzeyde olmaktadır.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi güvenli bir işlem midir?

Lazer destekli horlama ve uyku apne cerrahisi oldukça güvenli bir işlemdir. Bunun yanı sıra ameliyat sırasında kanamayı azaltmasından dolayı operasyon süresinin de kısalmasını sağlamaktadır.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisinde hangi anestezi yöntemi kullanılır?

Tüm cerrahi işlemler sırasında genel anestezi uygulanır. Bu yöntem hem hastanın daha konforlu bir süreç geçirmesini sağlar, hem de ameliyat sırasında cerrahi işlem açısından kolaylık sağlayan en güvenli yol olmaktadır.

Lazer destekli horlama ve apne cerrahisi sonrası beslenme nasıl olmalıdır?

Operasyonun bitiminden 5 ile 6 saat sonra sulu ve yumuşak besinler yemesi gereken hasta, ameliyat sonrası ilk 2 hafta yumuşak, sulu, ılık ve baharatsız yemekler tüketmelidir. Hastalar normal konuşma ve katı beslenme düzenine 2 haftadan sonra geçebilir. 

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.