Laparotomi, kişinin abdominal yani karın bölgesinde gerçekleşen açık karın ameliyatıdır. Bu durum genellikle çeşitli rahatsızlıkların ortaya çıkarılması için uygulanır. Teşhis ve tedavide önemli bir rolü bulunan laparotomi, karın bölgesinde yer alan organların görülmesine olanak tanır. Bunların yanında bir organın çıkarılması, tedavisi, bebeği doğurtmak ya da kanserin evrelerini ortaya çıkarmak için de laparotomi prosedüründen yararlanılır. Laparotomi işlemi esnasında dalak, pankreas, safra kesesi, bağırsaklar, böbreklerin kontrolü sağlanabilir.
Laparotomi Nedir?
Laparotomi, karın duvarının kesilip, organların incelenmesi ve/veya tanı konulması için batın bölgesi olarak bilinen karın içine girilen cerrahi bir işlemdir. Karın içerisinde oluşan kanama, tümörlerin alınması, yumurtalık torsiyonu, kist patlaması ve apandisit için de laparotomi işleminden yararlanılır. Doktor karın bölgesinde organlar üzerinde keşif yaptığı durumda sorunu bularak düzeltebilir. Ameliyat sonrasında ise kişinin iyileşmesi zaman alabilir. Bu durumda dikkatli bir bakım süreci önemlidir.
Laparotomi Neden Yapılır?
Laparotomi, doktorun görüntüleme testinde bulamadığı bir durum karşısında karın ağrısı ya da iç kanama riski olan kişinin sorununu ortaya çıkarmak için yapılır. Belirtileri bulunan sorunun nerede ve ne kadar yaygın olabileceği bu şekilde tespit edilebilir. Kişinin durumu acilse laparoskopi yerine laparotomi tercih edilebilir. Laparotomi sıklıkla, sezaryen doğum gibi acil durumları da içerebilir.
Laparotomi yapılma amaçları şöyle sıralanabilir:
Tanısal amaçlı laparotomi
Ultrason, tomografi veya MR kullanılarak kesin teşhis sağlanamadığı durumda karın içi yapıları doğrudan gözlemlemek amacıyla laparotomi uygulanabilir. Özellikle karın ağrısının tespit edilemediği durumda ve kanserin yayılımını gözlemlemek için kullanılır.
Travmaya bağlı hasarların incelenmesi
Laparotomi, çeşitli travmaları ve yaralanmasın sonucunda karın bölgesine giren cisimlerin neden olduğu hasarın önlenmesi için yapılabilir. Trafik kazaları veya düşmeler gibi dış darbeler, iç organlarda yaralanmalara neden olabilir. Bu nedenle de tercih edilir.
Enfeksiyon ve iltihap tedavisi
Karın zarı iltihabı, karın içinde biriken enfekte sıvıların temizlenmesi durumlarında iltihabın ve enfeksiyonun temizlenmesi için laparotomi yapılır.
Karın bölgesinde oluşan durumlar
Karın bölgesinde apandisit patlaması, bağırsakların tıklanması ve mide veya on iki parmak bağırsağında delik oluşması gibi acil müdahale gerektiren durumlarda laparotomiden yararlanılır.
Tümör ve kanser tedavisi
Karaciğer, mide, bağırsak veya pankreas gibi organlarda bulunan tümörlerin çıkarılması, kanser şüphesi taşıyan dokulardan örnek almak ve kanserin yayılımını kontrol etmek için de laparotomi işleminden yararlanılır.
Organ Nakli
Karaciğer veya böbrek nakli sırasında gerekli olan bazı operasyonlar için kişinin karın bölgesinden kesik atılarak laparotomi yapılabilir. Bunun yanından cerrahi sonrası yapışıklıkların açılması veya yanlış yerleştirilen organların düzeltilmesi için de bu işlemden yararlanılır.
Endometriozis tedavisi
Rahim dokusunun rahim dışına doğru yayılması olarak bilinen endometriozis durumunda, lezyonların çıkarılması için de laparotomi yapılır.
Laparotomi Hangi Organları İnceler?
Laparotomi sırasında karın bölgesine yapılan cerrahi müdahale ile birçok organın yapısı, kanser hücresi varsa yayılımı, karın ağrısının nedeni gibi durumlar ortaya konabilir. Laparotomide incelenen organlar ve sistemle şöyle sıralanabilir:
- Sindirim sistemi organları
- İnce bağırsak ve kalın bağırsak
- Karaciğer
- Safra kesesi ve safra yolları
- Pankreas
- Rahim (uterus)
- Yumurtalıklar ve tüpler
- İdrar yolları ve böbrekler
- Dalak
- Periton (karın zarı)
Laparotomi, karın boşluğu bölgesinde yer alan birçok organı doğrudan incelenmesini müdahale edilmesine olanak tanır. Özellikle tanı konulamayan karın ağrısı durumunda tümör yayılımları veya travma gibi durumlarda etkili bir yöntemdir. Cerrahlar bu işlem sırasında birden fazla organı inceleyip aynı anda tedavi uygulayabilirler.
Laparotomi Sırasında Hangi Prosedürler Uygulanabilir?
Laparotomi sırasında doktor karın bölgesinde bulunan sorunları tespit edebilir, organlara müdahale ederek ve hastalıklı dokuların tedavisi için çeşitli prosedürler uygulayabilir. Bu işlem, hastanın durumuna ve cerrahın tespit ettiği sorunlara göre farklılık gösterir. Laparotomi esnasında uygulanabilecek prosedürler şöyle açıklanabilir:
- Sebebi bulanamayan karın ağrısının tespiti için tüm organlar incelenir
- Kanser şüphesi bulunan doku veya organlardan örnek alınarak patolojik inceleme yapılır.
- Karaciğer, mide, bağırsak veya pankreas gibi organlardaki tümörlerin çıkarılması işlemi uygulanır.
- Kanser yayılımını kontrol etmek amacıyla lenf düğümlerinin çıkarılması sağlanır.
- Bağırsakların tıkanması, kanser veya divertikülit durumunda bağırsakların hasarlı kısmının çıkarılması için yapılır.
- Dalağın anide büyümesi veya hastalık durumunda dalak alınabilir.
- Karın zarı iltihaplanması durumunda enfekte bölge temizlenebilir.
- Karın içerisinde biriken irin ve enfekte sıvıların boşaltılması sağlanır.
- İç kanama durumunda kanayan damarların kapatılması veya onarılması işlemi yapılır.
- Rahimdeki miyomlar ya da yumurtalık kistleri çıkartılabilir.
- Rahmin alınması işlemi olan histerektomi gerçekleştirilebilir.
- Fallop tüpüne yerleşen gebeliğin sonlandırılır.
- Safra kesesinin alınması gerektiği durumda bu işlemden yararlanılır.
Laparotomi, hem oluşan sorunların tespiti, tedavisi açısından önemli olan cerrahi bir müdahaledir. Doktor kişinin sağlık durumuna göre birden fazla müdahale yapabilir. Bu sayede kişinin yaşam kalitesinin artırılması ve oluşan belirtilerin giderilmesi hedeflenir.
Laparotomi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Laparoskopi ve laparotomi farkı nedir?
Laparoskopi, küçük kesi olarak tanımlanan minimal invaziv bir yöntemdir. Laparotomi açık ameliyat şeklinde uygulanan cerrahi yöntemdir. Laparoskopi küçük kesi ile gerçekleştiğindne iyileşme süresiz hızlıdır ve komplikasyon riski azdır. Laparotomide iyileşme süresi laparoskopiye göre daha yavaştır.
Laparotomi sonrası iyileşme süresi nedir?
Laparotomi sonrasında iyileşme süresi kişinin genel sağlık durumuna göre farklılık gösterebilir. Kesinin iyileşme süresi ortalama olarak altı haftadır. Karın bölgesinde yara izi zaman içerisinde iyileşir ve kaybolur. Birkaç ay boyunca kişinin egzersiz veya ağırlık kaldırmaması istenebilir.
Laparotomi açık ameliyat mıdır?
Laparotomi karın bölgesine uygulanan açık cerrahi ameliyatıdır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 18 Ekim 2024
Yayınlanma Tarihi: 18 Ekim 2024
Sağlık kütüphanesi içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlı ve kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır. Sağlığınızla ilgili tüm sorularınız, endişeleriniz, teşhis veya tedavi için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.