Küçük kesi (minimal invaziv) ile kalp ameliyatı

Son yıllarda teknolojinin de gelişmesiyle birlikte kalp ameliyatları küçük kesi yöntemi sayesinde konforlu şekilde çok küçük bir yara izi ile gerçekleştirilebiliyor. Küçük kesi yöntemi hem işlem sırasında hem de işlem sonrasında yaşam kalitesini yükselten önemli avantajlar sağlıyor.

Minimal İnvaziv Cerrahi Nedir?

Toplumda kapalı ameliyat olarak da bilenen minimal invaziv cerrahi, vücutta minimum düzeyde hasar oluşturması hedeflenerek küçük kesiler yoluyla gerçekleştirilen ameliyat yöntemidir. Bu operasyonlarda yüksek teknolojili cerrahi ekipman ve görüntüleme yöntemlerinin kullanılması işlemin en önemli kısmını oluşturur. Yapılacak operasyonunun tipine göre ameliyat öncesinde detaylı bir planlama yapılarak operasyon esnasındaki cerrahi teknik gerçekleştirilir.

Minimal invaziv hangi hastalıkların tedavisinde kullanılır?

Minimal invaziv yöntemler; kalp ve damar hastalıkları başta olmak üzere, göğüs cerrahisi, jinekolojik onkoloji ve kadın hastalıkları, genel cerrahi, üroloji, beyin ve sinir cerrahisi, ortopedi ve travmatoloji gibi birçok bölümün baktığı hastalıkların tedavisinde kullanılabilir.

Küçük kesi (minimal invaziv)  ile kalp ameliyatı nedir?

“Minimal invaziv kalp cerrahisi nedir” sorusu en sık sorulan sorular arasında yer almaktadır. Kalp ameliyatlarındaki zorlu sürecin çok daha çabuk ve ağrısız geçmesini sağlayan küçük kesi yani minimal invaziv cerrahi yöntemi göğüs (sternum) kemiğinin 20-25 cm kesilmesi yerine daha küçük kesilerle gerçekleştirilmesidir.

Küçük kesi (minimal invaziv)  ile kalp ameliyatı hangi hastalıklarda kullanılır?

Küçük kesi yöntemi Aort ve Mitral gibi kalp kapak ameliyatlarının tamir ve değişiminde, koroner baypas cerrahisi gerektiğinde, bazı kalp deliklerinin kapatılmasında, Aort anevrizmasında, kalp içi tümörlerin çıkarılması gerektiğinde küçük kesiyle kalp ameliyatları yapılabilmektedir.

Küçük kesi (minimal invaziv)  ile kalp ameliyatı nasıl yapılır?

Sağ veya sol meme altından, köprücük kemiği altından ya da göğüs kemiği çok az açılarak yapılan kesilerle ameliyatlar gerçekleştirilmektedir. Açık kalp ameliyatlarında göğüs kemiği tamamen açılmaktadır, ancak artık kalp cerrahisindeki teknolojik gelişmeler sayesinde bypass ameliyatları da kapak ameliyatları da küçük kesi yöntemiyle gerçekleştirilebilmektedir.

Küçük kesi ile kalp ameliyatı avantajları nelerdir?

“Minimal invaziv kalp cerrahisinin avantajları nelerdir?”  sorusu internette en çok aranılan sorular arasında yer almaktadır. Açık kalp ameliyatlarına göre çok küçük bir kesi ile yapılan bu ameliyatlarda göğüs ön duvarındaki kemik kesilmediği için göğüs duvarı bütünlüğü korunmaktadır. Bu da ameliyat sonrası en çok karşılaşılan sorun olan solunum sistemi problemlerinin çok daha az görülmesine neden olmaktadır. Ameliyat esnasında ve sonrasında kanama miktarı çok düşük olup çoğunlukla kan transfüzyonu işlemine gerek kalmadan hasta taburcu edilmektedir. İyileşmenin hızlanmasıyla yoğun bakımda kalış süresi 1 güne, serviste kalış süresi ise 3 veya 4 güne inmektedir. Klasik açık ameliyatlarda kemiğin kaynama süresi yaklaşık 2 ay sürmektedir. Bu süre içerisinde hastanın yatarken sağa sola dönmemesi, kollarını baş seviyesinin üzerine kaldırmaması ve herhangi bir yük taşımaması gerekir. Küçük kesi ile yapılan ameliyatlarda ise hasta ameliyattan sonra drenleri çekildiği andan itibaren istediği şekilde yatabilir, kendisini iyi hissettiği andan itibaren araba kullanmak, yüzmek, yük taşımak gibi ameliyat öncesi yaptığı her eylemi rahatlıkla gerçekleştirebilir. Göğüs kemiğinin açıldığı ameliyatlar kozmetik açıdan da oldukça sıkıntı vericidir. Özellikle genç hastalar kozmetik ve psikolojik açıdan sorun yaşamakta; bu da iyileşme sürecinin uzamasına neden olmaktadır. Minimal invaziv yöntemi ile açılan kesinin uzunluğu 6-7 cm arasında değişmektedir ve kollar yukarı kaldırılmadığı sürece herhangi bir ameliyat izi görülmez. Ayrıca osteoporoz adı verilen kemik erimesi hastalığı yaşayan özellikle kadınlarda meme altından küçük kesi yöntemi ile ameliyat yapmak çok daha faydalıdır. Çünkü osteoporoz hastalarında sternum adı verilen iman tahtası kemiği çok kırılgandır ve açık ameliyat sonrası rahatsızlıklar yaşanabilmektedir.

Minimal invaziv (küçük kesi) kalp ameliyatı güvenli midir?

Küçük kesi, cerrahlar açısından öğrenim süresi uzun olan bir yöntemdir. Yani cerrahın küçük kesi yöntemini uygulayabilmesi için bunun eğitimini alması gerektiği gibi; belli bir tecrübeye, cerrahi olgunluğa ve beceriye sahip olması da gerekmektedir. Cerrah klasik ameliyatlarda çok tecrübeli olsa bile minimal invaziv yöntem uygulayabilmesi için özel eğitim alması gerekmektedir. Bu anlamda ehil ellerde ve donanımlı merkezlerde yapıldığı takdirde güvenli bir yöntemdir.

Minimal invaziv kimlere uygulanmaz?

Minimal invaziv yöntemi kalpten çıkan ana damarda yırtığı olan hastalarda uygulanmaz.

Küçük kesi (minimal invaziv) ile ilgili sık sorulan sorular

Küçük kesi (minimal invaziv) ile kalp ameliyatı için gerekli olan kriterler nelerdir?

Öncelikle hastanın belli bir yaş ve kiloda olması gerekmektedir. Genelde çocuklarda 20-25 kilogram ve üstünde, 8-10 yaşından sonra uygulanabilmektedir. Çünkü minimal invaziv kalp cerrahisinde kullanılan bir takım ekipmanlar bebek ve küçük çocuklar için uygun olmayabilir. Bunun dışında daha önce akciğer ile ilgili zatürree, tüberküloz gibi sorunlar yaşamış ya da akciğer ameliyatı geçirmiş ve bunların sonucunda akciğer zarı göğüs duvarına yapışmış kişilerde de küçük kesi uygulanamamaktadır. Akciğerler, o yapışıklıktan ayrılıp kalbe ulaşılamaz. Bu hastalar göğüs kemiği kesilerek ameliyat edilmek zorundadır. Sağ ya da sol meme altından yapılamaz ancak göğüs kemiği üzerinden küçük kesiler uygulanabilir. Aort kapağına yapılacak müdahalelerde ameliyat öncesi çekilen tomografide aort damarının pozisyonu çok sola doğruysa küçük kesi köprücük kemiği altından yapılamaz. Ancak mini-sternotomi (göğüs kemiğini küçük açma) adı verilen yöntem uygulanabilir. Bunun yanında kalp fonksiyonu çok bozuk olan hastalar, mitral kapağa yönelik girişim yapılacaksa, aort kapağında ciddi kaçaklar olan hastalar ve daha önce küçük kesi ile ameliyat olan hastalarda küçük kesi tercih edilmez.

Küçük kesi ile kalp ameliyatı öncesi neler yapılmalıdır?

Klasik ameliyatlara hazırlık sürecince yapılacaklar küçük kesi ameliyatı için de geçerlidir. Yani hasta 1 gün önceden yeme-içmeyi keser. Ameliyat öncesi gerekli kan tetkikleri yapılır. Böbrek, karaciğer fonksiyonları, solunum testleri, şah damarı darlıkları araştırılır. Bunlarla ilgili problem olduğu takdirde gerekli tedavi uygulanır, ardından hasta ameliyata alınır.

Küçük kesi ile kalp ameliyatı sonrası neler yapılmalıdır?

Ameliyat sonrası süreç küçük keside açık ameliyatlara göre çok daha kolay geçmektedir. Örneğin açık ameliyat sonrası hastalar için 1 ay yan dönerek yatmamak, 5 kilogramın üzerinde yük taşımamak gibi sınırlamalar vardır. Ancak mini torakotomi yani küçük kesi ameliyatlarında böyle kısıtlamalar olmadığı için çok daha erken sürede günlük hayata dönülür. Bunun dışında küçük kesi yapılacak ameliyatın türüne göre değişen dikkat edilmesi gereken özel bazı durumlar olabilmektedir. Bunların bilgisi hastaya verilir.

Küçük kesi ile kalp ameliyatı dezavantajları nelerdir?

Küçük keside açık ameliyata göre dezavantaj olarak maliyet sayılabilir. Kullanılan ekipman bakımından özellikli cihazların kullanılması nedeniyle maliyeti açık ameliyata göre yüksek bir işlem olarak sayılsa da açık ameliyata göre iyileşme süresi ve iş yaşamına dönüş sürecinin kısalığı ile bu dezavantajı ortadan kaldırdığı söylenebilmektedir.

Küçük kesi ile kalp ameliyatı ağrılı mıdır?

Sternum adı verilen iman tahtası kemiğinin kesilmesinde yaşanan ağrı gibi bir ağrı söz konusu olmasa da basit ağrı kesicilerle giderilebilecek derecede ağrılar yaşanabilmektedir.

Küçük kesi ile kalp ameliyatı için yaş sınırı var mı?

Belli bir yaş sınırı olmamakla birlikte ileri yaşlarda eşlik eden hastalıkların getirdiği ilave risk faktörlerinin olup olmadığına bakılmaktadır. İleri yaşın getirdiği böbrek sorunları, solunum problemi gibi sorunlar yoksa küçük kesi için üst yaş sınırı yoktur. Alt sınır olarak ise hastanın belli yaş ve kilo ağırlığına ulaşması gerekmektedir. Çocuklarda 20-25 kilogram ve üstü olması gerekir ve genelde 8-10 yaşından sonra uygulanabilmektedir.

Minimal invaziv koroner bypass cerrahisinin avantajları nelerdir?

Minimal invaziv koroner bypass cerrahisinin sağladığı avantajlar şu şekilde sıralanabilir:

• Kesinin küçük olması sebebiyle estetik görüntüde sıkıntı yaratmaz,
• Yara yeri enfeksiyonu ve kanama komplikasyonları daha az görülür
• -Akciğer ile ilgili komplikasyon oranı daha düşüktür
• Hastaların yoğun bakım ve hastanede kalış süreleri daha kısadır
• Hastalarda kemik kesilmediği için hareket kısıtlılığına gerek duyulmaz
• Hastalar kısa sürede günlük yaşantılarına ve iş hayatlarına geri dönebilir
• Hastalarda ağrı az olduğu ve hastanede kalış süresi kısa olduğu için psikososyal bozukluklar daha az görülür 

Akciğer rahatsızlığı olanlar minimal invaziv yöntemle ameliyat olabilir mi?

Akciğer rahatsızlığı olan hastalara minimal invaziv cerrahi uygulanabilmektedir. Hatta bu hastalarda minimal invaziv cerrahi daha iyi sonuçlar vermektedir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.