Geniz eti ameliyatı veya adenoidektomi, burnun arkasında bulunan küçük doku topakları olan geniz etinin cerrahi işlemle alınmasını içeren bir ameliyattır. Genellikle çocuk yaşta yapılan geniz eti ameliyatı, geniz etlerinin enfeksiyon kapması, alerji nedeniyle şişmesi veya büyümesi sonucunda gerçekleşir. Geniz etinde meydana gelen bu sorunlar çocuklarda nefes darlığı, kulak veya sinüs enfeksiyonları ve alerji semptomları ortaya çıkarabilir. İlaç veya farklı tedavi yöntemlerinin işe yaramadığı durumlarda da kesin tedavi olan geniz eti ameliyatına başvurulur.
Geniz Eti Nedir?
Geniz eti (adenoid), özellikle çocukluk döneminde bağışıklık sisteminin etkin çalışmasını sağlayan, çocukları mikroplardan ve virüslerden korumakla görevli olan, burnun arkasında yer alan küçük doku topaklarıdır.
Adenoid olarak da ifade edilen geniz eti, çocuklarda bağışıklık sisteminin önemli bir parçasıdır. Geniz etinin en önemli görevleri arasında virüsler ve bakteriler gibi solunan mikroplarla savaşmaları yer alır.
Adenoidler genellikle ergenlik dönemine gelindiğinde küçülür ve tamamen kaybolur. Ancak bu küçülme yaşanana kadar geniz etlerinde iltihaplanma veya enfeksiyon ortaya çıkabilir. Bu da geniz etlerinin şişmesine ve büyümesine yol açabilir. Bu şişlik (iltihaplanma) enfeksiyonlardan, alerjilerden veya diğer birtakım nedenlerden kaynaklanabilir. Diğer yandan bazı çocuklar anormal derecede büyük geniz etleriyle de dünyaya gelebilir.
Burada önemli olan nokta, geniz eti şişmesi eğer çocukların hava yolunu kısmen tıkıyorsa ve buna bağlı olarak nefes darlığı gibi semptomlar meydana getiriyorsa cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir. Buna da geniz eti ameliyatı adı verilir.
Geniz Eti Neden Büyür?
Geniz eti büyümesi, virüs, bakteri, yabancı maddeler ve mikroorganizmalara karşı geniz etlerinin büyümesiyle sonuçlanır. Geniz etlerinde meydana gelen bu büyüme iltihaplanma ve enfeksiyon devam ettiği sürece yaşanır. İlaç tedavisinin yetersiz kaldığı durumda geniz etlerinin alınması işlemi olan geniz eti ameliyatı yapılır.
Geniz Eti Büyümesinin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Geniz eti büyümesinin tedavisi, geniz etinin şişliği veya büyüklüğüne bağlı olarak başlangıçta ilaç tedavisiyle iyileştirilmeye çalışılır. Ancak öncelikle geniz eti büyümesini önlemek için çocukları enfeksiyonlardan ve hastalıklardan korumak gerekir.
Çocukları hastalıklardan korumak için hastalıkların yayıldığı toplu ortam olan kreşlerden veya okullardan bir süre uzak tutmak gerekir. Bu süre çocuğun hasta olduğu dönem veya okulda bir salgın söz konusu olduğundadır.
Önlemlere rağmen şişlik ve büyüme meydana gelen geniz eti için öncelikle kortizon içeren burun spreyleri veya ilaçlar kullanılabilir. Kortizonlu spreylerin kesinliği tam olarak kanıtlanamasa da geniz eti büyümesi için faydalı olduğu konusunda çalışmalar mevcuttur.
Ancak geniz eti büyümesinin kesin tedavisi geniz eti ameliyatıdır. Tıbbi karşılığı adenoidektomi olan geniz eti ameliyatı genel anestezi altında yapılır ve büyüyen geniz eti çıkarılır.
Geniz Eti Ameliyatı Nedir?
Geniz eti ameliyatı (adenoidektomi), çocuklarda geniz eti bezlerini çıkarmayı amaçlayan cerrahi bir işlemdir. Tıbbi adı adenoidektomi olan geniz eti ameliyatı, şişmiş veya büyümüş geniz etinde kesin sonuç veren bir tedavi yöntemi olarak kabul edilir.
Genellikle solunum yolunda meydana gelen sorunlarla açığa çıkan geniz eti büyümesinde ağzı açık uyuma veya horlama sorunu olan çocuklara yapılan muayene sonucu, geniz eti büyüklüğü saptanırsa, ilaçla tedavinin yetersiz geldiği noktada çocuklara genel anestezi altında ameliyat önerilir.
Geniz Eti Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Geniz eti ameliyatı (adenoidektomi), genel anestezi altında yapılır ve genellikle kısa süren bir işlemdir. Genel anestezi verilerek yapıldığı için kişi ameliyat sırasında herhangi bir acı hissetmez. Geniz eti ameliyatı sırasında ağız içerisinden özel küretler yardımıyla adenoid doku kürete edilir. Bu işlemle birlikte geniz eti kulak burun boğaz bölümünde uzmanlaşmış bir cerrah tarafından çıkarılır.
Geniz eti genellikle birkaç dakika içinde dikkatli bir şekilde çıkarılır. Daha sonrasında ise cerrah endoskop ile geniz boşluğunu kontrol eder ve geniz etinde kalıntı kalıp kalmadığı konusunda emin olur. Bunun ardından geniz eti ameliyatı bitirilir. Başlangıç ve bitiş ile birlikte geniz eti ameliyatı yaklaşık 30-45 dakika kadar sürer.
Geniz eti ameliyatının (adenoidektomi) yapılış süreci şu şekilde sıralanabilir:
- Geniz eti ameliyatı olacak çocuk ameliyat için hazırlanır.
- Hazırlığın ardından çocuğa genel anestezi yapılır. Daha sonrası işleme geçilir.
- İşlem sırasında cerrah ağız içerisinden özel küretler yardımıyla adenoid dokunun kürete edilmesini sağlar.
- Genellikle birkaç dakikalık işlemle birlikte geniz eti cerrah tarafından çıkarılır.
- Çıkarma işleminden sonra geniz boşluğu endoskop yardımıyla kontrol edilir ve kalıntı kalıp kalmadığı incelenir.
- Tüm bu işlemler yaklaşık yarım saat veya 45 dakika sürer. Taburcu işlemi aynı gün içinde yapılabilir.
Ayrıca bademciklerde de bir şişme söz konusuysa ve kişide zorlayıcı semptomlara yol acırsa geniz eti ameliyatı sırasında bademcikler de alınabilir. (Tonsillektomi) Bunun kararı cerrah tarafından verilir.
Geniz eti ameliyatı kimlere yapılır?
Geniz eti ameliyatı (adenoidektomi) çoğunlukla 1 ila 7 yaş arasındaki çocuklara uygulanır. Bu yaş grubundaki çocukların geniz etleri enfeksiyonlara bağlı olarak şişip büyüyebilir.
Zamanla çocukların geniz etleri doğal olarak 7 yaş civarında küçülmeye başlar ve ergenlik döneminde neredeyse tamamen yok olur. Bu yaşa kadar büyüme olmayan geniz etleri için bir operasyona gerek olmaz.
Geniz Eti Ameliyatı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Geniz eti ameliyatı sırasında neler olur?
Geniz etinin cerrahi olarak çıkarılması işlemi olan geniz eti ameliyatında cerrah tarafından kişiye genel anestezi verilir ve geniz eti kısa süren bir işlemle çıkarılır.
Geniz eti ameliyatı hangi sorunları tedavi eder?
Adenoidektomi veya geniz eti ameliyatı, hava yolunu kısmen tıkayarak solunum sorunlarına yol açabilen genişlemiş ve şişmiş geniz etlerini tedavi etmeyi amaçlar. Özellikle daralmış hava yolları, tedavi gerektiren bir dizi sağlık sorununa yol açabilir. Geniz eti ameliyatı, ortaya çıkabilecek bu sorunlara çözüm üretir:
- Nefes darlığı
- Uyku problemleri
- Kulak enfeksiyonları
- Sinüs enfeksiyonları
Geniz eti ameliyatı için kriter nedir?
Ağzı açık uyuma horlama uykuda apnesi olan çocuklarda yapılan fiberoptik muayenede yani burun içi yapılar, geniz veya yemek borusunun içini görüntüleyebilen bir muayene ile ya da çekilen grafide geniz eti büyüklüğü saptanırsa geniz eti ameliyatı yapılır.
Geniz eti ameliyatı ne kadar sürer?
Geniz eti ameliyatı hızlı bir işlemdir ve yaklaşık 30 dakika içinde gerçekleşir.
Geniz eti ameliyatı sonrası geniz eti tekrar büyür mü?
Geniz eti lenfoid üzüm salkımına benzer doku olduğundan tamamını almak mümkün olmamaktadır. Küret yardımıyla geniz bölgesi olabildiğince açılmaya çalışılmaktadır. Nadir olarak kalan adenoid yani geniz eti dokusu tekrar büyüyebilmektedir.
Geniz eti ameliyatı riskli midir?
Her ameliyatta olduğu gibi geniz eti ameliyatında da risk bulunmaktadır. Ancak bu risk diğer ameliyatlara göre daha düşük olmaktadır. Nadiren de olsa geniz eti ameliyatı sonrasında kanama olabilmektedir. Ameliyat sonrası geniz etinde kanama olduğu durumlarda uzman doktorunuza başvurmanız önemlidir. Böylelikle tedavi başlanarak cerrahi operasyon sonrası düzelme için tedbir alınacaktır.
Geniz eti ameliyatı sonrası iyileşme süresi nedir?
Hasta geniz eti ameliyatından çıktıktan sonra, iyileşme süresi yaklaşık 1 ya da 2 gündür. Çocuklarda bademcik ameliyatlarının iyileşme süresi ortalama 3- 5 gün, yetişkinlerde ise bu süre 10 güne kadar çıkabilmektedir. Geniz eti ameliyatı kolay ve kısa sürede iyileşme sağlanabilen bir ameliyat olmaktadır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 28 Ocak 2025
Yayınlanma Tarihi: 28 Ocak 2025
Sağlık kütüphanesi içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlı ve kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır. Sağlığınızla ilgili tüm sorularınız, endişeleriniz, teşhis veya tedavi için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.