Prenses Doğum (Epidural Doğum) Nedir? Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

Kişiye epidural anestezi verilerek gerçekleştirilen prenses doğum, (epidural doğum) doğum sırasındaki ağrı ve sancıları önlemek amacıyla uygulanan bir yöntemdir. Prenses doğum olarak da bilinen epidural doğum hem normal doğum hem de sezaryen ameliyatlarında kullanılabilir. Doğum anına şahitlik edilmesine de olanak da sağlayan epidural doğum sayesinde anne adayları ağrı, sancı ve kasılma olmadan bebeklerini dünyaya getirme imkanı yakalar. Memorial Ataşehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Bilgi Gökcan, normal doğum korkusunu ortadan kaldıran prenses doğum hakkında bilgi verdi.  

Prenses Doğum (Epidural Doğum) Nedir?

Epidural doğum olarak da bilinen prenses doğum, ağrısız ve sancısız bir doğum imkanı sağlayan konforlu bir doğum yöntemidir. Epidural anestezi doğum eylemi sırasında yani normal doğum ya da sezaryen ameliyatı sırasında ağrı hissini ortadan kaldırmak için kullanılan özel bir anestezi şeklidir. Epidural anestezi ile gerçekleştirilen doğumlar aynı zamanda prenses doğum olarak da ifade edilir. 

Prenses Doğum (Epidural Doğum) Nasıl Olur?

Epidural doğum hem vajinal yani normal doğum olarak hem de sezaryen ameliyatlarında kullanılabilir. Normal doğum olarak planlanmışsa bölgesel olarak anne adayına anestezik madde verildikten sonra yani belden aşağı kısmının hissiyatı azaldıktan sonra yapılan doğum şeklidir. Doğum sezaryen ameliyatıyla gerçekleşecekse epidural anestezi uygulandıktan sonra doğum yapılır. Epidural doğum sırasında anne adayının bilinci yerindedir, çevreyi görür ve doğum anını gözler.

Normal doğumlarda Epidural anestezinin uygulanma anı önemlidir. Aktif doğum başladığı anda yani rahim ağzı açıklığı belli bir yere geldikten ve doğum ağrıları oturduktan epidural anestezi uygulanmalıdır. Bu andan itibaren anne adayı her hangi bir ağrı hissetmeden rahim açılır ve doğum gerçekleşir.

Prenses Doğum (Epidural Doğum) Ne Zaman Yaptırılabilir?

Epidural doğum eğer normal vajinal doğumsa aktif doğum başladıktan sonra yani rahim ağzı açıklığı belli bir genişliğe ulaştıktan ve ağrılar oturduktan sonra epidural anesteziyle epidural doğum başlatılır. 

Herkes Epidural Doğum Yapabilir Mi?

Epidural anestezi herkese uygulanamayabilir. Bazı durumlarda epidural anestezi uygulanması mümkün olmayabilir. Bu durumlar genel olarak şu şekilde sıralanabilir;

• Epidural anestezi için iğnenin batırılacağı bölgede enfeksiyonu olan anne adaylarına epidural doğum yaptırılamaz.
• Anne adayının nörolojik hastalık şüphesi varsa epidural doğum yani epidural anestezi yapılması uygun olmayabilir.
• Trombosit yani pıhtılaşma hücreleri düşük olan anne adaylarında epidural doğum uygun değildir.  
• Ciddi kanaması olan anne adaylarının epidural doğum yaptırması tavsiye edilmemektedir.
• Aşırı kanama ya da diğer nedenlere bağlı olarak tansiyon düşüklüğü yaşayan anne adaylarında da epidural doğum düşünülmemektedir.
• Kullanılacak anestezi maddelerine karşı alerjisi olan kişilerde epidural doğum yapılamaz.

Doğum Sırasında Epidural Anestezinin Etkisi Nasıldır?

Vücutta tüm organlarda ağrı algılayıcıları vardır. Bu ağrı algılayıcıların amacı vücuda ağrı ortamı geldiğinde beyne haber verip vücudu ağrı yapan olaydan uzaklaştırmaktır. Epidural anestezi yapıldığında vücuda ağrı geldiğinde omuriliğe bu ağrılı uyaranları ulaşır. Fakat Epidural anestezi sayesinde beyne ağrıyı ileten lifler geçici olarak uyuşur. Doğal olarak anne adayı omuriliğe ağrı gelse bile bu ağrılar beyne ulaşmadığı için ağrıyı hissetmemektedir.  Doğal olarak doğum sırasında yaşanan ağrılar, rahim kasılmaları ya da doğumda bebeğin çıkması için vajinal duvar kesildiğinde yaşanan acı hissedilmemektedir. Aynı şekilde sezaryen ameliyatı sırasında epidural anestezi kullanıldıysa anne adayı karın kaslarının kesildiğini hissetmez. Ameliyat sırasında baskı ve dokunma hissi vardır ancak ağrı hissi yoktur.

Epidural Normal Doğumla Epidural Sezaryenin Farkı Nedir?

Epidural anestezi bakımından yapılan işlem aynıdır. Ancak normal doğumda epidural anestezi kullanılacaksa hemen yapılmaz. Epidural anestezinin yapılması için aktif doğumun başlaması beklenir. Epidural sezaryende ise epidural anestezi yapılır yapılmaz sezaryen ameliyatına başlanabilir. Epidural anestezinin yapılış tekniği açısından arada hiçbir fark yoktur. Epidural normal doğum ile Epidural sezaryen arasında sadece zamanlama farkı bulunmaktadır.

Prenses Doğumun (Epidural Doğum) Avantajları Nelerdir?

Epidural doğumun vajinal yani normal doğumdaki avantajları ile sezaryen doğumdaki avantajları birbirinden farklıdır.

Epidural normal doğumun avantajları genel olarak şu şekilde sıralanabilir;

• Epidural normal doğumda anne adayı doğum ağrılarını hissetmez. Bu yüzden Epidural doğuma prenses doğum da denmektedir.
• Anne adayı epidural normal doğumda bebeğin çıkışı sırasındaki epizyo denilen kesiyi hissetmez.
• Epidural normal doğum da anne adayı bebeğin çıkış anındaki ağrıyı da hissetmez.
• Epidural normal doğumda, doğum sonrasındaki epizyon kesiyi dikerken ki acıyı ve plasenta denilen çocuğun eşinin çıkartılırken ki acı hissedilmemektedir.
• Doğum sonrasında yaşanan rahmin küçülmesine bağlı yaşanan rahim kasılmaları anne adayı tarafından hissedilmemektedir.  

Epidural sezaryenin avantajları genel olarak şu şekilde sıralanabilir;

• Anne adayı doğum sırasında genel anestezi almadığı için doğum anına şahit olabilir. Ameliyat sırasında eşi yanında olur. Bebeğin doğduğunu ve ilk ağladığını görebilir. Bebeğini eline alıp temasta bulunabilir.
• Epidural anestezi sayesinde doğum anındaki hiçbir ağrı ve acıyı hissetmez.
• Doğum sonrasında anne adayı odasına gediğinde bebeğini kucağına alıp kolaylıkla emzirebilir.
• Anne adayı ağrı hissetmediği için sezaryen sonrası oluşabilecek ağrıları saatlerce hissetmez. Anne adayı sezaryen ameliyatından sonra ayaklarını, karnını ve rahmini hissetmeye başladığı zaman ağrının etkisi geçmiş olur.

Hem normal hem sezaryen doğumda anne adayı doğumun yarattığı şiddetti ağrı ve acıların hiçbirisine maruz kalmamaktadır. Bu yüzden adı prenses doğumdur.

Prenses Doğum (Epidural Doğum) Dezavantajları ve Riskleri Nelerdir?

Epidural doğumun bazı dezavantajları ya da riskleri bulunabilmektedir. Epidural doğumun dezavantaj ve riskleri genel olarak şu şekilde sıralanabilir;

• Epidural anestezi,usulüne uygun yapıldığında anne adaylarının yüzde 85’ inde tam etkili olur. Anne adaylarının yüzde 12 ‘sinde kısmi etkili, yüzde 3 ‘ünde ise hiçbir yarar sağlamaz. Epidural anestezinin etkili olmadığı ya da kısmı etkili olduğu durumlarda anne adayı ağrı hissedebilir.
• Bunun yanı sıra nadir de olsa kullanılan ilaç epidural bölge yerine spinal bölgeye kaçarsa doğum sonrası şiddetli baş ağrısı yaşanabilir.
• En sık görülen yan etkisi anne adaylarında yaşanan tansiyon düşüklüğüdür. Tansiyon düşüklüğü yaşanmaması için epidural anestezi verilmeden önce hızlı bir şekilde volüm genişletici serumlar anne adayına takılarak bu dezavantajlı durum ya da bu sorunun ortadan kalması sağlanabilir.
• Çok nadiren de olsa verilen ilacın damara kaçması durumunda santral sinir sistemi ve kalp üzerinde yan etkileri olabilir ya da kısmı felç meydana gelebilir. Ancak Epidural doğumlarda bu durum neredeyse hiç görülmeyen bir yan etkidir.   

Epidural Anestezi Nedir?

Epidural anestezi, omuriliğin etrafını en dıştan saran zarın etrafındaki epidural bölge denilen alana uygun bir bölgesel anestezik ilaç ve beraberinde narkotik ağrı kesici verilmesidir. Anne adayı yan yatar ya da oturur durumdadır. Belde iğnenin girileceği bölge mikrop öldürücü ile temizlenir. Sonrasında oldukça ince bir iğneyle epidural bölgeye girilerek anestezik ve ağrı kesici ilaçlar verilir. Gerektiği durumlarda anestezik madde takviyesi yapabilmek için kalıcı katater yardımıyla işlem gerçekleştirilir.

Epidural Anestezi ve Analjezi Kimlere Uygulanabilir?

Epidural anestezi ve analjezi;

• Kan pıhtılaşma hücreleri yani trombositleri normal seviyelerde olan
• Anestezi yapılacak bölgede enfeksiyonu olmayan
• İleri derecede kilolu veya morbit obez olmayan
• İleri derece skolyozu ya da bel fıtığı olan hastalara uygulanması ancak anestezi doktorunun uygun gördüğü zamanlarda olabilir.  Bunun dışında bütün hastalara uygulanabilir.

Prenses Doğum (Epidural Doğum) ile Spinal Doğum Arasındaki Farklar

Epidural doğum ve spinal doğum arasında sadece bölgesel fark vardır. Epidural doğum da dura çevresindeki bölgeye anestezik madde verilirken spinal anestezi de daha derine anestezi verilmesiyle ağrı hissinin azalması sağlanır. Spinal anestezi, daha çok epidural anestezinin yapılamadığı durumlarda ya da komplikasyon olarak ortaya çıkar. Spinal anastezi geç dönemde baş ağrısı yapabildiği için genelde tercih edilen bir anestezi türü değildir. Ancak gerekli şartlar altında yapılması uygundur.  

Prenses Doğumda (Epidural Doğum) Olası Komplikasyonlar Nelerdir?

Epidural anestezide kullanılan ilaçlar kana çok az geçtiği için hatta kana geçseler bile plasentadan geçip bebeğe ulaşma ihtimali çok düşük olduğu için bebek üzerinde olumsuz bir etki beklenmemektedir. Genelde epidural anestezi yapıldığında bebeğin sağlığı üzerinde dikkatlice izlem gerekmektedir. Epidural anestezinin uygulamaya başlanacağı zaman çok önemlidir. Eğer doğum eylemi başlamadan anne adayına epidural anestezi yapılırsa doğum eyleminin düzeni bozulur doğum süresi uzar. Doğum anında epidural anestezi bazen kişinin ıkınma özelliğini ortadan kaldırdığı için vakum ya da sezaryene geçiş yaşanabilir.  

Epidural Yapılırken Acı Duyulur mu?

Epidural anestezi yapılırken iğnenin gireceği bölge ve alanın çevresi lokal olarak uyuşturulur. Bu nedenle anne adayı epidural anestezi işlemi yapılırken ağrı ve acı hissetmez.

Epidural Anestezi Sonrası Ağrı Nasıl Geçer?

Epidural anestezide omuriliğin duranın üstüne anestezik ve aneljinik madde verildiği zaman beyne ağrıyı ileten lifler uyuşur. Bu nedenle beyin ağrıyı algılamaz.

Prenses Doğum (Epidural Doğum) Hakkında Sık Sorulan Sorular

Epidural normal doğum tehlikeli mi?

Epidural normal doğum tehlikeli değildir. Bu bir seçimdir. Sadece bazen doğum süresini uzatabilir.

Epidural normal doğum kaç saat sürer?

Ağrılı normal doğumla arasında saat farkı hemen hemen aynıdır. Epidural anestesi normal doğum süreci başlamadan zamansız takılırsa doğum süresi uzayabilir.

Epidural doğum normal doğum mu?

Epidural doğum oldukça konforlu bir doğum şeklidir. Ancak bu durum anesteziyi yapan hekimin tecrübeli olması gerekmektedir.

Epidural doğumu hızlandırır mı?

Epidural doğumda kaslar gevşeyeceği ve panik azalacağı için tam zamanında yapılırsa doğum hızlanabilir.

Prenses doğum ücreti ne kadar?

Epidural doğum yani halk arasında bilinen ismiyle prenses doğum ücreti farklı olabilmektedir. Hastanenin fiyat politikası, doktorun fiyat politikası ve doğum sırasında kullanılan malzemelerin fiyatlarına göre prenses doğum ücretleri farklılık gösterebilmektedir.