Balon sinoplasti ameliyatı nedir?

Balon sinoplasti kronik sinüzit ameliyatlarında kullanılan bir yöntemdir. Balon sinoplasti yönteminde normal doku hiç kesilmeden burun deliklerinden sinüslere açılan hava yolları takip edilerek sinüs ağzı bulunur ve balon ile genişletilerek açılır. Bu uygulamada herhangi bir kesi yapılmadan, kansız bir şekilse sinüsler açılarak havalanması sağlanıp temizlenebilmektedir.

https://www.youtube.com/embed/ys0H5cdnrDI

Sinüzit ameliyatı ne zaman gereklidir?

Sinüzitler akut ve kronik sinüzitler olmak üzere 2’ye ayrılmaktadır. Akut sinüzit birkaç hafta süren ve ilaç tedavisi ile tamamen düzeltilebilen bir hastalıktır. Bazı durumlarda ise sinüzit kronik hale gelebilmekte ve bu durumda ilaçlar ile tam olarak tedavi edilebilmesi mümkün olmamaktadır. Kronik sinüzitte kişinin ne kadar zamandır bu durumda olduğu, sinüzit ataklarını hangi sıklıklarla yaşadığı ve hayat konforunu nasıl etkilediği önemlidir. Kronik sinüzitli hastaların büyük bir kısmında tedavi sadece cerrahi olarak ameliyatlar ile yapılabilir. Hastadan bilgisayarlı tomografi istenerek sinüslerinin ne kadar etkilendiği ve problemin boyutu belirlenmektedir, hangi sinüslere nasıl ameliyat yapılacağı, sinüslerin komşuluğundaki önemli yapıların cerrahi saha ile nasıl bir ilişkisi olduğu, cerrahinin hangi yerlerde tehlikeli olabileceği iyice incelendikten sonra ameliyat planı yapılır. İlaçla tedavi edilebilecek kronik sinüzitler bulunurken artık ilaçların bir etkisinin olmadığı ve operasyon gerektiren sinüzitlere de çekilen paranazal sinüs tomografisinin incelenmesi esnasında karar verilir. Kronik Sinüzitin cerrahi tedavisinde balon sinoplasti ve klasik fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahi ya da bu ikisinin beraber kullanıldığı hibrit yöntem uygulanmaktadır.

Klasik Fonksiyonel Endoskopik Sinüs Cerrahisi Nedir?

Yaklaşık 30 yıl kadar önce bilgisayarlı tomografi ve endoskopların KBB alanında kullanılmaya başlaması sayesinde burnun ve sinüslerin çalışma mekanizmaları net bir şekilde ortaya konmuş, anlaşılmıştır. Kronik sinüzitlerin nasıl oluştuğu ve nasıl ameliyat edilirse başarılı olunacağı zaman içerisinde yapılan çalışmalar ile tespit edilmiştir. Başarılı bir sinüs cerrahisinde her sinüsün kendi doğal ostiumunun (ağzının) açılması ve içinin boşaltılıp sinüsün yeniden hava alıp vermesinin sağlanması gerekir. Bir sinüsü doğal ostiumu dışında başka bir yerden açıp boşaltmaya çalışmanın işe yaramadığı yine bu görüntüleme teknikleri sayesinde anlaşılmıştır. Daha öncesinde yapılan sinüzit ameliyatları bu şekilde yapılmaktaydı, bu yüzden de sonuçlar maalesef başarılı değildi ve sinüzit yeniden tekrarlıyordu.

Klasik fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisi kronik sinüzitli hastaların cerrahi tedavisinde 90’lı yılların başından beri uygulanan bir yöntemdir. Sinüslerin normal fonksiyonlarını bozmadan doğal ostiumlarının açılıp, içlerinin temizlenmesi ve havalandırılmasının sağlanması amacı ile endoskopik sinüs cerrahisi uygulanmaya başlamıştır. Bu yöntemle birlikte kronik sinüzitler çok büyük oranda tedavi edilmeye başlanmıştır.

Sinüslerin olduğu bölge burun içerisinde çok sınırlı ve küçük alanlardır. Sinüslerin dış taraf komşuluğunda gözler, üst taraf komşuluğunda ise beyin bulunur ve yine sinüslerin olduğu bölgelerden geçen hayati öneme sahip damar ve sinirler bulunmaktadır. Göz ve beyin ile sinüsler arasındaki sınır aslında bir kemik olmakla birlikte bu kemik sadece yumurta kabuğu kalınlığında ince bir kemiktir. Bu kemikler kafatası kemiği gibi kalın olmadığı için ameliyat esnasında çok kolaylıkla zarar görebilmekte ve göz veya beyin içerisine yanlışlıkla girilebilmektedir. Bu sebeple bu cerrahi yapılırken ameliyat esnasında çok dikkatli olunması gerekmektedir. Endoskopik sinüs cerrahisi burun deliklerinden girilerek burun içerisinde yapılarak sinüsler temizlenmektedir. Bu bölgede yapılacak en küçük bir hata geri dönülemez zararlar verebilmektedir. Şaşılık, körlük, beyinden sıvı kaçışı, menenjit gibi ciddi sorunlar, hatta hastanın kaybedilmesine kadar varabilen komplikasyonlar görülebilir. Bu riskler yüzünden ameliyatta bu bölgede tereddütte kalınarak ameliyatı tam yapamamak ise sinüzitin tam temizlenmemesini ve hastalığın tekrarlanmasına neden olabilmektedir. Anatomiye ve cerrahiye hakim bir doktor ameliyatı tam olarak yaptığı taktirde bu ameliyattan sonra kronik sinüzit bir daha tekrarlamaz. Doktorun tecrübesi ve becerisi bu cerrahide ön plana çıkmaktadır.

Balon sinoplasti ameliyatı nedir?

Balon sinoplasti kronik sinüzit ameliyatlarında kullanılan bir yöntemdir. ABD de, 2005 yılında FDA onayı alındıktan sonra uygulanmaya başlanmıştır. Balon sinoplasti yönteminde normal doku hiç kesilmeden burun deliklerinden sinüslere açılan hava yolları takip edilerek uygulama yapılmaktadır. Başımızın yüz bölgesinde 4 adet sağ ve 4 adet sol tarafta olmak üzere toplam 8 adet sinüs bulunmaktadır. Bunlar alın bölgesindeki frontal sinüsler, gözler arasındaki ön ve arka etmoid sinüsler, yanaklarda, gözlerin altında bulunan maksiler sinüsler ve geniz bölgesinin hemen üst kısmındaki sfenoid sinüslerdir. Her sinüsün ostium adı verilen bir deliği bulunmaktadır ve sinüsler bu delikler ile burun içerisine açılmaktadır. Burundan alınan hava sinüslerin içini dolaşarak genize ve oradan akciğere gitmektedir. Burnun koku almak dışındaki diğer ana görevleri nefes ile alınan havanın filtre edilmesini, nemlenmesini ve vücut ısısı olan 36 dereceye ayarlanmasını sağlamaktır. Sinüsler burnun bu fonksiyonlarını yerine getirmesinde çok önemlidirler. Burun ve sinüslerden gün boyunca sıvı salgılanmaktadır. Sinüslerden salgılanan sıvı sinüsün ostiumundan burun içerisine ve burundan da genize doğru akar. Eğer sinüsün ostiumu yani deliği dar ve kapanmış ise sinüslerden salgılanan sıvı burun içerisine akamaz ve sinüs içerisinde birikerek sinüzite neden olabilir.

Sinüs ameliyatlarında cerrahi olarak yapılan esas ameliyat, sinüsün ağzını (ostiumunu) açmak, sinüsün havalanmasını sağlayıp içerisini temizleyerek yeniden sağlıklı ve fonksiyonel olarak çalışır duruma getirmektir. Balon sinoplasti yöntemiyle hastanın burun deliğinden endoskop ile girilerek herhangi bir kesi olmadan ve kansız bir şekilde sinüzit ameliyatı yapılmaktadır. Burun deliğinden içeriye ilerletilen endoskop ve katater yardımıyla sinüs girişleri bulunur ve bu girişlere yine kataterle balon yerleştirilir. Sinüs girişine yerleştirilen balon burada şişirilerek sinüsün girişi genişletilir ve açılması sağlanır. Sinüs girişi açıldıktan sonra sinüs içerisi yıkanarak içeride birikmiş olan iltihap ve mukusun dışarıya atılması sağlanır. Balon sinoplasti ameliyatı sonrasında girişi açılmış ve genişletilmiş sinüsin içi yıkanır ve temizlenir. Böylece sinüs yeniden sağlıklı hale getirilmiş olur.

Balon sinoplasti ameliyatının avantajları nelerdir?

Balon sinoplasti her sinüs için kullanılabilen bir yöntem olmakla birlikte sıklıkla frontal sinüslerin kronik sinüzitinde ameliyat yöntemi olarak kullanılmaktadır. Frontal sinüslerin ağzı uzun bir boru şeklindedir, karmaşık bir anatomisi ve etrafında da çok hayati oluşumlar vardır, bundan dolayı frontal sinüsün ostiumunu bulmak her zaman kolay olmamaktadır. Frontal sinüsün üst tarafındaki komşusu beyin olup, hemen arka duvarından da anterior etmoidal arter geçmektedir. Klasik yöntemle yapılan ameliyatlarda bu artere zarar verme riski daha yüksek olabilir. Bu arterin zarar görmesi ise görme kaybına, körlüğe kadar gidebilmektedir. Frontal sinüse ulaşmaya çalışırken beyine girilebilir ve bu da ciddi problemlere yol açabilir. Balon sinoplasti yöntemi bu gibi risklerin minimalize edilmesini sağlamıştır.

Kafanın ortasında, burnun iç kısmında, geniz bölgesinin hemen üzerinde sfenoid sinüsler bulunmaktadır. Sfenoid sinüsler, arteria karotis interna (şah damarı) ve optik sinir (görme siniri) gibi çok hayati damar ve sinirlere komşu olup aradaki sınır ince bir kemik tabakası kalınlığındadır. Sfenoid sinüs operasyonlarında yapılacak hatalar bu bölgeye zarar vererek can ve görme kayıplarına neden olabilmektedir. Balon sinoplasti yöntemi bu bölgede de riski minimuma indirerek daha güvenli bir cerrahi yapılmasına olanak sağlamaktadır. 

Daha önce uygulanan fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisi ile karşılaştırılırsa, kesici ve delici aletler kullanılmadan ve kansız olarak yapılan, hasta içinde hekim içinde konforlu bir yöntemdir, başarı oranları ise benzerdir. Kansız ve kesisiz bir uygulama oluşu hem hasta hem de doktor için daha fazla konfor sağlar. Operasyonda oluşabilecek riskler daha düşüktür ve hastanın iyileşmesi çok daha hızlıdır.  

Balon Sinoplasti Ameliyatı Nasıl Yapılmaktadır?

Balon sinoplasti operasyonu genel veya lokal anestezi altında yapılabilen bir işlemdir. Hastanın burun deliğinden endoskopla girilerek, ucunda ışık olan rehber tel yardımıyla sinüs girişinden ilerleyip sinüsün içerisine girilir. Sinüs içerisinde olup olunmadığı, sinüs içerisine gönderilmiş olan kılavuz telin ucundaki ışığın hastanın yüz üzerinden görülmesinden belli olur. Ardından bu rehber tel üzerinden balon, sinüs içerisine doğru ilerletilir. Balon, sinüs ostiumunun birkaç farklı noktasında şişirilerek boylu boyunca tüm ostium açık hale getirilir. Sinüsün ostiumu yani ağzı genişletilip sinüs havalanır hale getirildikten sonra sinüsün içi serum fizyolojik veya bazen ilaçlı serum ile yıkanarak içindeki iltihap ve birikintiler dışarıya boşaltılır ve operasyon bitirilir.

Operasyon her bir sinüs için yaklaşık 5 dakika sürmektedir. Hastanın bütün sinüslerine müdahale edilecekse operasyon 1 saate kadar çıkabilmektedir. Ameliyat sonrası burun içine tampon konulmaz. Hasta son derece konforlu bir şekilde ameliyattan uyanır. Uyandıktan 5-6 saat sonra hasta taburcu edilerek evine gidebilir.

Balon sinoplasti başka hangi hastalıklarda kullanılır?

Kulak basınçlarını eşitleyemeyen hastaların tedavisinde de balon sinoplasti yaklaşık olarak son 4-5 yıldır uygulanmaya başlanmıştır. Östaki borusu yeteri kadar çalışmadığında kulak basıncı eşitlenememektedir. Bu durum kulakta dolgunluk ve basınç hissi, işitmede azalma, kulakta ağrı, kulakta değişik açılıp kapanma sesleriyle ve hatta nadir de olsa baş dönmesi bulantı ve kusmalar ile kendini gösterebilmektedir. Östaki borusu iyi çalışmayanlar uçak yolculukları, araba ile dağlık arazide inişli çıkışlı yollarda, sualtına dalışlarda veya sonrasında yukarıda sayılan rahatsızlıkları ve hatta daha ileri problemleri de yaşayabilirler.

İlaç tedavileri ile sonuç alınamadığı taktirde daha önceleri tek tedavi yöntemi kulağa tüp takılması olan bu rahatsızlık günümüzde balon sinoplasti yöntemiyle de tedavi edilebilmektedir. Balon sinoplasti yöntemiyle yine burun deliğinden girilerek ve hiçbir kesi yapılmadan genizde bulunan östaki borusuna kadar ilerletilir, balon östaki borusu içerisine yerleştirilerek şişirilir ve östaki borusunun ağzı genişletilmek sureti ile kulak basıncının eşitlenmesi sağlanmaya ve hastalık tedavi edilmeye çalışılır.

Balon sinoplasti kimlere uygulanmaz?

Balon sinoplasti operasyonlarının genel olarak 18 yaş altına yapılmaması önerilir. 18 yaşından sonra ise bu operasyon uygulanabilmektedir.

Balon sinoplasti hakkında sık sorulan sorular

Balon sinoplasti ve fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisi arasında ne fark vardır?

Küçük ve sınırlı alanlar olan sinüsler birçok hayati organ ve damara komşuluk ederler. Bu alanlarda yapılacak hatalar geri döndürülemeyen, istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisi normal bir ameliyat gibi kesi yapılarak, balon sinoplasti ise kesi yapılmadan, kansız bir şekilde uygulanmaktadır. Hematolojik hastalığı olan hastalarda dahi balon sinoplasti güvenle uygulanabilir. Her iki yöntemde de sinüs girişleri açılır, sinüs içleri boşaltılır ve sinüsün yeniden havalanması sağlanır. Balon sinoplasti yönteminde operasyonlar hem hasta hem de hekim için daha güvenli ve daha konforludur.

Balon sinoplasti ameliyatı sonrası hastanede yatılır mı?

Balon sinoplasti operasyonları herhangi bir kesinin yapılmadığı kansız bir operasyon olduğu için hastanın iyileşme hızı yüksektir. Hasta uyandıktan 5-6 saat sonra taburcu edilebilmektedir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.