WBC Nedir? WBC Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

White Blood Count ifadelerinin kısaltması olan WBC, kandaki beyaz kan hücrelerinin sayısını gösteren testtir. Lökosit ismiyle de bilinen beyaz kan hücreleri veya immünositler olarak da adlandırılan bağışıklık hücreleri, vücudun korunmasında görev alan bağışıklık sisteminin hücreleridir. Tam kan sayımının bir parçası olan WBC, vücutta yer alan enfeksiyon veya enflamasyonun varlığını aramak için yapılır. Kandaki normal WBC sayısı mikrolitre başına 4.500 ila 11.000 ancak bu rakamlar testin yapıldığı laboratuvara göre kimi zaman değişiklik gösterebilir. WBC yüksekliği veya düşüklüğü durumunda altta yatan neden aranır ve tedavi planlanır.

WBC Nedir?

WBC, bağışıklık sisteminin bir parçası olan ve vücudun enfeksiyonlarla savaşmasında rol alan beyaz kan hücrelerinin kandaki sayısını gösteren kan testidir. Akyuvar, lökosit ve beyaz kan hücreleri olarak adlandırılan WBC, vücuttaki enfeksiyon, enflamasyon, alerjik enfeksiyon, lösemi veya lenfoma gibi kanser türlerinin varlığını araştırmak için yapılır.

Kandaki normal WBC referans aralığı mikrolitre başına 4.500 ila 11.000 olmalıdır. Bu değerlerin üstünde veya altında çıkan değerler altında birtakım hastalıkların işareti şeklinde kabul edilir. WBC yüksekliği lökositoz olarak bilinirken, WBC düşüklüğü ise lökopeni şeklinde tanımlanır.

WBC yüksekliğine neden olan durumlar arasında enfeksiyonlar, dalak ameliyatı, bazı ilaçlar, lösemi, romatoid artrit gibi hastalıklar yer alır. WBC düşüklüğüne sebebiyet veren faktörler ise kemik iliği eksikliği, lupus, kanser ilaçları, şiddetli bakteriyel enfeksiyonlar, duygusal veya fiziksel strestir.

Lökosit Türleri Nelerdir?

Diğer adı WBC olan, kandaki beyaz kan hücrelerini tanımlayan lökosit türleri şu şekildedir:

Nötrofiller: Bakterileri ve mantarları öldürerek vücudu enfeksiyonlardan korumaya yardımcı olur.

Lenfositler: Viral enfeksiyonlara karşı koruyan, antikor üreten ve bunları öldürücü hücreler olan T ve B hücrelerinden oluşur.

Eozinofiller: Parazitler ve kanser hücrelerini tanıplayıp, onlarla savaşmaya yardmcı olur.

Bazofiller: Öksürme, hapşırma, burun akıntısı gibi alerjik reaksiyonlar üretir. Monositler: Hasarlı ve ölü hücreleri temizleyerek, enfeksiyonlarla savaşır.

WBC Normal Değeri Kaç Olmalıdır?

Lökosit olarak bilinen kandaki beyaz kan hücrelerinin sayımını ölçmeye yarayan WBC, yetişkinler için kan tahlilinde mikrolitre başına 4.500 ila 11.000 referans değerinde olmalıdır. 4.500’ün altında olan değerler WBC düşüklüğü, üstünde olan durumlar ise WBC yüksekliği anlamına gelir. WBC yüksekliği veya düşü

WBC Yüksekliği Nedir?

WBC yüksekliği, kan testi sonucuna göre kandaki miktarın mikrolitre başına 11.000 mcL'den fazla çıkmasıdır. WBC yüksekliği bağışıklık sisteminin enfeksiyon veya iltihap nedeniyle normalden daha fazla beyaz kan hücresi ürettiği anlamına gelir. Bağışıklık sistemi vücuttaki enfeksiyonu yok edebilmek için daha fazla beyaz kan hücresi üretir. Yüksek beyaz kan hücresi sayısı nadirende olsa akut miyeloid lösemi, kronik miyeloid lösemi ve kronik lenfositik lösemi gibi belirli kan kanserlerinin bir belirtisi olabilir.

Beyaz küre ve trombosit yüksekliğinin en sık nedeni vücutta oluşan bir infeksiyon ve iltihap durumudur. Özellikle bakteri adını verdiğimiz mikroorganizmalarla oluşan enfeksiyonlar (zatürre, idrar yolu enfeksiyonu gibi) hem beyaz küreleri hem de trombosit dediğimiz pıhtılaşma hücreleri artırabilir.

Enfeksiyon kaynaklı bir durum olan WBC yüksekliği nedenleri şu şekildedir:

• Bakteriyel enfeksiyon ve iltihaplanmalar
• Ateş, yaralanma, yanık veya ameliyat
• Gebelik
• Alerjik reaksiyon
• Lupus hastalığı
• Romatoid artrit
• Tiroid hastalıkları
• Lösemi
• Obezite
• Kemik iliği tümörleri
• Sigara tüketimi

WBC Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?

WBC yüksekliği belirtileri arasında aynı zamanda enfeksiyon belirtileri olarak da sayılan ateş, üşüme– titreme, öksürük, boğaz ağrısı, geniz akıntısı, balgam, idrar sırasında yanma, ishal ve karın ağrısı gösterilir.

Yaygın görülen WBC yüksekliği belirtileri şunları içerir:

• Ateş
• Yorgunluk, halsizlik
• Vücut ağrıları
• Üşüme ve titreme
• Nefes almada güçlük
• Öksürük
• Boğaz ağrısı
• Gece terlemeleri
• İshal ve karın ağrısı
• Beklenmedik kilo kaybı
• Stres ve anksiyete

WBC Düşüklüğü Nedir?

Beyaz kan hücresi sayısının mikrolitre başına 4.500’den daha az olduğunda ortaya çıkan WBC düşüklüğü, vücudun yeterince beyaz kan hücresi üretememesi nedeniyle enfeksiyon kapma riskinin yüksek olduğu ya da vücudun enfeksiyonla yeterince mücadele edemeyeceği anlamına gelir.

Kanda yeterli düzeyde beyaz kan hücresi bulunmaması başta enfeksiyonlar olmak üzere vücudunuzun hastalıklara karşı daha savunmasız bir hale gelmesi olarak değerlendirilir.

Bağışıklığın önemli bir parçası olan ve enfeksiyonlarla mücadele eden beyaz kan hücrelerinin kanda az bulunması sonucu yaşanan WBC düşüklüğünün nedenleri arasında HIV/AIDS enfeksiyonu, otoimmün hastalıkları, vitamin eksiklikleri, lenfoma, dalak büyümesi yer alır.

WBC düşüklüğünün nedenleri aşağıdaki gibidir:

• HIV/AIDS
• Şiddetli enfeksiyon ve iltihaplanmalar
• Kemik iliği yetmezliği
• Lenfoma
• B12, çinko ve bakır eksikliği
• Dalak büyümesi gibi karaciğer hastalıkları
• Kemoterapi ve bazı antibiyotik ilaçlar
• Radyasyon tedavisi
• Sıtma
• Yoğun alkol tüketimi

WBC Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?

Kandaki WBC düşüklüğü grip benzeri semptomlarla ortaya çıkar. WBC düşüklüğünün yaygın belirtileri yüksek ateş, titreme, boğaz ağrısı, ağız yaraları, öksürük, nefes darlığıdır. Bunun dışında ishal ve idrar yaparken ağrı da WBC düşüklüğü belirtileri arasında sıralanabilir.

Grip benzeri semptomlar gösteren WBC düşüklüğünün belirtileri şöyledir:

• Yüksek ateş
• Titreme
• Boğaz ağrısı
• Ağızda meydana gelen yaralar
• Öksürük
• Nefes darlığı
• Deri döküntüleri
• Yorgunluk
• İshal
• İdrar sırasında ağrı

Bunlarla birlikte beyaz küre olarak bilinen beyaz kan hücresi düşüklüğünün en sık belirtisi sık enfeksiyona yakalanma olarak da ifade edilebilir. Bunun dışında altta yatan nedene bağlı olarak vücut ve kemik ağrıları, eklem ağrıları, beyaz küreler ile birlikte pıhtılaşma hücrelerinin ve alyuvarların düşmesine neden olan hastalıklarda vücutta morarma ve kanama da izlenebilir.

Beyaz kan hücrelerinin normal aralıklara gelmesi vücudun enfeksiyon ve hastalıklarla mücadele etmesi açısından önemlidir. Bu sebeple bağışıklık sistemini güçlendirecek şekilde sağlıklı beslenmek, vitamin takviyesi almak, sigara-alkolü bırakmak beyaz kan hücrelerini normal değer aralıklarına getirir ve beyaz kan hücreleri istenilen seviyeye ulaştırır.

WBC Hakkında Sık Sorulan Sorular

Kan tahlilinde WBC ne anlama gelir?

Kan tahlilinde WBC, vücudun bağışıklık sisteminin bir parçası olan beyaz kan hücrelerinin kandaki sayısıdır. WBC ile ölçülen bu beyaz kan hücreleri, kişinin sağlığına karşı tehdit oluşturan virüs, bakteri ve yabancı ajanlarla savaşmak için kan dolaşımında yer alırlar. ve vücudun enfeksiyon ve diğer hastalıklarla savaşmasına yardımcı olurlar. Beyaz kan hücrelerinin türleri nötrofiller, eozinofiller ve bazofiller, monositler ve lenfositlerdir.

WBC kaç olursa lösemi olur?

Akut veya kronik lösemili kişilerin WBC sayısı 100.000-400.000 aralığında olabilir. Ancak yinede beyaz küre yüksekliği ile kanser oluşumu arasında direkt bir bağlantı yoktur.

WBC kaç olursa tehlikeli?

WBC değerinin mikrolitre başına 4.500 ila 11.000 aralığında olması gerekir. Bu değerin üstünde olan rakamlar WBC yüksekliği olarak değerlendirilir. Ancak WBC yüksekliğinin normal değerin yaklaşık 10 katı daha üstünde olması tehlikeli bir duruma işaret edebilir.

Beyaz kan düşüklüğü hangi hastalıklara yol açar?

Lökopeni olarak da bilinen beyaz kan düşüklüğü, grip ve soğuk algınlığıyla birlikte HIV/AIDS ve kimi zaman da lösemi gibi hastalıklara yol açabilir.

WBC kadınlarda kaç olmalı?

Sağlıklı bir erkek bireyde 1 mikrolitre (1 mm3) başına 4 bin ile 10 bin arasında lökosit, kadınlarda ise 4 bin-11 bin arasında lökosit bulunur.

WBC testi ne için yapılır?

Tam kan hücresi testinin bir parçası olan WBC sayımı, kandaki beyaz kan hücrelerinin sayısını ölçmek için yapılan bir testtir. WBC yani beyaz kan hücresi sayımı vücuttaki gizli enfeksiyonların, otoimmün hastalıklarının, bağışıklık yetersizliklerinin ve kan hastalıklarının tespiti yanı sıra kanser hastalarında kemoterapi ya da radyasyon tedavilerinin sonuçlarını görmek için de kullanılabilir. 

WBC'nin yüksek olması tehlikeli midir?

Beyaz kan hücresi olan WBC yüksekliği, vücutta enfeksiyon veya iltihapla bulunduğunu, bağışıklık sistemininde vücut bunlarla mücadele edebilsin ve savunma mekanizması oluşturabilsin diye beyaz kan hücresi ürettiği anlamına gelir. WBC'nin yüksek olması normal değildir ve değerlerine göre tehlikeli olabilir. Bazen de kimi ilaçların kullanımı, vücutta yanık oluşması ve hastalık gibi sağlk sorunları da WBC değerinin yükselmesine neden olabilmektedir. Test sonucunu değerlendiren doktorunuz değeriniz yüksek ise nedenini bulmak için ek tahliller yapabilir ve tehlikeli bir durum olup olmadığı ile ilgili tespitini sizinle paylaşacaktır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.