MPV, tam kan sayımlarında bakılan değerlerden biri olup, başta trombosit hacmi olmak üzere birçok konu hakkında fikir sahibi olmayı sağlayan bir testtir. Trombositler, bir kesik veya yaralanma olduğunda kanamayı durdurmayı veya yavaşlatmayı sağlamak için kan pıhtıları oluşturmaya yardım eden hücrelerdir.
MPV Nedir?
Mean platelet volume kelimelerinin kısaltması olan MPV, ortalama trombosit hacmini ifade eder. MPV ile kanamayı durdurmak veya yavaşlatmak için kan pıhtılaşmasından sorumlu olan küçük kan hücreleri olan trombositlerin ortalama boyutu ölçülür. Trombositler, kemik iliği olarak adlandırılan ve süngerimsi yapıda olan kan hücreleri olarak bilinir. Kanın pıhtılaşması, bir yaralanma yaşanıldığı durumlarda veya vücuttaki herhangi bir kesik oluşumunda kanamayı yavaşlatması veya durdurması açısından önemlidir.
MPV testi sonucunda elde edilecek bulgular; kemik iliği, kanama bozuklukları, kardiyovasküler sorunlar veya bazı hastalıkların teşhisi açısından yardımcı olabilir. Kan testinden elde edilecek değerler herhangi bir hastalığın teşhisinde tek başına yeterli olmaz. Daha detaylı tetkik ve incelemelerin de yapılması gerekir.
MPV Testi Ne Zaman ve Nasıl Yapılır?
MPV testi, tam kan sayımının içinde yer alan rutin değerlerden biridir. Vücuttaki trombositlerin kandaki ortalama hacmini ölçmeye yarayan ve fikir veren mpv testi, vücutta meydana gelen bazı belirtiler sonrası yaptırılması gereken bir testtir. Uzun süreli kanama, geçmeyen yaralar ve vücutta kırmızı-mor lekeler varsa tam kan sayımıyla birlikte mpv değerine baktırılması gerekir.
Kolay ve hızlı bir süreç olan mpv testi için uzman bir doktora başvurmanız yeterlidir. Damardan alınan kan örneği sonrası açıklanan kan tahlilinde mpv değeri ortaya çıkar. Bu değerler, trombositopeni (düşük trombosit sayısı) ve trombositoz (yüksek trombosit sayısı) belirlenmesinde yardımcı olur. Ortaya çıkan değerlere göre bir yol haritası belirlenir.
MPV Testi Yaptırmaya Neden Olan Belirtiler Nelerdir?
Uzman doktor, aşağıdaki belirtiler yaşanıyorsa mpv değerinize bakmak için tam kan tahlili isteyebilir. Vücuttaki trombosit hacminde bir değişikliğin olduğuna işaret eden belirtiler şunlardır:
- Uzun süre durmayan kanamalar
- Burun kanaması
- Diş eti kanaması
- Ciltte küçük kırmızı veya morumsu lekeler
- Vücudun kolay morarması
- Adet döneminde anormal kanamalar
- Baş dönmesi
- Ayak ve ellerde ağrı veya yanma
MPV Değeri Kaç Olmalı?
Kandaki trombositlerin boyutu ve hacminin belirlenmesi için MPV değerinin bilinmesi gerekir. MPV değeri; kanamaların durması, yavaşlaması ve yaraların iyileşmesi açısından kritik bir durumdur. Mpv ölçümlerinde birim olarak litrenin 1015'te biri olarak hesaplanan femtolitre kullanılmaktadır. MPV değerlerinde referans aralıklar olarak kabul edilen normal değerler 7-11.5 fl aralığıdır. Bazı laboratuvarlarda ise bu referans değerler değişiklik gösterebilir.
MPV Testini Etkileyen Risk Faktörleri Nelerdir?
Ortalama referans değerinin düşük veya yüksek olduğu mpv değerleri bazı hastalıkların habercisi olmakla birlikte çeşitli faktörler de mpv değerinin düşük veya yüksek çıkmasını etkileyebilir. Bu faktörleri şöyle özetleyebiliriz:
- Yaş, cinsiyet
- Beslenme şekli
- Yaşanılan bölgenin rakımı
- Kadınlarda adet veya hamilelik dönemi
- Aşırı spor yapmak
- Stres ve panik atak
- Doğum kontrol hapları ve bazı ilaçlar
- Sigara tüketimi
MPV Düşüklüğü Nedir?
Mpv düşüklüğü, kanda bulunan trombosilerin ortalama hacminin normal kabul edilen değerlerin altında olmasıdır. 7 femtolitre’den (fl) daha düşük bir MPV değeri mpv düşüklüğü olarak kabul edilir. MPV değerinin düşük olması kemik iliğinin yeterince trombosit üretemediği anlamına gelir.
MPV düşüklüğü aşağıda listelenen hastalıklar için tek başına yeterli olmamakla birlikte, şu hastalıkların bulunduğuna işaret edebilir:
- Aplastik anemi
- Lupus
- İlik hipoplazisi
- Wiskott-Aldrich sendromu
- Birincil veya ikincil trombositoz
- Kemik iliği yetmezliği
- Demir eksikliği
- Kansızlık
- Kronik böbrek yetmezliği
- Genetik koşullar
Mpv düşüklüğünün nedeni ise kemik iliğinizin yeteri kadar trombosit üretmemesinden kaynaklıdır. Bu duruma bazı kemoterapi ilaçları sebebiyet verebilir. Ancak mpv düşüklüğü tek başına bir hastalığın belirleyicisi rolünde değildir. Sadece ön fikir sunabilir. Daha detaylı kontrollerin doktor tarafından yapılması gerekir.
MPV Yüksekliği Nedir?
Mpv yüksekliği, kanda bulunan trombosilerin ortalama hacminin normal kabul edilen 11.5 femtolitre’den (fl) daha yüksek olmasıdır. MPV değerinin yüksek olması kemik iliğinin normalden daha fazla trombosit ürettiği, trombositlerin ortalamadan daha büyük olduğu ve vücudun daha genç trombositlere sahip olduğunu gösterir.
MPV yüksekliğine neden olan diğer durumları sizin için sıraladık:
- Diyabet
- Kalp damar hastalığı
- Kanser
- Crohn hastalığı
- Hipertiroid
- Yüksek tansiyon
- B12 veya D vitamini ve folat eksikliği
- Karaciğer hastalığı
- Sepsis
- Gebelik zehirlenmesi (preeklampsi)
Ancak unutulmamalıdır ki; düşük veya yüksek MPV değeri, bu hastalıklardan herhangi birine sahip olduğunuz anlamına gelmez. Bazı kişilerde bu değerler tamamen normal bir durumu da ifade edebilir. Korku veya endişeye kapılmadan kontrollerini yaptırıp daha sağlıklı bilgiler edinebilirsiniz.
MPV Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Kan tahlilinde MPV ne demek?
Kan tahlilinde belirlenen MPV, kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan trombosit hacmi ve boyutunu ölçmeye yarayan bir değerdir.
MPV yüksekliği tehlikeli mi?
MPV yüksekliği bazı hastalıkların habercisi olabilir. Diyabet, kalp damar hastalıkları ve bazı kanserler hakkında fikir veren mpv değeri tek başına bir hastalığa yakalanıldığını göstermez.
Hamilelikte MPV kaç olmalı?
Normal MPV referans aralığı 7-11.5 fl aralığı olarak kabul edilir ancak hamilelik döneminde bu ölçümler farklı yorumlanabilir. Tam kan sayımı sonucu oluşan değerler uzman bir hekim tarafından kontrol edilmelidir.
MPV düşüklüğü ne anlama gelir?
Mpv düşüklüğü, kemik iliğinin yeterince trombosit üretememesine bağlı kanda bulunan trombosilerin ortalama hacminin normal kabul edilen 7 femtolitre’den (fl) daha düşük olmasıdır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 25 Ekim 2024
Yayınlanma Tarihi: 16 Mayıs 2023
Sağlık kütüphanesi içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlı ve kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır. Sağlığınızla ilgili tüm sorularınız, endişeleriniz, teşhis veya tedavi için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.