Lenfositler (LYM), bağışıklık sisteminin bir parçası olan beyaz kan hücresi türüdür. Tam kan sayımı ile takip edilen LYM, vücuttaki yabancı virüslere, bakterilere ve kansere karşı savaşmaya yardımcı olan beyaz kan hücreleri olarak bilinen lenfositlerin sayısını gösterir. Vücut içerisinde yer alan lenfosit oranı yaş, ırk, cinsiyet ve yaşam tarzına bağlı olarak değişiklik gösterir. Lenfosit yüksekliği ve düşüklüğünde çeşitli hastalıklar görülebilir. Bunların yanında bazı sağlık problemlerinin bir semptomu olarak da karşımıza çıkabilmektedir.
LYM (Lenfosit) Nedir?
LYM (lenfosit), kemik iliğinde üretilen, vücudun enfeksiyon ve hastalıklarla savaşmasına yardımcı olan beyaz kan hücreleridir. Bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan lenfositler beyaz kan hücrelerinin %20 ila %40’ıdır. Kan tahlilinde lym, vücuttaki beyaz kan hücrelerinin değerini ölçer, bir başka deyişle tam kan örneğinin tamamındaki tam lenfosit sayısıdır. Kanın bileşiminde olan bu beyaz renkli kan hücreleri, lenf düğümleri ve lenfatik organlardan meydana gelen karmaşık bir ağdan oluşmaktadır. Lenfositler iki ana gruba ayrılır:
T lenfosit hücreleri
T lenfosit hücreleri, vücuda giren yabancı maddelere karşı bağışıklık sisteminin tepsini kontrol etmeden etkilidir. Doğrudan tümörlere ya da enfekte olan hücrelere saldırarak onları öldürür.
B lenfosit hücreleri
Antikor üretmeden etkili olan B lenfosit hücreler, ürettiği antikorlar sayesinde virüs, bakteri yabancı istilacıları hedef alan proteinler olarak bilinir. Vücutta doğal olarak bulunan B lenfosit hücreleri, hafıza hücre görevi görerek önceden yer alan antijenleri hatırlar ve ona göre savunma oluşturur.
LYM (Lenfosit) Testi Nasıl Yapılır?
Kanda yer alan lenfosit oranını ortaya çıkarabilecek 2 test bulunur. Bunlar şu şekilde açıklanabilir:
Tam Kan Sayımı
Lenfosit sayısının ölçümü için tam kan sayımı (hemogram) testi gereklidir. Bu test ile beraber kanda bulunan beyaz kan hücreleri, kırmızı kan hücreleri, kanın pıhtılaşmasını sağlayan hücreler ve hemoglobin ölçülmektedir.
Akım sitometri
Kanın laboratuvarda incelenmesi şeklinde gerçekleşen akım sitometri, lazer aracılığıyla kan hücrelerinin detaylı bakılmasını kapsar. Böylelikle lenfositlerin çeşitleri ve miktarları ölçülür.
LYM (Lenfosit) Normal Değeri Kaç Olmalı?
Tam kan sayımı testinde LYM olarak görülen lenfosit oranı, yaşa göre değişiklik gösterebilir. Gebelik durumunda da bu oran farklı olabilmektedir. LYM (lenfosit) normal değeri yetişkin bireylerde 1000- 4800 mcL (mikrolitre) olarak açıklanır. Çocuklarda lenfosit oranı ise mikrolitre olarak 3000 – 9500 arasında yer alır. Vücutta yer alan beyaz kan hücrelerinin yaklaşık %20 ila %40'ını lenfositler oluşturur.
LYM Yüksekliği Ne Anlama Gelir?
Tıbbi adı lenfositoz olan lenfosit yüksekliği yani lym yüksekliği, kandaki lenfosit miktarının yetişkinlerde 4800 mcL, çocuklarda ise 9500 mcL olan referans düzeylerin üstünde olmasıdır. Vücudun enfeksiyon veya başka bir iltihaplı durumla mücadele etmesi ile ortaya çıkar. Vücut yabancı algıladığı maddelerle savaşmak için ekstra lenfosit üretir, bu durum kandaki lenfosit miktarının normal değerlerin üzerine çıkmasına yani lym yüksekliğine neden olur.
LYM yüksekliği şu sebeplerden dolayı da ortaya çıkabilmektedir:
- Hipotiroidizm (tiroid yetersizliği)
- Tüberküloz
- Hepatit
- HIV ve AIDS
- Lösemi ya da lenfoma gibi kan kanseri
- Frengi (Sifiliz)
- Enfeksiyöz mononükleoz (öpücük hastalığı)
- Boğmaca, toksoplazmoz ya da sitomegalovirüs gibi enfeksiyonlar
LYM Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?
Tıbbi adı lenfopeni olan lenfosit düşüklüğü yani lym düşüklüğü, kandaki lenfosit miktarının yetişkinlerde 1000 mcL, çocuklarda ise 3000 mcL olan referans düzeylerin altında olmasıdır. Bağışıklığın zayıflaması sonucu vücutta yeterince lenfosit üretimi gerçekleşememesi ile ortaya çıkar. Yaygın nedenleri grip gibi hafif enfeksiyonlar ya da aids gibi ciddi hastalıklar yanı sıra yetersiz beslenme, stres ve yoğun hareketliliktir.
LYM düşüklüğünün genel olarak nedenleri şunların belirtisi olabilir:
- Romatoid artrit gibi otoimmün hastalıklar
- Vitamin ve mineral eksikliği
- Kanser tedavisinde uygulanan ilaçlar
- Böbrek rahatsızlıkları
- Genetik ve kalıtsal hastalıkalr
- Multipl sklerozgibi beyin- sinir hastalıkları
- Kortizonlu ilaç alımı
- HIV ve AIDS gibi hastalıklar
- Enfeksiyon
- Vücudun lenfosit üretim konusunda yetersiz olması
- Toksinlerin lenfositleri tok etmesi
- Çölyak, Crohn gibi bağırsak hastalıkları
LYM Düşüklüğü ve Yüksekliği Tedavisi Nasıl Olur?
Lenfosit yüksekliği nedeniyle uzman doktor sizi antibiyotik tedavisine başlatarak çeşitli ilaçlar önerebilir. LYM değerindeki anormalliğin sebebi kanser ise ışın ve kemoterapi gibi tedaviler de uygulanabilmektedir.
Evde LYM (lenfosit) tedavisi ise D ve C vitaminin artırılması, düzenli spor yapılması, şekerli besinlerden uzak durulması ile gerçekleşebilir.
LYM (Lenfositler) Ne İşe Yarar?
Lenfosit, vücuda giren bakteri, virüs, mantar ve parazit gibi yabancı maddelerin ortadan kaldırılmasına yarar. Kemik iliği tarafından üretile LYM, beyaz kan hücrelerinin türlerinden biri olarak bilinir. LYM aynı zamanda bağışıklık sistemine saldıran antijenlerin hatırlanarak onlarda savaşmasına yardımcı olur. Suçiçeği ve kızamık gibi enfeksiyonlara birden fazla yakalanmama sebebi lenfositlerin o hücreleri tanıyor oluşundan kaynaklanır. Lenfositlerin çeşitlerine göre görevleri de farklılık gösterebilir.
LYM (lenfosit) Hakkında Sık Sorulan Sorular
Lymph nedir?
Bilinen adı lenfosit olan lymph, bir tür beyaz kan hücresidir. Vücudun enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olurlar ve bağışıklık sisteminde önemli rol oynarlar. Düşük olması bağışıklığın zayıflamasına ve enfeksiyon riskinin artmasına neden olurken, yüksekliği ise enfeksiyon varlığı ya da otoimmün hastalığa işaret edebilir.
Lenfosit yüksekliği ne zaman tehlikeli?
Yetişkin bireylerde 4000 mcL yani normal değerin üstünde, çocuklarda ise 9000 mcL üzerinde lenfosit oranı bulunuyorsa detaylı araştırılması gerekir. Çeşitli hastalıkların habercisi olabilmektedir.
Lenfosit yüksekliği nasıl düşürülür?
Vücuttaki lenfosit oranını düşürmek için öncelikle sağlıklı bir beslenme düzeni planlamak, sigaran ve alkolden uzak durmak gerekir. Bunların yanında bol sıvı tüketip egzersiz yapmak da lenfosit yüksekliğine iyi gelir. Fakat bu oranın neden yükseldiğini belirleyerek tedavi planı oluşturmak önemlidir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 8 Ekim 2024
Yayınlanma Tarihi: 12 Haziran 2023
Sağlık kütüphanesi içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlı ve kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır. Sağlığınızla ilgili tüm sorularınız, endişeleriniz, teşhis veya tedavi için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.