İlaçlı Emar (MR) nedir? Nasıl çekilir?

İlaçlı MR, normal MR çekimine göre ilaçlı bir maddenin hastaya zerk edilmesiyle yapılan bir görüntüleme yöntemidir. MR, tıbbi anlamda en gelişmiş ve en üst düzey görüntüleme yöntemidir. Vücuda zararı olmayan bir yöntemdir. İlaçlı MR, dokuların daha ayrıntılı görüntülenmesi için istenmektedir. Dokularda bir anormallik varsa ilaçlı MR ile bunlar daha net görülür. Bu yöntemde hastaya kontrast bir madde enjekte edilir. Bu süreçle birlikte normal MR’dan daha uzun süren bir görüntüleme yöntemi olmaktadır.

İlaçlı MR hangi durumlarda çekilir?

İlaçlı MR genelde normal MR ile karıştırıldığı için, “İlaçlı MR’ın kullanım alanları nedir?” diye merak edilebilir. İlaçlı MR yani halk diliyle ilaçlı emar, doku ve organların daha detaylı görüntülenmesi için kullanılmaktadır. Kan damarları, dokular, organlar daha net görüntülenir. Ayrıca yumuşak doku ve sinir sistemine de ilaçlı MR ile bakılabilmektedir. Omurilik ve beyin görüntülenmesinde sıklıkla kullanılır. Anevrizma, beyin hasarı tespiti, kanser tespiti, MS tespiti, omurilik yaralanmaları, felç riski, göz sorunları, iç kulak sorunlarında kullanılır. Ayrıca, kalp ve damar alanında bloke kan damarlarının görüntülenmesi için, kalp krizi kaynaklı hasarın, kalp hastalıklarının, kalbi çevreleyen doku iltihaplarının, aort sorunlarının, kalp yapısıyla ilgili problemlerin görüntülenmesi için de kullanılır. Ortopedi alanında artrit, kemik enfeksiyonları, tümörler, eklem hasarları, omurga disk sorunları, sinir sorunlarının tespitinde sıklıkla yararlanılır. Bunun yanında meme kanseri taramalarında, bir tümörün ne kadar büyük olduğunun tespitinde,  tedavi edilen tümörün nüks edip etmediğinin kontrolünde, kadınlarda meme implantlarının kontrolünde faydalanılmaktadır.

İlaçlı MR’ın avantajları ve riskleri nelerdir?

İlaçlı MR, geniş kapsamlı bir tarama sağlar. Dokular, organlar, damarlar, sinirler net olarak görüntülenir  ve hastalıklar hakkında daha net bir bilgi verir. Radyo dalgaları kullanılan bu yöntemde teşhis kolaylaşır. Özellikle kanserde teşhis ve kanserin yayılım gösterip göstermediği konusunda çok net bilgi vermektedir. İlaçlı MR sayesinde erken teşhis sağlanır ve erkenden tedavi başlatılır. Çok nadir olarak ilaçlı MR’da kullanılan kontrast madde nedeniyle mide bulantısı, baş ağrısı, ilacın verildiği noktada yanma meydana gelebilir. Bazı hastalarda klostrofobi varsa biraz rahatsızlık yaşanabilir. Alerji riski olabilir ancak bu görüntüleme yönteminden önce hastanın tıbbi öyküsü alınır ve ona göre bir teşhis yöntemi belirlenir.

İlaçlı MR nasıl çekilir?

İlaçlı MR çekilmeden önce hasta üzerindeki tüm metal eşyaları çıkarır. Hastanın hastane önlüğü giymesi gerekir. Eğer hastada kapalı alanda kalma korkusu varsa bunu doktora iletmek gerekir. Eğer gerekirse bunun için hastaya bir sakinleştirici verilir. Fakat doktora sormadan bu ilaç alınmamalıdır. İlaçlı MR çekiminde hastanın damar yolu açılır ve damara kontrast madde verilir. Hasta tarayıcı masasına yatırılır. MR cihazından yüksek ses çıkabilir ancak hastanın rahatsız olmaması için kulak tıkacı ya da kulaklık personel tarafından takılabilir. Bazen endişeyi dindirmek adına hastaya müzik de dinletilebilir. Tarayıcıya çıkıldığında teknisyenler interkom ile hastayla iletişim kurar. Çekim sırasında hastanın yanında kimse olmaz. Tarama sırasında hastanın hareket etmemesi önemlidir. Hareket olursa görüntüler net olmayabilir. Bazen hastanın görüntüleme esnasında bazı anlarda nefesini tutması istenebilir. Bunu teknisyen hastaya interkom ile bildirir. İşlem sırasında bir sorun olursa hasta interkom ile teknisyene bildirimde bulunabilir. Hasta çekim bittikten sonra aynı gün evine gidebilir. Bu sırada radyoloji uzmanı çekim ile ilgili analiz ve rapor hazırlar ve ilaçlı MR’ı talep eden doktordan birkaç gün sonrası için randevu alınmasını ister. İlaçlı MR’dan sonra bir süre gözlem altında kalınır. Bu alerjik reaksiyonlar ya da diğer farklı semptomlar açısından önem taşımaktadır.

MR ve İlaçlı MR arasındaki fark nedir?

İlaçlı MR’da hastaya damar yolundan kontrast madde verilirken normal MR’da herhangi bir ilaç verilmeden görüntüleme gerçekleştirilir.

İlaçlı MR hangi hastalıklar belli olur?

Kan damarları, organlar, dokular, omurilik, beyin, yumuşak dokular daha net görülür. Beyin hasarı, kanser, felç riski, omurilik yaralanmaları, kalp sorunları, kemik sorunları, tümörler ilaçlı MR ile görüntülenebilir.

İlaçlı MR zararlı mı? İlaçlı MR yan etkileri nelerdir?

İlaçlı MR zararlı bir yöntem değildir. Ama bazen bazı hastalarda kullanılan kontrast madde nedeniyle mide bulantısı, baş ağrısı, ilacın verildiği noktada yanma meydana gelebilir. Bazı hastalarda klostrofobi varsa biraz rahatsızlık yaşanabilir. Alerji riski olabilir.

İlaçlı Emar öncesi dikkat edilecek noktalar nelerdir?

Hastaların öncelikle böbrek fonksiyon testi yaptırmaları gerekir. İşleme aç gelinmesi daha doğru olur. Bunun yanında işlemden bir gün öncesinde kafein içeren besinler alınmamalıdır. Süreçte bir refaktçi ile gelinmelidir. Bunun yanında işlemden önce alerjik reaksiyon açısından taranmak da uygun olur. İşleme girerken tüm metal eşyalardan arınılmalıdır.

İlaçlı Emar sonrası dikkat edilecek noktalar nelerdir?

İşlem sırasında hekim sakinleştirici vermişse kişinin tek başına eve gitmesi doğru olmaz. Ancak MR sonrası gündelik yaşama hemen dönülebilir. Nadir de olsa alerjik reaksiyon görülebileceğinden bir süre hastanede durulsa iyi olur. Bazen işlem sonrasında mide bulantısı görülebilir ama bu etkiler kısa sürelidir. Bunların dışında işlemi yapan uzmanlar hastayı bilgilendirecektir.

İlaçlı MR hakkında sık sorulan sorular

İlaçlı emar aç karnına mı çekilir?

İlk kez ilaçlı MR çektirenler “İlaçlı MR aç karnına mı çekilir?” veya “İlaçlı MR aç mı tok mu çekilir?” sorularının yanıtını merak eder. Eğer uygulamada anestezi kullanılacaksa işlemden önce 6-8 saat aç olunması istenebilir. Anestezili yapılacaksa ilaçlı MR talebi yapan doktor bunu hastaya bildirir ve onu anestezi uzmanına yönlendirir.

İlaçlı MR sonrası yan etkiler nelerdir?

İlaçlı MR yan etkileri merak edilen konulardan biridir. İşlem sonrasında baş ağrısı, mide bulantısı olabilir. Fakat bunlar kontrol edilebilir yan etkilerdir. Alerjik reaksiyon görülebilir bu nedenle hekimle çekim öncesi hangi ilaçları kullanıp kullanamadığınıza göre bir görüşme yapmak uygun olacaktır. Bir de kapalı alan korkusu olanlarda bazı rahatsızlık hissi olabilir. Bunu da hekime bildirmekte fayda vardır. İlaçlı MR zararları da merak edilen bir konudur. İlaçlı MR’ın bir zararı bulunmamaktadır.

İlaçlı MR kaç dakika sürer?

İlaçlı MR’ın süresi uygulamanın hangi bölgeye özel yapılacağına göre değişiklik gösterir. Ortalama 15-20 dakika süren yöntem tüm vücuda veya hangi organlara yönelik yapılacaksa süre olarak değişir. Bu sürelere hazırlık da dahildir. Bazen 1 saate kadar da uzayabilmektedir.

Herkese ilaçlı MR yapılır mı?

Özellikle böbrek hastalarında, böbrekle ilgili sorunlar yaşayan hastalarda öncelikle böbrek testleri yapılması gerekebilir. Çünkü verilen ilaç böbreklerden atılan bir ilaçtır. Alternatif tetkik yöntemleri bu anlamda düşünülebilmektedir.

İlaçlı Emarda kanser belli olur mu?

İlaçlı MR'da kanser belli olur. İlaçlı MR ile beyin ve boyun dahil tüm organlardaki tümörler net şekilde görüntülenir. Kanserin erken teşhisi için de önemli bir tarama yöntemidir.

İlaçlı MR'da kullanılan ilaç nedir?

İlaçlı MR sırasında gadolinyum kontrast maddesi kullanılır. Bu madde görüntü kalitesini artıran bir maddedir, damar sistemi, organlar, yumuşak dokular net şekilde görülür.

İlaçlı MR çekilmeden önce su içilir mi?

İlaçlı MR öncesinde su içilebilir.

İlaçlı MR ne kadar sürer?

Görüntülenecek bölgeye göre bu süre değişebilir. Bazen 15 dakika bazen de 45 dakika üzerinde sürebilir.

İlaçlı MR’dan önce yemek yenir mi?

İlaçlı MR öncesinde 4-8 saat arasında açlık daha tercih edilir bir durumdur.

İlaçlı MR öncesi dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

Mutlaka bir nefroloji hekimiyle de görüşülüp böbrek testlerinin yapılması gerekir. Hastaların bol sıvı alması önemlidir. Eğer bir sorun varsa farklı tetkikler de düşünülebilir.  Eğer hastalarda diş implantı, işitme cihazı, metal protez, kalp pili gibi tıbbi malzemeler varsa ilaçlı MR yapılmaz. Ayrıca işlemden önce 4-8 saat öncesine kadar katı yiyecek tüketilebilir. Fakat aç gelinmesi daha uygun olur. İşlemden önce su içilebilir. Eğer kardiyak MR yapılacaksa işlemden önce 2 saat yemek yenmemeli. İşlemden 1 gün öncesine kadar da kafein tüketmemek gerekir. Süreç için bir refakatçı olması uygundur. İşlem öncesinde alerjik reaksiyon açısından tarama da gerekir.

İlaçlı MR sonrası ne yapılır?

Hasta ilaçlı MR sonrası bir süre gözlem altında tutulduktan sonra evine gönderilebilmektedir. İlaçlı MR sonrası bol sıvı alınması hasta için iyidir. Eğer sakinleştirici verildiyse hasta tek başına evine gönderilmez. Normal eylemlerle birlikte beslenme düzenine aynı şekilde devam edilebilir. Eğer herhangi bir yan etki görülürse mutlaka doktorla iletişime geçişmelidir. Hafif bir baş ağrısı ya da mide bulantısı işlem sonrasında görülebilir. Döküntü, nefes darlığı gibi yan etkiler de yaşanırsa ve baş ağrısı, mide bulantısı şiddetliyse doktorla mutlaka görüşülmelidir.

İlaçlı MR sonrasında baş ağrısı neden görülür?

Baş ağrısı cihazdaki güçlü mıknatıslar nedeniyle olabilir. Ayrıca sersemlik hissi, baş dönmesi de meydana gelebilir fakat bu etkiler kısa süre sonra geçer.

İlaçlı MR sonucu kaç günde çıkar?

Pek çok kişi, “İlaçlı MR sonucu hemen çıkar mı?” sorusunun yanıtını araştırır. İşlemin yapıldığı bölgeye göre sonuç çıkma süresi de değişkenlik gösterebilmektedir. Genellikle ilaçlı MR sonuç çıkma süresi 1 ila 3 gün arasında değişir.

İlaçlı MR hangi durumlarda çekilir?

Omurilik ve beyin görüntülenmesinde sıklıkla kullanılır. Anevrizma, beyin hasarı tespiti, kanser tespiti, MS tespiti, omurilik yaralanmaları, felç riski, göz sorunları, iç kulak sorunlarında kullanılır. Ayrıca, kalp ve damar alanında bloke kan damarlarının görüntülenmesi için, kalp krizi kaynaklı hasarın, kalp hastalıklarının, kalbi çevreleyen doku iltihaplarının, aort sorunlarının, kalp yapısıyla ilgili problemlerin görüntülenmesi için de kullanılır. Ortopedi alanında artrit, kemik enfeksiyonları, tümörler, eklem hasarları, omurga disk sorunları, sinir sorunlarının tespitinde sıklıkla yararlanılır. Bunun yanında meme kanseri taramalarında, bir tümörün ne kadar büyük olduğunun tespitinde,  tedavi edilen tümörün nüks edip etmediğinin kontrolünde, kadınlarda meme implantlarının kontrolünde faydalanılmaktadır.

Adetliyken ilaçlı emar çekilir mi?

Genelde kadın hastalar, “Adetliyken ilaçlı MR çekilir mi?” sorusunun yanıtını merak eder. İlaçlı MR regl dönemindeyken de çekilebilir. Hiçbir sıkıntı olmaz.

İlaçlı MR sonrası bebek emzirilebilir mi?

İlaçlı MR sonrası hastaya verilen madde anne sütüne geçebileceğinden bazı uzmanlar işlemden sonra 24 saat bebeklerin emzirilmemesi gerektiğini savunur ama bu bilgi net değildir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.