Dansite Nedir? İdrarda Dansite Düşüklüğü ve Yüksekliği

Dansite, idrarın özgül ağırlığı olup, idrar ve suyun yoğunluğunun karşılaştırıldığı, idrarda kaç tane partikül bulunduğunun yani idrar konsantrasyonun ölçüldüğü idrar testidir. Dansite testi, böbreğin idrarı konsantre etme yeteneğini anlamak için idrarın içerisindeki yoğunluk oranını tespit eder. Yoğunluk, idrar içindeki metabolik atık ürünleri (üre, kreatinin) veya tüketilen yiyeceklerden gelen sodyum, kalsiyum, vb gibi elektrolitleri kapsar. Bu testle birlikte olası şeker hastalığı, vücudun susuz kalması gibi sorunların teşhisi yapılır. İdrardaki partikül sayısı arttıkça idrarın özgül ağırlığı da artar. Sudakinden daha fazla parçacık varsa idrar daha yoğun olacak, bu doğrultuda da özgül ağırlık daha yüksek olacaktır.

Dansite Nedir?

Dansite, böbreğin idrarı konsantre etme yeteneğini(su içeriğini dengeleme ve atıkları atma) değerlendirmek için yapılan, idrardaki tüm kimyasal parçacıkların toplam konsantrasyonunu gösteren ve idrarın özgül ağırlığını veren laboratuvar testidir. Dansite testinde idrar ve suyun yoğunluğunu karşılaştırılır, böbreklerin idrarı ne kadar iyi seyrelttiğini anlamayı sağlar. Sonucuna göre böbrek hastalıkları ve dehidrasyon tespiti yapılabilir. Çok yüksek dansite değeri böbreklerin işlevsel olarak çalışmadığı ve yeterince su tüketilmediği işaret ederken düşük dansite değeriyse kişinin çok sıvı tüketmesi ve sıvı tüketmesine neden olan susuzluğun altında yatan bir hastalığın habercisi olabilir.

Dansite Testi Neden Yapılır?

Dansite, idrardaki tüm kimyasal parçacıkların toplam konsantrasyonunu anlamak için yapılan bir laboratuvar testidir. İdrardaki yoğunluğu ölçmeye yarayan idrar dansite testi vücudun su dengesini ve idrar konsantrasyonunu görmek ve böbrek fonksiyonlarının nasıl çalıştığını anlamak için yapılan bir testtir. Bu sayede böbreklerin ana görevi vücuttaki kanı filtrelemek ve normal elektrolit seviyesini koruma sürecinde sorun olup olmadığı teşhis edilebilir.

Muayeneyle birlikte doktor aşağıdaki belirtilere sahip olmanız durumunda idrar dansite testini ister.

• Kalp yetmezliği
• Şok
• Diyabet
• Dehidrasyon
• Böbrek yetmezliği
• İdrar yolu enfeksiyonu

Bu belirtilerin ışığında doktor tarafından idrar dansite testi istenir ve böbreklerin nasıl çalıştığı kontrol edilir.

İdrar Dansite Testi İçin Nasıl Bir Hazırlık Gerekir?

İdrar dansite testi, idrar tahlili içinde istenebileceği gibi tek başına da istenebilir. Bu süreçte doktor hastadan özellikle sükroz içeriği olan ilaçları kesmesini ister. Bunun dışında dansite testinin değeri idrar rengiyle doğru orantılı olduğu için idrarın rengini etkileyebilecek besinlerden uzak durulması istenir. Bu besinler; pancar, havuç, bakla ve böğürtlendir.

İdrar Dansite Testi Sonuçlarının Yorumlanması

Hem idrar tahlili içinde hem de ayrı olarak yaptırılan dansite testinin sonuçları bazı olası hastalıklar konusunda fikir vermesi açısından önemlidir. Ortaya çıkan değerler sonrası gerek dansite düşüklüğü gerekse dansite yüksekliği değerleri şeker hastalığı, dehidrasyon (vücudun susuz kalması) böbrek hastalıkları ve kalp yetmezliği konusunda daha dikkatli olunması gerektiğinin sinyalini verir.

Yaptırılan idrar dansite testinde normal değer aralığı 1.002-1.030 aralığında kabul edilir. Aslında bu durumd a böbreklerin sağlıklı çalıştığının bir göstergesidir. Bu değerlerin altında veya üstünde belirlenen sonuçlar için farklı değerlendirmeler yapılabilir.

Dansite Düşüklüğü Ne Anlama Gelir? Neden Olur?

Vücutta dansitenin normal referans aralığı 1.002-1.30 arasındadır, buradaki taban referans değer olan 1.002’in altında olması dansite düşüklüğü olarak kabul edilirken, yaygın nedeni ise aşırı su tüketimi olarak kabul edilmektedir. Yoğun susuzluk hissi nedeniyle aşırı su tüketimi yapılıyorsa bu şekersiz şeker hastalığı belirtisi olabilir. Bunun dışında dansite düşüklüğünün genel nedenleri şunlardır:

• Böbrek yetmezliği
• Şekersiz şeker hastalığı (Diabetes insipidus)
• Yoğun sıvı tüketimi
• Böbrek tübül hücrelerinde hasar
• Kandaki düşük sodyum seviyesi
• Şiddetli böbrek enfeksiyonu

Dansite Yüksekliği Ne Anlama Gelir? Neden Olur?

İdeal değer aralığı 1.002-1.30 aralığında kabul edilen dansite değerinin 1.30 üstünde olması dansite yüksekliği olarak kabul edilirken, bu da böbreklerinin sağlıklı çalışmadığının ve vücudun susuz kaldığının bir işaretidir. Bu rakam ne kadar yüksek çıkarsa vücut o kadar susuz kalmış demektir. Vücudun susuz kalması sonucu idrar renginin koyulaştığı da görülür. Ayrıca yüksek dansite değeri idrarda fazladan maddelerin bulunması anlamına da gelir. Bu maddeler şöyle özetlenebilir:

• Glikoz
• Protein
• Bilirubin
• Kırmızı kan hücreleri
• Beyaz kan hücreleri
• Kristaller
• Bakteri

Aşırı dehidrasyonun (susuz kalınması) dışında dansite yüksekliğine neden olabilen hastalıklar şunlardır:

• Kanda ortaya çıkan fazla maddeler
• Böbrek hastalığı
• İdrar yolu enfeksiyonu
• Addison hastalığı (Adrenal bezlerin yeterli hormon üretmemesi)
• Kalp yetmezliği
• Şok
• İdrarda şeker (Glikoz)
• Böbrek arterinin daralması

Dansite testi dışında arasında idrar PH testleri, hemoglobin ve keton testleri bulunur. Tüm bu testlerin analizleri idrar ve böbrekte meydana gelen değişimler konusunda daha sağlıklı sonuçlar verecektir.

Dansite Testi Yan Etkileri Var mı?

İdrar dansite testi, sadece idrar yapılmasını gerektirdiği için herhangi bir risk ve tehlike oluşturmaz. Sadece idrar yolu enfeksiyonu varsa idarda yanma veya ağrı yaşanabilir. İdrar yaparken daha şiddetli ve rahatsız eden sorun yaşanılırsa uzman bir hekime danışılması tavsiye edilir.

Dansite Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Dansite ne demek?

Dansite, idrarda ortaya çıkan maddelerin yoğunluğu olarak tanımlanır. Normal değer aralığın altında veya üstünde çıkan dansite değerlerinin sonucuna göre bazı olası hastalıklar söz konusu olabilir.

Dansite testi ne işe yarar?

Dansite, idrarın yoğunluğunu suyun yoğunluğuyla karşılaştırarak, böbreklerin idrarı ne kadar iyi seyrelttiğini anlamayı sağlayan bir testtir. İdrarda sudakinden daha fazla parçacık tespit edilirse, idrar daha yoğun olacak ve özgül ağırlık daha yüksek olacaktır. Bu da böbreklerin düzgün çalışmadığını, vücuda yeterince su alınmadığını ya da diyabet gibi sorunları işaret edebilmektedir.

İdrarda dansite normal değeri nedir?

İdrarda ortaya çıkan dansite değeri 1.002-1.030 aralığında olmalıdır.

Dansite kaç olursa tehlikeli?

Normal değer aralığı 1.002-1.030 olması gereken dansite değeri, düşük veya yüksek olduğunda böbrek hastalığı veya dehidrasyon gibi problemleri ortaya çıkarabilir. Daha detaylı değerlendirmeler uzman doktor tarafından yapılmalıdır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.