D Dimer Nedir? D Dimer Yüksekliği Neden Olur?

D dimer, kan pıhtılaşma sorunlarını kontrol etmek için kandaki sayısı ölçülen protein parçacığıdır. D dimer, vücudun kan pıhtılarını parçalamak için yaptığı bir proteindir ve bu proteinin miktarı D-dimer testi ile bu proteinin miktarı ölçülür. D dimer seviyesinin yüksek olması normal değildir. D dimer yüksekliği vücuttaki D-dimer protein seviyesinin normalden yüksek olduğunun göstergesidir ve bu kan damarında bir kan pıhtısı (trombüs) olabileceği anlamına gelebilir. Derin ven trombozu, pulmoner emboli ve intravasküler koagülasyon pıhtılaşmaya neden olan bozuklukları işaret edebilir.

D Dimer Nedir?

D dimer, kanın pıhtılaşma ve parçalanma sürecinde oluşan protein parçacığıdır. Vücutta pıhtılaşma etkin olduğunda fibrin üretilerek vücut tarafından parçalanması sağlanır. Bu süreç sırasında D dimer olarak bilinen protein ortaya çıkar. Kalp rahatsızlıkları, özellikle koroner arterlerin daralması sonucunda ortaya çıkan koroner arter hastalığı nedeniyle kan pıhtısı oluştuğunda kanda da D dimer proteini çoğalmaya başlar.

D Dimer Testi Nedir?

D dimer testi, kanda pıhtılaşma(tromboz) sorunu olup olmadığını belirlemek için uygulanan bir kan testidir. Bu test, vücutta kan pıhtılarını parçalamak için yaptığı bir protein olan D dimer miktarını ölçmektedir. D dimer, vücutta önemli kan pıhtıları oluşturmadığı ve parçalamadığı sürece saptanamayabilir ya da yalnızca çok düşük bir seviyede görülür. Pozitif ya da D dimer yüksekliğinde, kan pıhtılaşma durumu olduğunun göstergesidir. D dimer testi ile ne tür bir pıhtılaşma durumu olduğu veya pıhtının vücudun hangi bölgesinde olduğu belirlenemez.

D Dimer Neden Yapılır?

Bazı belirtiler durumunda uzman doktor sizde D dimer testi isteyebilir. Bu durumlar şunlardır:

• Derin ven trombozu (DVT)
• Pulmoner emboli (Akciğer Pıhtısı)
• Yaygın intravasküler pıhtılaşma (DIC)
• Felç

Derin ven trombozu (DVT)

Derin ven trombozu, genelde bacak ya da kollardan birinde oluşur. DVT'si olan kişilerin semptomları olmaz fakat şu durumlar görülebilir:

• Bacak veya kolda aniden oluşan şişme
• Bacakta yalnızca ayakta dururken veya yürürken meydana gelen ağrı, hassasiyet
• Bacak veya kolda şişlik ve ağrıyan bölgede sıcaklık
• Kırmızı veya renksiz cilt
• Cilt yüzeyine yakın, normalden daha büyük damarlara sahip olmak

Pulmoner emboli (PE)

Pulmoner emboli ani nefes darlığı, hızlı nefes alma, göğüs ve sırt ağrısı, öksürme ve terleme şeklinde ortaya çıkar. Bu durumlarda uzman doktor sizde D dimer testi talep edebilir.

Yaygın damar içi pıhtılaşma (DIC)

Yaygın damar içi pıhtılaşma, diş eti kanaması, mide bulantısı, kusma, karın ağrısı şeklinde ortaya çıkar. Bu durumlarda uzman doktor takibi için sizden düzenli olarak D dimer testi talep edebilir.

Felç

Ani uyuşma, kol ya da bacakta güçsüzlük şeklinde ortaya çıkan felç durumunda ve semptomları görüldüğünde takibinin sağlanması için kişiden D dimer testi talep edilir ve yaptırılır.

D Dimer Normal Değeri Kaç Olmalı?

D dimer seviyeleri, altında yatan hastalığa ya da birçok faktöre yönelik olarak değişiklik gösterir. D dimer proteinin kandaki normal aralığı kan litresi başına 0-0,50 miligramdır (mg/L). Kanda veya idrardaki miktarı 0,50 mg/L veya daha yüksek olması durumunda vücudun bir yerinde kan pıhtısı olduğu şüphesi doğurur. 

D Dimer Yüksekliği Nedir?

D dimer yüksekliği, kan pıhtılaşma sorunu olduğu ya da bu riskin bulunduğu anlamına gelebilir ancak her D dimer kantitatif yüksekliği kan pıhtılaşması olduğu anlamına gelmez ve bu sonuç pıhtılaşma var demek için tek başına yeterli değildir. Kanda pıhtılaşma olup olmadığından emin olmak için daha fazla teste gerek duyulabilir.  

D dimer yüksekliği durumunda değerlendirme ve hastalık tespiti için uzman doktora başvurmak önemlidir. Kalp hastalığı yaşanabileceğinden bütüncül olarak D dimer testi sonucu değerlendirilebilir.

D Dimer Yüksekliği Neden Olur?

D dimer yüksekliğinin en önemli nedeni kan pıhtılaşması olsa da farklı faktörlerden dolayı da D dimer seviyesinde yükseklik yaşanabilir. D dimer yüksekliğine neden olan diğer durumlar şöyle sıralanabilir:

• Hamilelik
• Sigara kullanımı
• Kanser
• Sepsis
• Kalp hastalığı
• Ameliyat sonrası
• Travma
• Enfeksiyon
• Yaşlılık

D Dimer Düşüklüğü Nedir?

D-Dimer düşüklüğü, vücuttaki değerin normal olduğunun göstergesidir. D dimer düşüklüğü, pıhtılaşma olmadığı ve pıhtılaşma riski bulunmadığı anlamına gelir. Yaygın damar içi pıhtılaşma (YDP) teşhisi konulduysa ve tedavi sürecindeyseniz kanda D dimer seviyesinin normal ya da düşük olması büyük olasılıkla tedavinizin iyi gittiği anlamına da gelmektedir.

D Dimer Testi Hakkında Sık Sorulan Sorular

D dimer kantitatif nedir?

D dimer kantitatif, vücutta kan pıhtısı oluştuğunda veya parçalandığında ortaya çıkan d dimer adı verilen protein parçacağının miktarının ölçüldüğü bir kan testidir. 

D Dimer en yüksek kaç olmalı?

Kanda ölçülen D dimer değeri 250 mcg/L den düşük olması gerekir. Bu değerin üstü D dimer yüksekliği olarak kabul edilir. D dimer yüksekliği durumunda pulmoner emboli veya kalp krizi gibi tromboembolik olaylarından şüphelenilir. D dimer düzeyleri özellikle kalp hastalığı ile ilişkili olabilecek pıhtılaşma sorunlarına işaret eder.

D Dimer yüksekliği nasıl düşürülür?

D dimer yüksekliğinin düşürülmesi için altında yatan hastalığın tespit edilerek tedavinin uygulanması gerekir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.