CA 19-9 Nedir? CA 19-9 Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

CA 19-9, kolon, pankreas, mide veya safra kanalındaki vücuttaki kansere yanıt olarak kanser hücreleri veya normal hücreler tarafından kötü huylu durumlarda üretilen antijendir. Bazı kanser hücrelerinin yüzeyinde bulunan bir protein olan CA19-9 tümör belirteci olarak da adlandırılabilir. Ancak her CA 19-9 yüksekliği kanser anlamına gelmez. Kanser dışında safra kesesi taşları, pankreatit, siroz ve kolesistit gibi kanserli olmayan durumlar da CA 19-9 yüksekliğine neden olabilir.

CA 19-9 Nedir?

CA 19-9, hem kanser hücreleri hem de normal hücreler tarafından kan dolaşımına salınan bir karbonhidrat antijeni ve aynı zamanda tümör belirtecidir.

Kanda çok fazla CA 19-9 antijeni olması pankreas kanseri veya diğer kanser türleri gibi sağlık sorunlarının bir göstergesi olabilir. Kanserin dışında kandaki CA 19-9 miktarı, kanser tedavisine hastanın vücudunun nasıl tepki verdiğini veya kanserin nüksedip nüksetmeme durumunu takip etmeye yardımcı olmak için de kullanılabilir. Bu sebeple bir tümör belirteci olarak değerlendirilir.

CA 19-9 proteini, pankreas, safra sistemindeki kanal hücreleri ile birlikte mide, kolon, uterus ve tükürük bezlerindeki epitel hücreler tarafından üretilir. CA 19-9’un temel etkisi pankreas kanal adenokarsinomunda olsa da ayrıca çok çeşitli iyi ve kötü huylu, gastrointestinal ve gastrointestinal dışı hastalıklar için de fikir verir ve bir gösterge sunar. Genellikle pankreas kanserinin tanı ve tedavisinde dikkate alınan CA 19-9 değerleri kanser dışı durumlar için de değerlendirme imkanı tanır.

Kanser dışında CA 19-9 yüksekliğine neden olabilecek iyi huylu durumlar arasında pankreatit, pankreas kistleri, diabetes mellitus (DM), karaciğer fibrozu, siroz, iyi huylu kolestatik hastalıklar ve diğer ürolojik, pulmoner ve jinekolojik hastalıklar yer alır.

CA 19-9 Testi Nedir?

CA 19-9 testi, kanda bulunan CA 19-9 (kanser antijeni 19-9) adı verilen bir proteinin miktarını ölçmek için uygulanan bir testtir. CA 19-9 testi ile birlikte kanserli veya kanserli olmayan sağlık sorunlarının tanısı konulabilir veya kanser tedavisinin son durumuna bakılabilir.

Sağlıklı bireylerin kanında az miktarda CA 19-9 proteini bulunabilir. Yüksek CA 19-9 seviyeleri ise genellikle pankreas kanseri belirtisidir. Ancak kanser olarak ifade edilmesi için de sonucun değer aralıklarının üstünde olması gerekir. Bu yüzden yüksek CA 19-9 seviyeleri her zaman kanser göstergesi değildir. Aynı zamanda kanser olmayan bazı hastalıkların belirtisi de sayılabilir. Safra kesesi taşları, siroz, pankreatit ve diabetes mellitus gibi durumlar yüksek CA 19-9 seviyelerine sebebiyet verebilir.

CA 19-9 Kaç Olmalı?

Test sonucunda CA 19-9 değerinin olması gereken referans aralığı 0-37 U/mL değeridir. 37’den fazla çıkan CA 19-9 değeri yüksek kabul edilir ve birtakım hastalıklar için daha detaylı tetkikler istenir.

CA 19-9 Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

CA 19-9 gibi olan birçok tümör belirteci, vücutta meydana gelen kansere yanıt olarak kanser hücreleri veya normal hücreler tarafından üretilen maddelerdir. Sağlıklı kişilerin kanında az miktarda CA 19-9 bulunsa da yüksek CA 19-9 seviyeleri pankreas kanserinin bir göstergesi sayılabilir. Ancak her yüksek değer kanser anlamını taşımaz.

CA 19-9 yüksekliğine neden olabilecek faktörler şöyledir:

• Pankreas kanseri
• Pankreatit
• Safra kesesi taşları
• Safra ve solunum yolları iltihabı
• Siroz
• Diyabetes mellitus
• Kistik fibrozis
• Kolesistit

CA 19-9 yüksekliğinde çıkan her yüksek değer pankreas kanseri anlamı taşımaz. Bu sebeple kişi test sonucunda yüksek değerle karşılaşırsa, ‘Kansere yakalandım’ düşüncesine kesin olarak girmemelidir. CA 19-9 sonucuyla beraber kanserin kesin tanısı için doktor tarafından farklı testler de istenebilir. Tüm sonuçların birleşmesiyle tanı teyit edilebilir.

CA 19-9 Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

CA 19-9 düşüklüğü aslında CA 19-9 değerinin kabul edilen referans aralığında olması anlamına gelir. Sağlıklı insanların kanında az da olsa CA 19-9 proteini bulunur. Bu değerler referans aralığında kaldığı sürece bir sorun teşkil etmez.

CA 19-9 Testi Nasıl Yapılır?

CA 19-9 testi de rutin kan testi gibi prosedürleri içerir. Kişinin kolundaki damardan iğne yoluyla kan alınır ve alınan kan test tüpüne koyulur. Elde edilen örnek incelenmek üzere laboratuvara gönderilir ve sonuçların çıkması beklenir.

CA 19-9 Hakkında Sık Sorulan Sorular

CA 19-9 ne demek?

CA 19-9 bir karbonhidrat antijenidir ve sağlıklı insanların kanında az da olsa bulunur. Çok yüksek değerler ise birtakım hastalıklara işaret edebilir. Bunun belirlenmesi için de CA 19-9 testi yapılır.

CA 19-9 ne zaman tehlikelidir?

37 U/mL’nin üstündeki CA 19-9 değeri yüksek kabul edilir ancak bu yükseklik vücuttaki inflamasyona da işaret edebilir. Özellikle 1000 ve üzeri değerler kanser şüphesi taşır ve daha detaylı incelemeye gerek duyulur.

CA 19-9 nasıl düşürülür?

CA 19-9 değerini düşürmek ve normal seviyelere getirmek için yüksekliğe neden olan faktörü analiz etmek gerekir. Yüksekliğe neden olan durum pankreas kanseri ise kemoterapi, radyoterapi ve çeşitli kanser tedavileri uygulanarak kanserli hücreleri yok etmek gerekir. Kanser vücudu terk ettiğinde CA 19-9 seviyeleri de normale dönmüş olur.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.