Beta HCG, normalde hamilelik döneminde plasenta tarafından üretilen insan koryonik gonadotropin (hCG) hormonudur. Basit ifadeyle Beta HcG hamilelik hormonodur. Normalde vücutta çok düşük düzeyde bulunan hCG, yumurta döllendikten sonra artar. Normal gebeliğin varlığını belirlemenin yanı sıra bu test; mol ve dış gebelik ile boş gebeliğin tespit edilmesinde de kullanılabilmektedir. Beta HCG için hamilelik olmadığı durumlda değerler 0-10 mIU/ml arasındadır. Bu değerlerin üstünde çıkması hamile olunduğuna işaeret etmektedir.
Beta HcG Nedir?
Beta HCG, hamilelik döneminde plasenta tarafından üretilen hamilelik hormonu olarak da bilinen insan koryonik gonadotropin hormonudur, beta HCG testi ile de HCG hormonunun kandaki miktarı ölçülmektedir.
Beta HCG Testi Nedir?
İnsan koryonik gonadotropin olarak da adlandırılan Beta HCG testi, hamileliğin erken döneminde vücutta üretilen, kanda ve idrar bulunan HCG hormonunun (hamilelik hormonu) kandaki seviyesini ölçer. Beta HCG değeri, hamileliği doğrulamanın en iyi yollarından biridir. Gebelik olup olmadığı kan testiyle kesinleştirilse de idrardan da bu tespit yapılabilir. Bu testi vermeden önce açlık gerekli değildir ve sonuçlar genellikle kan alımından veya idrar örneği verildikten birkaç saat sonra sonuçlanmaktadır.
HCG, hamile kadınların kanında ve idrarında gebe kaldıktan (sperm ile yumurtanın döllenmesinden) 10 gün sonra ortaya çıkmaktadır. Kantitatif HCG ölçümü, fetüsün tam yaşını belirlemeye yardımcı olmaktadır.
Bu test sayesinde döllenmiş yumurtanın (embriyo) rahim dışında herhangi bir yere tutunması (dış gebelik & ektopik gebelik) ile molar gebelikler (bebeğin gelişememesi) ve olası düşükler teşhis edilmektedir. Beta-HCG, down sendromu tarama testinin bir parçası olarak da kullanılır. Bu test ayrıca hamilelikle ilgili olmayan ve HCG seviyesini yükseltebilecek anormal durumları teşhis etmek için yapılır. Gebeliği doğrulamak için, HCG testleri geç bir dönemden sonra yapıldığında en doğru ve güvenilir sonuç elde edilir. Erken dönemde yapılan testlerde bazen negatif sonuç ortaya çıkabilmektedir.
Beta HCG Hormonunun Yapısı Nasıldır?
HCG, hamilelik ile ilişkili hormondur. İnsan koryonik gonadotropin anlamına gelen HCG, tipik olarak bir kadın hamileyken vücutta üretilir. Bazı durumlarda ise HCG, ciddi hormonal değişikliklere neden olan belirli hastalıkların bir sonucu olarak da vücutta ortaya çıkmaktadır. İnsan koryonik gonadotropin (HCG), hamilelik sırasında plasenta tarafından üretilen bir hormondur. Hamileliği desteklemedeki benzersiz rolü nedeniyle bazen hamilelik hormonu olarak adlandırılır. HCG, gebe kaldıktan yaklaşık 10 ila 11 gün sonra (bir sperm bir yumurtayı döllediğinde) idrarda veya kanda bulunur. HCG düzeyleri ilk üç aylık dönemin (hamileliğin 10. haftası) sonuna doğru en yüksek seviyededir, ardından hamileliğin geri kalanında düşmektedir.
Beta HCG Testi Nasıl Yapılır?
Yaygın olarak yapılan iki tür HCG testi vardır.
HCG kan testi
Kandaki HCG seviyelerini belirlemeye yardımcı olur. Damardan alınan kan bir tüpe toplanır. Kan daha sonra serum testi için laboratuvarda değerlendirilir. HCG kan testi, serum veya beta HCG testi olarak bilinen kalitatif bir testtir. Kadının hamile olup olmadığını anlamak için HCG düzeylerini belirlemeye yardımcı olur.
HCG idrar testi
Gebelerde HCG düzeylerinin belirlenmesine yardımcı olur. On günlük döllenmeden sonra kadının idrarında HCG seviyeleri yükselmeye başlar. Hamileliğin açık bir göstergesidir. İdrar testleri ayrıca bir HCG gebelik testi için kullanılabilir.
Beta HCG testi sonuçları nasıl yorumlanır?
Sağlıklı gebeliklerde, erken gebelikte HCG seviyeleri hızla yükselir. HCG seviyeleri yorumlanırken 5.0 mlU/ml’den yüksek olduğunda sonuç pozitif kabul edilip gebelik durumu kesinleştirilmektedir. Zamanla yapılan seri beta-HCG testleri, hamileliğin normal ilerlediğinin bir işareti olan HCG düzeylerinin yükselip yükselmediğini göstermektedir.
Ayrıca beta-HCG testi, doğurganlık tedavilerinin değerlendirilmesi sırasında (hormonun sentetik bir formu foliküllerin olgunlaşmasına ve yumurtlamayı tetiklemesine yardımcı olmak için) ve ayrıca bir sorun olabileceğine dair endişeler olduğunda da kullanılabilir. Bir HCG testi sonucunda net bir sonuç elde edilemez ve kadında da gebelik belirtileri varsa, test 2 gün sonra tekrarlanmalıdır. HCG seviyesi, çoğul gebelikler, düşük yapma riskleri veya dış gebelik gibi çeşitli şeyleri gösterebilir. Bu nedenle jinekologlar, özellikle ilk trimesterde, hamile bir kadının HCG seviyelerini sıklıkla yakından takip eder.
Hamilelik Haftalarına Göre Beta HCG Değerleri
Hamilelik sırasında HCG düzeyleri vücutta tipik aralıklarla artar. Her hamilelik farklı olduğu için bu aralıklar sadece kılavuz niteliğindedir. İlişki tarihi itibariyla düşünürsek;
HCG düzeylerinin gebelik boyunca hafta hafta aşağıdaki gibi olması beklenir.
Zaman Değer
3. haftalık gebelikte beta HCG 5-130
4. haftalık gebelikte beta HCG 75-2.600
5. haftalık gebelikte beta HCG 850-20.800
6. haftalık gebelikte beta HCG 4.000-100.200
7-12. haftalık gebelikte beta HCG 11.5000-289.000
13-16. haftalık gebelikte beta HCG 18.300-137.000
17-24 haftalık gebelikte beta HCG 1.400-53.000
25-40 haftalık gebelikte beta HCG 940-60.000
Hormon seviyesinin yüksek veya düşük olması, sağlıklı bir hamileliğin temel göstergesi değildir. Bunun nedeni, anne adayının sigara içmesi, kilosu, etnik kökeni, doğum sayısı ve hiperemezis gravidarum (şiddetli sabah bulantısı) dahil olmak üzere birçok faktörün HCG düzeylerini etkileyebilmesidir.
Yüksek ve Düşük Beta HCG Değerleri Ne Anlama Geliyor?
Hormon seviyesinin yüksek veya düşük olması, sağlıklı bir hamileliğin temel göstergesi değildir. Bunun nedeni, anne adayının sigara içmesi, kilosu, etnik kökeni, doğum sayısı ve hiperemezis gravidarum (şiddetli sabah bulantısı) dahil olmak üzere birçok faktörün HCG düzeylerini etkileyebilmesidir.
Beta HCG Testi Ne Zaman Yapılmalıdır?
Hamileliği belirlemeye yardımcı olmak için gebe kaldıktan sonraki 10 gün içinde HCG testi yapılabilir. HCG’nin ölçülmesi, gebelik sırasındaki komplikasyonları belirlemeye de yardımcı olmaktadır.
Beta HCG ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Beta HCG ne zaman yükselir?
Beta HCG hamilelik döneminde artar. Beta HCG hamilelik hormonu olup, plasenta tarafından üretilen insan koryonik gonadotropin (hCG) düzeyinin tespit edildiği bir tür hamilelik testidir.
Beta HCG testi yanıltıcı olabilir mi?
Evde yapılan idrar testleri bazen yanıltıcı olabilmektedir. Nadir de olsa kan testlerinde de yanlış sonuçlar elde edilebilmektedir. İdrardan yapılan test için önerilen süre beklenildiğinde test büyük oranda doğru sonuç verecektir. HCG, hamileliğin çok erken evrelerinde birkaç günde bir iki katına çıkar. İdrarın seyreltilmesi (dengesizleşmesi) veya testin çok erken yapılması durumunda testler yanlış sonuç verecektir.
Beta HCG pozitif nasıl anlaşılır?
İdrar testi, ilk adetin oluşmadığında HCG’yi saptayabilir. HCG kan testi ise hamileliği daha erken yani gebe kaldıktan yaklaşık 1 hafta sonra tespit edebilir.
Beta HCG testi erkeklere yapılır mı?
Erkeklerde beta HCG seviyeleri 2 mIU/mL’nin altındadır. Beta-HCG seviyesi bundan daha yüksekse, bir tümörün varlığına işaret edebilir. Çoğu testis kanseri vakasında belirteç görevi gördükleri için beta HCG testleri yapılır. Uzman hekim testis kanserinden şüpheleniyorsa, bu test tanıyı doğrulamak için kullanılır.
HCG hormonu sadece hamilelikte mi yükselir?
hCG hormonu yaygın olarak hamilelik döneminde plasenta tarafından üretilse de, bazı kanser hücreleri tarafından da üretilmektedir.
Beta HCG değerlerinin normal aralıkları nasıldır?
Hamilelik sırasında HCG düzeyleri vücutta tipik aralıklarla artar. Her hamilelik farklı olduğu için bu aralıklar sadece kılavuz niteliğindedir. İlişki tarihi itibariyle düşünürsek;
Beta HCG testi sonucu ne zaman çıkar?
Kan ve idrar testleri aynı gün çıkacaktır. Test ise gebe kaldıktan 10 gün sonra gebeliği belirlemektedir.
Beta HCG değerleri ne zaman artar ve azalır?
Gebeliğin 8-10. haftalarında HCG seviyelerinde yavaş bir artış veya düşüş hızı oluşurken, gebeliğin ilk aşamalarında meydana gelen ve döllenmiş yumurtadan (zigottan) farklılaşan ilk hücrelerin yani trofoblastik dokunun ölümünü de gösterebilir. Canlı olmayan intrauterin gebeliği de işaret edebilmektedir. Yani seri kantitatif HCG değerlerinin artması ya da azalması ayrı ayrı değerlendirilmelidir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 30 Eylül 2024
Yayınlanma Tarihi: 29 Mayıs 2023
Sağlık kütüphanesi içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlı ve kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır. Sağlığınızla ilgili tüm sorularınız, endişeleriniz, teşhis veya tedavi için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.