Amniyosentez Nedir? Amniyosentez Neden Yapılır?

Amniyosentez, rahim içerisinde bebeği çevreleyen sıvı olan amniyotik sıvıdan test ve tedavi amaçlı sıvı alınma işlemidir. Bebekte down sendromu ve spina bifida gibi genetik bozukluk sorunu olup olmadığını anlamak için gebeliğin 16. ve 24. haftaları arasında uygulanır. Lokal anestezi yönteminden yararlanarak ultrason eşliğinde ince bir iğneyle anne karnına girilir ve sıvı örneği alınır. Amniyosentez sonrasında ise hafif kramplar yaşanabilir fakat ciddi komplikasyon oluşma olasılığı oldukça düşüktür.

Amniyosentez Nedir?

Amniyosentez, doğum öncesi gebelik döneminde annenin karnından amniyotik sıvının alınmasını içeren, bebeğin genetik bozukluğu olup olmadığını ortaya çıkarmak için uygulanan bir test türüdür. Gebeliğin genellikle 15. ile 20. haftaları arasında uygulanan bu test sayesinde bebeğin genetik ve kromozomal sağlık durumunu değerlendirilebilir. Gebelik sırasında fetüs amniyotik kesenin içinde büyümeye başlar. Amniyotik sıvı, amniyotik kesenin içindeki fetüsü çevreleyen ve koruyan bir yapıya sahiptir. Amniyosentez sırasında, doktor fetüsü çevreleyen keseden az miktarda amniyotik sıvıyı çıkarmak için ince bir iğne kullanır. Alınan bu sıvı örneği daha sonra bir laboratuvarda test edilir.

Amniyosentez Neden Yapılır?

Amniyosentez testi, bebeğin doğmadan önce anne karnında kromozomal, genetik bozuklukları veya doğuştan gelen engelleri olup olmadığını tespit etmek için uygulanır. Özellikle yüksek risk grubundaki gebelere bu test önerilebilir. Erken teşhis için de önemli olan amniyosentez testi sonrasında bebekte şu tespitler yapılabilir:

• Down sendromu
• Tay-Sachs hastalığı
• Spina bifida
• Anensefali
• Fetal akciğer gelişimi
• Rh hastalığı
• Trizomi 18 veya Trizomi 13
• Nöral tüp defektlerinin belirlenmesi
• Kistik fibrozis
• Orak hücre anemisi

Amniyosentez, genellikle ileri yaş gebeliğinde, risk faktörleri bulunan hamileliklerde belirli anormallikleri tespit etmek için uygulanan bir testtir. Bu gibi durumlar görüldüğünde anne adaylarına önerilebilir.

Amniyosentez Nasıl Yapılır?

Amniyonsentez, doktor tarafından uygulanan lokal anestezi içeren bir test türüdür. Genellikle 15. ve 20. gebelik haftaları arasında uygulanan amniyosentez işleminde hem bebeğin hem de annenin sağlığına dikkat edilir. Ultrason eşliğinde gerçekleştirilerek şu aşamalar uygulanır:

• Doktor, ultrason sayesinde bebeğin pozisyonunu ve alınacak amniyotik sıvının miktarını belirler.
• Steril bir ortamda anne adayının karın bölgesi antiseptik solüsyon ile temizlenir ve enfeksiyon riski azaltılır.
• İnce ve uzun bir iğne yardımıyla annenin karnından rahime doğru girilir.
• Amniyotik sıvıdan yaklaşık 15-20 mililitre kadar bir örnek alınır.
• Alınan amniyotik sıvı, gerekli genetik analiz ve diğer testlerin yapılması için laboratuvara gönderilir.
• İşlemden sonrasında ise anne adayının bir süre dinlenmesi istenebilir. Kısa süreli de olsa hafif kramplar veya rahatsızlık hissi oluşabilir.

Amniyosentez Hangi Durumlarda Gereklidir?

Amniyosentez, özellikle hamilelik esnasında bebeğin genetik kontrollerinin yapılması amacıyla gerçekleştirilir. İleri yaş annelikte, ailede genetik hastalık öyküsü olduğunda ya da ultrasonda anormal bulgular tespit edildiğinde amniyosentez uygulanması istenebilir. Amniyosentez şu durumlarda uygulanır:

• 35 yaş ve üzerindeki anne adayları
• Hamilelikte yapılan ilk trimester tarama testleri veya ikili/üçlü tarama testlerinde pozitif sonuç çıkması
• Ailede kalıtsal bir genetik hastalık varsa
• Daha önce kromozomal bozukluk ile sonuçlanan bir gebelik yaşanması
• Hamilelik sırasında yapılan detaylı ultrason taramaları, bebekte bazı yapısal veya gelişimsel anormallikler görülmesi
• Rh negatif kan grubuna sahip bir annenin olması
• Fetal enfeksiyon şüphesi durumunda
• Erken doğum riski taşıyan gebeliklerde

Amniyosentez Riskleri Nelerdir?

Amniyosentez, hamilelik esnasında bebeğin genetik ve sağlık durumu hakkında bilgi sağlayan bir test türüdür fakat  her tıbbi işlem gibi risk taşıma olasılığı bulunur. Genel olarak güvenli kabul edilen amniyosentez sonrasında enfeksiyon riski, kramp ve ağrı gibi durumlar ortaya çıkabilir. Amniyosentez riskleri şöyle sıralanabilir:

• Amniyosentez sonrası çok az da olsa düşük riski bulunur.
• Amniyosentez sonrasında annenin vajinasından amniyotik sıvı sızıntısı ortaya çıkabilir. Bu durum bebeğin gelişimini etkilemez.
• Amniyosentez sırasında rahim içine iğne girişi, enfeksiyon riskini artırabilir. Nadir de olsa annede karın ağrısı, ateş ve rahatsızlık hissi görülür.
• Amniyosentez işleminden sonra anne adayında hafif kramplar veya rahimde ağrı hissedebilir.
• Amniyosentez sırasında kullanılan ince iğne, nadiren de olsa bebeğe temas edebilir.
• Amniyosentez sırasında anne kanına bebeğin kan hücreleri karışabilir ve bu durum Rh uyuşmazlığına neden olabilir.
• Nadir de olsa amniyosentez işlemi sonrası amniyotik sıvı kaybı nedeniyle bebeğin gelişimi etkilenebilir.
• Amniyosentez, erken doğum riskini az da olsa artırabilir.

Amniyosentez genel olarak güvenli bir işlem olarak kabul edilir. Bu işlem esnasında ciddi komplikasyonlar nadirdir. İşlem uygulanmadan önce doktordan riskler ve faydalar hakkında detaylı konuşmak gerekebilir.

Amniyosentez Hakkında Sık Sorulan Sorular

Amniyosentezde düşük riski var mı?

Amniyosentezde düşük riski bulunur fakat bu risk oldukça düşüktür. Genellikle %0,1 ila %0,3 arasında değişir.

Amniyosentez ne kadar sürer?

Amniyosentez testi için yapılan işlem ortalama olarak 20-30 dakika sürebilir. Amniyotik sıvı alınma süresi ise 2-3 dakika kadar sürer.

Amniyosentez ağrılı mı?

Amniyosentez ağrılı bir işlem değildir fakat kişide hafif bir batma ve karın bölgesinde baskı hissi olabilir. İşlem sonrasında ise anne adayında hafif kramplar yaşanabilir.

Amniyosentez testinden sonra normal aktivitelerime dönebilir miyim?

Amniyosentez testi sonrasında hafif kramplar ortaya çıkabilir fakat bu durum geçicidir. Genellikle birkaç saat dinlendikten sonra normal aktivitelere dönülebilir. Doktorun bu konudaki tavsiyesi önemlidir.

Amniyosentez kaçıncı haftada yapılır?

Amniyosentez genellikle 15. ile 20. gebelik haftaları arasında uygulanan bir test şeklidir.

Amniyosentez tehlikeli midir?

Amniyosentez işlemi güvenli olarak kabul edilen bir durumdur. İşlem sonrasında nadir de olsa enfeksiyon ve amniyotik sıvı kaçağı gibi riskleri olabilir.

Amniyosentezin bebeğe zararı var mı?

Amniyosentez işleminin bebeğe zarar vermez. Doktor tarafından uygulanması büyük önem taşır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.