Albümin Nedir? Albumin Yüksekliği ve Düşüklüğü

Albümin testi, karaciğer ve böbrek fonksiyonlarını kontrol etmede kullanılır. Kan plazmasında yer alan bir protein olan albümin, düştüğünde vücutta böbrek, karaciğer hastalıkları, enfeksiyon ve iltihaplanma görülebilir. Yüksek albümin seviyeleri genellikle dehidrasyon veya şiddetli ishalin göstergesi olarak bilinir.

Albümin Testi Nedir?

Kan tahlilinde serum albümin testi, karaciğer tarafından üretilen kan plazmasındaki bir protein olan ve kan dolaşımına girerek vitaminlerin, enzimlerin ve diğer önemli maddelerin taşınmasına yardımcı olan albüminin kandaki sayısını ölçen bir testtir. Albumin kan testiyle ölçüldüğü gibi idrar testiyle de ölçülebilir. Böbrekler yeterince çalışmadığında kandaki albumin idrara geçer. Albümin, vücuttaki vitaminlerin, enzimlerin, hormonların ve diğer maddelerin kanda dolaşmasına yardımcı olur.

Albumin Ne İşe Yarar?

Albumin, bilirubin, kalsiyum, progesteron yanı sıra ilaçlar da dahil olmak üzere pek çok küçük molekülün kan yoluyla taşınmasında görev alır ve kandaki sıvının kan dolaşımı dışına sızmasını önlemeyi sağlar.

Albümin normal Değeri Nedir?

Albümin değeri, kan ya da idrar testi ile ortaya çıkar. Albümin normal değer aralığı kanda 3.4 ila 5.4 gram (g/Dl) olarak açıklanır. İdrar testinde ise bu aralık 0 ila 8 mg/dL’dir. Albümin normal değerleri, laboratuvarın kullanmayı seçtiği numuneler ya da ölçümler nedeniyle bazı farklılıklar olabilir.

Albümin Testi Neden Yapılır?

Genel sağlığınızı kontrol etmenin yanında karaciğer ve böbreklerin ne kadar iyi çalıştığını ortaya çıkarmak için albümin kan testi yapılır. Karaciğer hasar görmüşse ya da iyi beslenmiyorsa, karaciğer yeterince albümin üretemeyebilir. Böbrekler hasar görürse, fazla üretilen albüminin vücuttan idrarla atılması sağlanır.  Albümin testi karaciğerde yapılan farklı enzimleri, proteinleri ve diğer maddeleri ölçen bir grup kan testinin parçası olarak da yapılmaktadır. Albümin testiyle ortaya çıkarılan hastalıklar şunlardır;

Böbrek problemleri

Çalışmayan böbrek fonksiyonu, özellikle kronik böbrek hastalığı, normalden daha düşük albümin seviyelerine yol açar. Böbrek hastalığı, mikroalbuminüri olarak adlandırılan albüminin idrara dökülmesine de sebep olur.

Karaciğer hastalıkları

Düşük albümin değerleri, enfeksiyona bağlı olarak ortaya çıkan karaciğer iltihabında ve hepatit gibi karaciğer hastalıklarında görülür. Aynı zamanda, aşırı alkol kullanımına bağlı olarak karaciğer dokusunda yara izi oluşması ve karaciğer sirozunda gözler ve cildin sararması olan sarılıkta da ortaya çıkar.

Crohn hastalığı

Gastrointestinal sistemde zarar verici bir iltihap olan Crohn hastalığında, besinlerin sindirilmesinde zorluklara yol açar. Bu durumlarda albümin seviyeleri düşük olarak görülür.

Çölyak hastalığı

Otoimmün bozukluk olan çölyak hastalığında düşük albümin değerleri görülür.

Tiroid hastalığı

Bağışıklık sistemi problemlerine sebep olan tiroid bezini de etkileyebilir. Bu problemler düşük albümin değerlerine yol açar. 

Whipple hastalığı

Bakteriyel enfeksiyon olan bu hastalıkta eklemler ve sindirim sistemini etkileyerek vücudun besinleri sindirme yeteneğine etki eder. Bu tarz sorunlarda albümin değerleri normalden daha düşük olur.

Yetersiz beslenme

Kanda yer alan azalmış albümin değerleri yetersiz beslenme belirtileri olarak görülebilir.

Dehidrasyon

Vücutta yeterli miktarda su olmaması, albümin seviyelerinin yükselmesine neden olur.

Kilo verme ameliyatı

Gıdaların sindirilme yeteneğini azaltan kilo verme ameliyatının ardından albümin yüksekliği görülebilir.

Yüksek proteinli diyet

Yüksek oranda proteinli şekilde beslenme, albümin düşüklüğü yaşanmasına neden olur.

İlaçlar

İnsülin, hormonlar ve steroidler gibi bazı ilaçlar albümin değerlerini yükseltir. Doğum kontrol hapları albümin düşüklüğüne neden olabilir.

Albümin Testi Ne Zaman Gerekir?

Albümin kan testi, bir karaciğer fonksiyon testi olarak da bilinir. Karaciğer hastalığı ya da böbrek hastalığına dair belirtileriniz varsa, diğer kan testlerine veya idrar tahliline ek olarak albümin testi de istenebilir. Albümin (ALB) değerleri ayrıca altta yatan beslenme eksikliklerini, özellikle vücutta azalmış proteini gösterebilir. Karaciğer hastalığının belirtileri şunlardır;

• Çürükler
• Koyu renkli idrar
• Yorgunluk
• Sarılık
• İştah kaybı
• Dışkı soluk renkli dışkı
• Karnınızda veya bacaklarınızda ödem ve şişlik
• Açıklanamayan kilo kaybı

Böbrek hastalığının belirtileri şunlardır;

• İştah kaybı
• Yorgunluk veya konsantre olamama
• Geceleri sık idrara çıkma
• Kaşıntılı veya kuru cilt
• Kas krampları ya da zayıflığı
• Mide bulantısı ve kusma
• Ayaklarda, ayak bileklerinde veya yüzde şişme
• Uyku problemi
• Kanlı, köpüklü veya koyu renkli idrar

Albumin Yüksekliği Nedir? Neden Olur?

Albumin yüksekliği, kan tahlilinde ki normal değer olan 5.5 g/dL’nin üstünde olduğu, yanık ve şiddetli ishal gibi nedenler ile yoğun dehidrasyon yaşandığı anlamına gelir. Nadiren görülen albümin yüksekliği, idrar söktüren ilaç kullanımı ve kan yolu ile albümin alındığında da ortaya çıkabilir. Özellikle şeker hastalığı albümin seviyelerine etki ederek yükselmesine ya da düşmesine neden olur. Vücutta diyabet olduğundan kontrol altına alınamayan fazla orandaki sıvı atımı bu orana etki eder. Dehidrasyonun sebebi olarak da görülen albumin yüksekliğinin düşmesi için her gün sıvı tüketimine dikkat etmek önemlidir. Bunun yanında protein odaklı beslenmeden kaçınarak, sağlıklı besinlere yönelmek doğru bir tercih olacaktır. Albumin yükseliği belirtileri şöyle sıralanır:

• Sürekli uyuma isteği
• Ağız içi kuruluğu
• Karın bölgesinde ağrı
• Baş dönmesi
• Yorgunluk ve halsizlik
• Sık idrara çıkmak
• Kemik ve eklemlerde sızı

Albumin yüksekliği neden olur?

Albumin kan testi sonucunda ortaya çıkan kandaki albumin seviyesinin yüksek olması, sağlık sorununun olduğunu belirtilebilir. Albumin yüksekliği karaciğer ya da böbreklerde oluşan bir probleminin habercisi olarak değerlendirilebilir. Albumin yüksekliği nedeni ise genellikle şiddetli dehidrasyon sonucudur. Albumin seviyesinin yükselme nedenleri şöyle sıralanabilir:

• Vücudun susuz kalması yani dehidrasyon
• Yüksek proteinli beslenme şekli
• Kan örneği verirken uzun süre turnike takılması

Albumin yüksekliği nasıl tedavi edilir?

Albumin, idrarda yüksek seviyelerde görüldüğü durumda kronik böbrek hastalığı teşhisi konmadığı durumda böbrek sağlığını iyileştirmeye yönelik olarak yaşam tarzında değişiklik yapmak gerekebilir. Bu nedenle albumin yüksekliğine karşı şu yöntemlerden yararlanılır:

• Gün içerisinde dengeli ve besleyici içeriği yüksek besinlerle beslenin
• Tuz ve sodyum alımını dengelemeye çalışın
• Düzenli olarak egzersiz yapın
• Gün içerisindeki protein alım miktarına dikkat edin
• Alınan ilaçları düzenli olarak kontrol edin ve doktorunuzla görüşün

Kronik böbrek hastalığı teşhisi konduğu durumda ise doktor kişiye özel diyet planı oluşturur ve yaşam tarzında değişikliklerinin yanında ilaç yazabilir. Albumin miktarını azaltmak için özellikle kan basıncını düşüren ilaçlar önerebilir. Böbrek hastalığının çok ilerlediği durumda ise sıvı alımını kısıtlamak, diyaliz tedavisi ve böbrek nakli gibi durumlarda yararlanılabilir.

Albumin Düşüklüğü Nedir?

Kan ve idrar testiyle ortaya çıkan albümin düşüklüğü, vücudun kan damarlarında sıvı tutmaktan sorumlu olan albümin proteinin yeterli üretilememesi ile tahlil sonucu değerin 3.4 g/dL altında olması olarak tanımlanabilir. Bu değerin düşük olması karaciğer ile böbreklerde sağlık sorununun olabileceği anlamına gelebilir. Albumin düşüklüğü yaşayan kişilerde kan plazmasında olan protein molekülleri damarlardan geçemeyerek kişide ödem oluşmasına neden olur. Bu yüzden albümin düşüklüğünde el, ayak dilekleri, yüz, bacak, göz kapaklarında ödem ve şişme meydana gelir. Albumin düşüklüğü şu nedenlerden kaynaklı olarak meydana gelir;

• Karaciğerde yeterli miktarda albumin sentezlenmemesi
• Aşırı albumin kaybı
• Siroz
• Hepatit
• Karaciğer hastalıkları
• Alkol kullanımı
• Diyabet
• Mide ülseri
• Kronik ve romatizmal hastalıklar
• Hipotiroidi
• Uzun süre yatağa bağımlı kalma
• Beslenme bozuklukları
• Hipoadrenalizm
• Büyüme hormonu bozuklukları

Albumin düşüklüğü ishal, kanamalar, travmalar, yanık ya da nefrotik sendrom durumunda da görülebilir. Vücutta karaciğerin albümin üretmemesi durumunda ise albümin yıkımının yaşanmasıyla birlikte tiroid hastalıkları, gebelik zehirlenmesi ve cushing hastalığı oluşur. Albumin düşüklüğü şu belirtilerle görülür:

• Cinsel işlev bozukluğu
• Gece sık idrara çıkma
• Yorgunluk
• Mide bulantısı ve kusma
• Kaşıntı
• Ateş
• Karın ağrısı
• Vücudun farklı alanlarında ödem
• Vücutta morluk oluşumu
• Ani kilo ve iştah kaybı
• Nefes almada güçlük
• İdrar ve dışkı renginde değişim

Albümin Testi Hakkında Sık Sorulan Sorular

Albümin kan testi ile herhangi bir risk var mı?

Albümin kan testi, ciddi riskleri bulunmayan rutin bir testtir. İğnenin kolunuza girdiği yerde bir morluk, acı veya hafif bir kanama oluşabilir.

Albümin kaç olursa tehlikeli?

Albümin normal referans değerinin üstünde ya da altında olduğunda tehlikeli olabilmektedir. Bu durum çeşitli hastalıkların habercisi olarak kabul edilir.

Albümin hangi besinlerde bulunur?

Karaciğerden sentezlenen albümin, süt, yumurta ve bitkilerde bulunabilir.

Albümin kanda ne taşır?

Vücutta yer alan albümin miktarının %30-40'ı kanda yer alır. Doku sıvıları ve kandaki suyun dengelenmesini sağlayarak yağ asitlerini, vitaminler ve minerallerin taşınmasında önemli işlevi bulunur.

Albümin miktarını yükselten besinler nelerdir?

Albümin düşüklüğü yaşandığında süt, baklagiller, balık, kuruyemiş, yumurta, bezelye, patates, yulaf ve pirinçten yararlanarak yükseltebilirsiniz.

Albümin kısaltması nedir?

Albümin kısaltması ALB olarak bilinir.

Albumin yüksekliği ödem yapar mı?

Albumin yüksekliği, ödem yapmasa da düşük albumin yüksekliği durumunda vücutta şişlik ve ödem görülebilir. Albumin, kanda yer alan sıvı dengesinin koruyarak damar içerisindeki sıvının dokulara geçmesine engel olur. Albumin eksik olduğu durumda sıvı damar dışına çıkara vücutta ödem oluşturur.

Albümin düşüklüğü vücudu nasıl etkiler?

Albümin düşüklüğü durumunda vücut olumsuz şekilde etkilenebilir. Çünkü albumin seviyesi düştüğü durumda kan dolaşımında yer alan sıvı dengesi bozulur. Düşük olarak çıkan albumin seviyesi dokulara sızarak şişlik ve ödeme sebebiyet verir. Aynı zamanda albumin düşüklüğü, bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olarak yaraları geç iyileştirir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.