Prematüre Bebek Nedir? Nedenleri Nelerdir?

Prematüre Bebek (Erken Doğum) Nedir?

Erken doğum olarak da ifade edilebilen prematüre bebek, bebeklerin anne rahminde yeteri kadar olgunlaşamayıp hamileliğin 37. haftasında birtakım nedenlere bağlı olarak dünyaya gelmesi durumudur. Özetle prematüre bebek, 40 haftadan önce dünyaya gelen bebekler için kullanılan bir tanımdır. Bu süre genellikle 37. haftada dünyaya gelen bebekleri içerir.

40 haftadan önce dünyaya gelen prematüre bebekler, ciddi sağlık sorunlarıyla mücadele etmek zorunda kalabilir. Prematüre bebekleri etkileyen sağlık sorunlarının başında kalp problemleri, solunum sıkıntıları, beyinde meydana gelen komplikasyonlar, vücut ısısında zayıflık ve bağışıklık sorunları gelir.

Daha önce geçirilen çoğul gebelikler, hamilelik sırasında yüksek tansiyon, rahimde meydana gelen problemler, alkol-uyuşturucu kullanımı ve diyabet gibi faktörler bebeklerin prematüre bir şekilde doğmasına yol açan faktörlerdendir.

Meydana gelen bu komplikasyonların giderilmesi ve bebeğin rahim dışında büyümelerine ve gelişmelerine yardımcı olmak için dikkatli bir izlemeye ve özel bakıma ihtiyaçları vardır. Bu doğrultuda erken doğan bebekler doktorun belirlediği süre zarfı boyunca özel bir bakım ünitesinde tutulur.

Prematüre Bebek Neden Olur?

Herhangi bir nedene bağlı olmaksızın aniden de gerçekleşebilen prematüre doğum, çeşitli nedenlerin yol açması sonucu da meydana gelebilir. Prematüre bebeğe yol açan durumlar genellikle daha önceki çoğul gebelikler, hamilelik döneminde yüksek tansiyon, vajinal kanama-akıntılar, rahim ağzı sorunları, alkol-uyuşturucu kullanımı ve diyabet gibi sorunlardır.

Bu durumlara ek olarak önceki gebelikle mevcut gebelik arasındaki sürenin az olması da prematüre yol açabilir.

Prematüre bebek nedenleri maddeler halinde de şu şekilde ifade edilebilir:

• Çoğul gebelikler (ikiz veya üçüz)
• Hamilelik dönemi boyunda tansiyonun yüksek seyretmesi
• Vajinal kanama-akıntılar
• Rahim ağzında meydana gelen problemler
• Alkol-uyuşturucu kullanımı
• Diyabet
• Birtakım enfeksiyonlar
• Önceki gebelikle aradaki sürenin az olması (18 ay)
• Birden fazla düşük veya kürtaj
• Stres

Prematüre Bebek Evreleri Nelerdir?

Prematüre bebek, bebeğin dünyaya gelme zamanına bağlı olarak evrelere ayrılır. Bu evreler doğumun gerçekleştiği haftalarla ilişkilidir.

Prematüre bebek evreleri hafta hafta şöyle açıklanabilir:

Geç preterm: 34 ila 36 hafta arasında doğan bebekler, prematürenin geç preterm evresine dahildir.

Orta seviye prematüre: Hamileliğin 32 ila 34. haftası aralığında dünyaya gelen bebekler orta seviye prematüre evresindedir.

Erken prematüre: Hamileliğin 28 ila 32. haftasında doğan bebekler erken prematüre olarak ifade edilir.

Çok erken prematüre: hamileliğin 28. haftasından önce doğmuş bebekler bu evreye girer. 26. haftadan önce dünyaya gelen bebekler için tehlikeli bir tablo ortaya çıkabilir. Bu bebekler gözlem altında tutulmalı ve sürekli takip edilmelidir.

Prematüre Bebeklerde Meydana Gelebilecek Komplikasyonlar Nelerdir?

Prematüre bebekler anne rahminde olması gereken gelişimlerini tamamlamadan dünyaya geldikleri için dünyaya geldikten sonra ciddi sağlık sorunlarıyla yaşayabilirler.

Prematüre bebeklerde görülme riski yüksek sağlık sorunları aşağıdaki gibidir:

• Solunum problemleri
• Kalpte anormallikler
• Beyinde meydana gelen komplikasyonlar
• Bağışıklık sorunları
• Metabolik sıkıntılar
• Vücut ısısında azalma
• Sindirim sorunları
• Anemi ve yenidoğan sarılığı
• Uzun vadede serebral palsi
• Öğrenmede gerilik
• Görüş açısında zayıflık
• İşitme problemi
• Davranışlarda anormallik

Solunum problemleri

Prematüre olarak dünyaya gelen bebek, akciğerleri tam olarak gelişmemiş olarak doğduğundan dolayı nefes almakta zorluk çeker. Bununla birlikte bebeğin akciğerlerinde akciğerlerin genişlemesini sağlayan bir madde eksikse prematüre bebeklerde rahat nefes alma konusunda zorlanırlar.

Kalpte anormallikler

Prematüre bebeklerde erken doğuma bağlı olarka görülen bazı yaygın kalp sorunları patent duktus arteriyozus (PDA) ve düşük tansiyondur. PDA, iki önemli kan damarı olan aort ve pulmoner arter arasındaki bir açıklıktan kaynaklanır. Meydana gelen PDA genellikle kendi kendine kapanır. Ancak tedavi edilmediği takdirde kalp yetmezliği gibi sorunlara yol açabilir.

Beyinde meydana gelen komplikasyonlar

Bebek ne kadar erken doğarsa beyin kanaması riski de o derece artar. Bu sebeple prematüre bebeklerde ciddi beyin komplikasyonları yaşanabilir. Bunların başında intraventriküler kanamalar gelir. Meydana gelen bu çoğu kanama hafiftir ve kısa vadede düzelir. Ancak bazı bebeklerde kalıcı beyin hasarına neden olan daha büyük beyin kanamaları da ortaya çıkabilir.

Bağışıklık sorunları

Prematüre bebeklerin bağışıklık sistemleri tam olarak gelişmemiştir. Bağışıklık sisteminde yaşanan bu gelişim eksikliği hastalık ve enfeksiyon riskini artırır. Prematüre bir bebekteki enfeksiyon hızla kan dolaşımına yayılabilir ve sepsis adı verilen hayatı tehdit eden bir soruna yol açabilir.

Metabolik sıkıntılar

Metabolik süreç, vücudun yiyecek ve içecekleri enerjiye dönüştürdüğü süreçtir. Bazı prematüre bebekler kan şekeri seviyesi çok düşük bir şekilde dünyaya gelir. Bunun nedeni, prematüre bebeklerin, zamanında doğan bebeklere göre genellikle daha az miktarda depolanmış kan şekerine sahip olmasıdır.

Vücut ısısında azalma

Prematüre bebekler zamanında doğmuş bir bebeğe göre vücutta yeterle yağa sahip değillerdir. Bu durum vücutlarının yüzeyinde kaybedilen ısıyı karşılamaya yetecek kadar ısı üretememelerine sebep olur. Vücut ısısı çok düşerse hipotermi adı verilen tehlikeli bir sorun yaşanabilir.

Sindirim sorunları

Prematüre bebeklerin tam olarak gelişmemiş sindirim sistemlerine sahip olma olasılığı daha yüksektir. Sindirim sistemi gelişmezse birtakım sindirim sistemi hastalıkları doğabilir.

Anemi ve yenidoğan sarılığı

Prematüre bebekler anemi ve yenidoğan sarılığı gibi kan sorunlarıyla karşı karşıya kalabilir. Anemide vücutta yeterli miktarda kırmızı kan hücresi bulunmaz. Tüm yenidoğanlarda yaşamın ilk aylarında kırmızı kan hücresi sayısında zaten bir düşüş beklenir. Ancak prematüre bebeklerde bu düşüş daha fazladır. Yenidoğan sarılığı ise cilt ve gözlerdeki sarı renktir. Bunun nedeni bebeğin kanının karaciğerden veya kırmızı kan hücrelerinden gelen sarı renkli maddeyi çok fazla içermesidir.

Uzun vadede serebral palsi

Prematüre bebeklerde uzun vadede serebral palsi görülme riski vardır. Serebral palsi, hareket, kas tonusu veya duruşla ilgili sorunlara yol açar. Bunun nedeni bir kanda meydana gelen bir enfeksiyon veya zayıf kan akışından kaynaklanabilir.

Öğrenmede gerilik

Prematüre bebekler, normal zamanda doğan akranlarına göre öğrenme ve gelişim konusunda bir eksiklik yaşarlar.

Prematüre Bebek Hakkında Sık Sorulan Sorular

Prematüre bebek ne demek?

Prematüre bebek, hamileliğin 37. haftasında doğan bebekler için kullanılan bir ifadedir.

Prematüre bebeğin özellikleri nelerdir?

Prematüre bebekler, dünyaya geldikten sonra bazı sağlık sorunlarıyla mücadele ederler. Prematüre bebeklerin özellikleri arasında solunum problemleri yaşaması, kalpte anormallik meydana gelmesi, beyin komplikasyonları, metabolik sıkıntılar, vücut ısısında azalma yaşanması ve uzun vadede gelişim bozukluğu görülmesi yer alır.

7.5 aylık doğan bebek yaşar mı?

7.5 aylık doğan bebek prematüre bebektir. Bu bebekler özel bakım ünitesinde gözlem altında tutulur ve gelişimlerinin tamamlanması sağlanır.

Erken doğum nasıl önlenir?

Erken doğumla birlikte bebeğin prematüre bebek olarak dünyaya gelmesinin önüne geçmek için sağlıklı bir hamilelik süreci geçirmek önemlidir. Önceki gebelikle aradaki mesafeyi uzatmak, kilo koruması yapmak, sigara-alkolden uzak durmak ve stresten kaçınmak prematüreden korunmanın yollarındandır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.