Omega 3 Faydaları Nelerdir? Omega 3 Ne İşe Yarar?

Omega 3 Nedir?

Omega 3 yağ asidi, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi ve vücuttaki iltihapların azaltılması gibi temel görevleri bulunan, vücutta doğal olarak üretilemeyen doymamış yağ grubu ailesine ait esansiyel bir yağdır.

EPA, DHA ve ALA olmak üzere 3 farklı çeşidi söz konusudur. ALA bitki kaynaklı omega-3 yağ asidi, EPA ve DHA ise deniz ürünlerinden elde edilen omega 3 yağ asididir.

Omega 3 yağ asidinin temel görevleri arasında bağışıklık sistemini güçlendirmesi, vücuttaki iltihabı azaltması, kişiyi kalp damar hastalıklarından koruması, trigliserid seviyesini düşürmesi ve hem göz sağlığı hem de beyin sağlığını desteklemesi yer alır.

Vücutta doğal olarak üretilemeyen omega 3 yağ asitleri, bazı besinlerin tüketimi yoluyla vücuda alınır. Bu besin listesinin başında sardalya, hamsi, somon ve uskumru gibi yağlı balıklar ve deniz ürünleri bulunur. Ceviz, keten tohumu, soya fasulyesi veya yeşil sebzeler ise ALA (bitki kaynaklı omega 3) tipi omega 3’tür.

Omega 3 Çeşitleri Nelerdir?

Omega 3, çoklu doymamış yağ asitleri grubuna aittir kendi içinde 3 farklı çeşidi bulunur Bunlar şu şekilde açıklanabilir:

• Alfa Linolenik Asit (ALA)
• Eikosapentaenoik asit (EPA)
• Dokosaheksaenoik asit ( DHA)

ALA bitki kaynaklı omega-3 yağ asididir; ceviz, keten tohumu, soya fasulyesi ve yeşil sebzelerde bulunur. EPA ve DHA ise deniz ürünlerinden elde edilen omega 3’tür. Sardalya, hamsi, somon ve uskumru gibi yağlı balıklarda ve deniz ürünlerinde bol miktarda bulunur.

Omega 3 Nelerde Var?

Omega 3, yaygın olarak deniz ürünlerinde bulunur. Bu deniz ürünleri sardalya, hamsi, somon, uskumru, istiridye, ringa ve havyardır. (balık yumurtası) Deniz ürünlerinin yanı sıra ceviz, fındık, kırmızı et, yumurta, keten tohumu, soya fasulyesi, kanola yağı ve yeşil sebzeler de güçlü omega 3 kaynaklarıdır.

İçinde omega 3 bulunun besinler şöyle sıralanabilir:

• Sardalya, hamsi, somon, uskumru, istiridye, ringa, havyar gibi deniz ürünleri

• Ceviz ve fındık
• Kırmızı et
• Yumurta
• Keten tohumu
• Soya fasulyesi
• Kanola yağı
• Avokado
• Lahana, ıspanak, semizotu ve brokoli gibi yeşil sebzeler

Omega 3 Faydaları Nelerdir?

Omega 3’ün başlıca faydaları bağışıklığı güçlendirmesi, kalp-damar hastalıklarına iyi gelmesi, vücuttaki iltihapları azaltması, göz ve beyin sağlığını desteklemesi, trigliserid ve kan basıncı seviyelerini düşürmesi, romatizmal eklem iltihabına iyi gelmesi ve depresyonun etkilerini azaltarak ruh sağlığını iyileştirmesidir.

Tam bir bağışıklık dostu olan omega 3’ün faydaları genel olarak şu şekildedir:

• Bağışıklığı güçlendirir
• Kardiyovasküler hastalık riskinin azaltılmasına yardımcı olur
• Demans ve yaşa bağlı zihinsel gerileme gibi bilişsel işlevleri korumaya yardım eder
• Vücuttaki iltihaplanmayı önler ve mevcut iltihaplanmayı hafifletebilir
• Göz sağlığını destekleyerek kuru göz hastalığı riskini azaltır
• Omega-3 tüketmek karaciğerdeki yağ miktarını azaltır
• Trigliserid ve kan basıncı seviyelerini düşürür
• Adet ağrısıyla ilişkili iltihabı azaltmaya destek olur
• Hamilelik sırasında sağlıklı fetal gelişimi desteklemeye yardımcı olabilir
• Romatizmal eklem iltihabına iyi gelir
• Depresyon ve anksiyete semptomlarını azaltır
• Çocuklarda DEHB belirtilerini azaltır
• Tümörlere karşı mücadelede potansiyel savaşçıdır
• Cilt sağlığını destekler

Bağışıklığı güçlendirir

Vücuttaki inflamatuar süreçlerin azalmasına destek olan omega 3 bu doğrultuda kişinin bağışıklık sistemini güçlendirir.

Kalp-damar hastalıklarına iyi gelir

Omega-3 yağ asitleri, vücuttaki inflamasyonu, kan lipit düzeylerini ve kan basıncını düşürmeye yardım ettiği için potansiyel kardiyovasküler hastalıkların ortaya çıkmasını önlemekle birlikte mevcut kalp hastalıklarına da iyi gelir.

Vücuttaki iltihapları azaltır

Omega-3 yağ asitlerinin antiinflamatuar etkisi bulunur. Bu sayede İltihaplı bağırsak hastalıklarına (ülseratif kolit ve crohn hastalığı) ve otoimmün temelli romatolojik hastalıkları karşı etkilidir.

Göz sağlığını destekler

Omega 3 yağ asitleri, gözyaşının yağlı kısmını üreten gözdeki meibomian bezlerinin fonksiyonunu iyileştirme konusunda etkilidir. Bu bezlerin gelişip iyileşmesi kuru göz semptomlarını hafifletebilir. Ayrıca omega 3 diğer göz hastalıkları için de faydalı kabul edilir.

Beyin sağlığı için faydalıdır

Omega-3 yağ asitlerinin takviye olarak tüketilmesinin öğrenmeyi, hafızayı, bilişsel sağlığı ve beyindeki kan akışını artırdığı görülmüştür. Ayrıca demans ve yaşa bağlı görülen bilişsel hastalıklar içinde önleyicidir.

Trigliserid ve kan basıncı seviyelerini düşürür

Düzenli olarak omega 3 kullanan kişilerde trigliserid ve kan basıncı seviyelerinin düştüğü, yüksek tansiyonun da normal seviyelere geldiği görülmüştür.

Romatizmal eklem iltihabına iyi gelir

Antiinflamatuar etkisi sayesinde omega 3, romatizmal eklem iltihabının meydana getirdiği ağrı ve iltihabı azaltma konusunda etkilidir.

Depresyonun etkisini azaltarak ruh sağlığını iyileştirir

Yapılan bazı çalışmalar, omega 3 takviyelerinin, depresyon tedavisi gören insanlardaki belirtilerin azaltılması noktasında etkili olduğunu göstermiştir.

Çocuklarda DEHB belirtilerini azaltabilir

DEHB tanısı alan çocukların kanlarında düşük düzeyde omega-3 yağ asitleri, özellikle de omega 3’ün bir çeşidi olan DHA bulunduğuna rastlanmıştır. Omega 3 takviyesi sayesinde çocuklarda DEHB belirtileri azaltılabilir.

Omega 3 Ne İşe Yarar?

Omega-3 yağ asitlerinin sağlığa pek çok faydası bulunmaktadır. Omega 3 kalp ve damar sağlığını korur, trigliserid düzeylerinin azaltır, iyi kolesterol olarak bilinen HDL'yi artırır, kalp krizi ve felç gibi riskini azalmasına yardımcı olur, yüksek tansiyonu önler. Omega-3 yağ asitlerinin antiinflamatuar etkisi bulunur.

Omega 3 Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Doğal olarak vücutta üretilemeyen ve takviye yoluyla alınması gereken omega 3 vücutta yeterli düzeyde olmadığında bazı belirtileri ortaya çıkabilir. Bu belirtiler kuru-kaşıntılı cilt, eklem ağrısı, yorgunluk, gözlerde kuruluk, bilinç bozukluğu, tırnak kırılması ve kalp problemleridir.

Omega 3 eksikliği olması durumunda şu belirtilerin ortaya çıkması muhtemeldir:

• Kuru ve kaşıntılı cilt
• Eklem ağrısı
• Yorgunluk
• Göz kuruluğu
• Bilinç bozukluğu ve dikkatsizlik
• Tırnak kırılması
• Kalp problemleri
• Depresyon
• Saçlarda güçsüzlük
• Uykusuzluk

Omega 3 Hakkında Sık Sorulan Sorular

Günlük ne kadar Omega 3 alınmalı?

Tavsiye edilen günlük Omega-3 miktarı 1-3 gram arasıdır. Bu rakam doktor kontrolünde değişkenlik gösterebilir.

Omega-3 ve Omega-6 arasındaki fark nedir?

Vücudun hayatta kalabilmesi için yağa ihtiyacı vardır. Ancak tüm yağlar eşit derecede iyi değildir. Tekli doymamış ve doymuş yağlar vücut için önemlidir. Çoklu doymamış yağ asitleri söz konusu olduğunda, Omega-3'ün Omega-6'ya oranına dikkat edilmelidir. Omega-3 yağ asitlerinin vücutta iyi çalışması için çok fazla Omega-6 yağ asidi tüketilmemelidir.

Omega-6 yağ asitleri, ayçiçeği veya aspir yağında ve genellikle işlenmiş gıdalarda bulunur. İşlenmiş gıdalar Omega-3 yağ asitlerinden ortalama 10 ila 20 kat daha fazla Omega-6 içermektedir. Omega-6 seviyesi ne kadar yüksek olursa, o kadar fazla serbest radikal oluşur ve bu da hastalıklara yol açabilir. Omega-3 ve Omega-6 dengeli tüketmek bu yüzden önemlidir.

Omega 3 eksikliği hangi hastalıklara yol açar?

Omega 3 eksikliği durumunda Kas ve eklem ağrıları, osteoartrit, romatizma, kalp hastalığı ve yüksek kolesterol riski ortaya çıkabilir.

Omega-3 takviyelerinin yan etkileri var mıdır?

Günlük alınması gereken miktarlarda Omega-3 takviyesi alımında yan etki görülme riski düşüktür. Fazla miktarda alınan Omega-3 hazımsızlık ve ishal gibi yan etkileri görülebilmektedir. Alerji, sürekli kullanılan ilaçlar özellikle kan sulandırıcılar, gebelik ya da emzirme durumlarında Omega-3 takviyesi kullanmadan önce mutlaka bir hekime danışmak gerekmektedir.

Omega-3 takviyesini kimler kullanamaz?

1 yaşından önce bebeklere oluşabilecek besin alerjisi riskinden dolayı Omega-3 takviyesi verilmesi önerilmemektedir. Omega-3 takviyesi günlük olarak önerilen dozu aşmadan doktor kontrolünde kullanılabilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.