Öksürüğe iyi gelen 7 öneri

Vücut yabancı etkenlere tepki veriyor

Öksürük çoğunlukla üst ve alt solunum yolarının yani akciğerlerin sekresyon (mukus, balgam), toz, alerjen ya da mikroplara karşı verdiği bir tepkidir. Vücut bu tepki sayesinde zararlı olabilecek etkenleri atmaya, onların vücuda girmesini engellemeye çalışır. Öksürük başta üst ve alt solunum yolları olmak üzere dış kulak yolu, kulak zarı, kalp zarı, mide, sinüsler, yutak problemlerinde de oluşur. Öksürük bağlı olduğu sebep ortadan kalkana kadar sürer.

Öksürüğün en sık görülen sebepleri aşağıdaki gibidir;

• Üst ve alt solunum yolu enfeksiyonları (sinüzit, bronşit, zatürre vb)
• Sigara içilmesi
• Geniz akıntısı
• Alerji
• Kirli hava
• Bazı ilaçların kullanımı
• Reflü hastalığı

3 haftadan uzun süren öksürüklerde uzmana başvurun

Öksürükler; öksürme sonrası mukus geliyorsa balgamlı, gelmiyorsa kuru öksürük olarak ikiye ayrılır. Ayrıca öksürüğünde süresi önemlidir. Bu duruma göre de 3 haftadan daha kısa süren öksürükler akut, daha uzun süren öksürükler ise kronik öksürük olarak tanımlanır. Kuru öksürüklerde daha fazla vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.  Akut öksürüklerde ise öksürüğün sıklığı ve şiddeti giderek artıyorsa, öksürükle gelen mukus sarı-yeşil renkte ve/veya kanlı ise, beraberinde yüksek ateş, aşırı halsizlik, nefes darlığı, hırıltılı solunum, ses kısıklığı varsa, kişinin yaşam kalitesini bozuyorsa yani öksürükten artık uyuyamıyor, beslenemiyor veya konuşamıyorsa derhal bir uzman yardımı alınmalıdır.

Yaşlılarda kaburga kırıklarına neden olabilir

Öksürük; baş ağrısı ya da mide bulantısı yapabilir. Geceleri ortaya çıktığında uykusuzluğa yol açabilir. Fazla öksürüğü olanlarda göğüs ağrısı gelişebilir. Sürekli öksürüğe bağlı öfke ya da depresyon ortaya çıkabilir. Asosyalliğe neden olabilir. Günlük hayatta yaptığımız yeme içme gibi sıradan şeyleri zorlaştırabilir. Özellikle yaşlı hastalarda kaburga kırıklarına, idrar kaçırmaya ve bayılmaya neden olabilir. Günlük yaşamda ihtiyaç duyulan enerjiyi azaltabilir. Geçmeyen öksürük söz konusu olduğunda kulak burun boğaz hastalıkları ve göğüs hastalıkları bölümüne başvurulmalıdır.

Bu öneriler öksürüğe iyi geliyor

Öksürüğe yol açan sebebin bulunup ortadan kaldırılması önemlidir. Fakat doktora gidene kadar kendimizin uygulayabileceği öksürüğe iyi gelen şeylerden bazıları şunlardır;

1. Bulunulan ortamda öksürüğe neden olabilecek herhangi bir etken varsa (sigara dumanı, alerjen, oda spreyi, parfüm vs) bunlardan uzaklaşmak gerekir.
2. Boğazdan kaynaklanan öksürüklerde özellikle kuru olanlarda pastil, gargara kullanılabilir.
3. Duş alınabilir.
4. Bir kaba konan sıcak suyun buharı solunabilir. Böylece boğaz ağrısı ve öksürük azaltılabilir.
5. Soğuk içecek ve gıdalardan kaçınmak gerekir.
6. Bol sıvı tüketilmelidir.
7. Adaçayı, ıhlamur, ekinezya, ayva, bal, ıhlamur karışımları zencefil, bal, karanfil karışımları, yeşil çay tüketilebilir.

Öksürüğün nedenine göre tedavi planlanır

Evde yapılan uygulamalarla hastanın öksürüğü geçmiyorsa veya ilerliyorsa, öksürüğün yanında çıkan balgamda kan varsa, hırıltılı solunum oluyorsa, ateş yüksekse, özellikle çocuklarda morarma görülüyorsa, hasta beslenemiyorsa hastaneye başvurulması gereklidir. Muayene ve tetkikler sonucunda sebep bulunarak tedavi başlanır. Eğer solunum yetmezliği varsa özellikle beslenemeyen, yüksek ateşli çocukların hastaneye yatırılarak tedavisi yapılmalıdır. Yaşam kalitesini, yemek yemesini, konuşmasını, uyumasını bozan durumlarda erişkinlere öksürük kesici ilaç verilebilir. Ancak balgamlı öksürüklerde, öksürük kesici ilaç verilmesi sakıncalıdır. Bu hastalarda balgamı yumuşatan ve böylece kolay atılmasını sağlayan ilaçlar tercih edilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.