Kış aylarında atlatılan hastalıklar sonrası geçmeyen öksürük can sıkıcı hale gelebiliyor. İnatçı öksürükle karşı karşıya kalan pek çok kişi, öksürüğün nedeninin başka bir hastalık belirtisi olabileceğini akla getirmiyor. İnatçı öksürük ciddi hastalıkların belirtisi olabileceği gibi başka sağlık sorunlarına da yol açabiliyor. Uykusuzluk, baş dönmesi, kusma, idrar kaçırma ve hatta kaburga kırıklarına neden olabilir. Memorial Ankara Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Prof. Dr. Metin Özkan, inatçı öksürüklere karşı alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.
3 haftada geçmeyen öksürüğün nedeni mutlaka araştırılmalı
Öksürüğün akut, subakut ve kronik olarak adlandırılan 3 evresi vardır. Basit bir üst solunum yolları enfeksiyonundan sonra ortaya çıkan öksürüğün 1 - 2 hafta içerisinde geçmesi gerekir. Bu evre akut evredir. Üç haftadan daha uzun sürüyorsa mutlaka altında yatan neden araştırılmalı.
Geçmeyen öksürük; astım, KOAH, akciğer kanseri, reflü ya da kronik geniz akıntısı belirtisi olabilir
Öksürük zararlı bir durum değil aksine savunma mekanizmasıdır. Sağlıklı insanlar da günde birkaç kez öksürebilir. Sigara içmeyen, kronik akciğer hastalığı olmayan birindeki geçmeyen öksürüğün genellikle 3 nedeni olabilir. Bunlar astım, reflü ve kronik geniz akıntısı olarak sıralanabilir. Sigara içmeyenlerde öksürük beklenmeyen bir belirti olduğu için genellikle doktora zamanında başvururlar ve tanısı gecikmeden tedavisine bakılır.
Ancak sigara içen kişilerde uzun süren öksürük sık görülmektedir. Bu nedenle bu kişiler genellikle şikayetlerini önemsemediklerinden doktora geç başvururlar ve özellikle akciğer kanseri geç teşhis edilir. Aynı şekilde sürekli öksürük, nefes darlığı, balgam çıkarma şikayetlerine neden KOAH hastalığının tanısı da gecikir.
Diğer kronik öksürük nedenleri:
- Kalp yetmezliği; sırt üstü yatıldığında öksürük artıyorsa, nefes darlığı oluyorsa, yüzde gözde bacaklarda şişmeler meydana geliyorsa kalp yetmezliğinden şüphelenilmelidir.
- Bronşektazi; öksürükle birlikte uzun süreli balgam çıkartma, balgamda kan, hırıltılı solunum ve nefes darlığı şikayetleri olabilir.
- Akciğer büzüşmesi; interstisyel akciğer hastalığı olarak adlandırılan ve çoğunlukla nedeni bilinmeyen bazı hastalıklarda da öksürükle birlikte çabuk yorulma, el ve ayak parmaklarında parmaklarda çomaklaşma diye tabir edilen deformasyon görülebilir.
İnatçı öksürük için 5 öneri;
- Öksürüğü tanı konulmdan kesmek doğru değildir. Teşhis sonrası rahatlatıcı ilaçlar verilebilir.
- Bulunulan ortam sık sık havalandırılmalıdır.
- Kuru havalarda soğuk buharın faydası olur. Oda havasının kurumasını önlemek için kalorifer peteğinin üzerine ortamı nemlendirmesi için su konabilir.
- Bol su tüketilmeli ve ılık içecekler tercih edilmelidir.
- Sigara içilmemeli ve içilen ortamlarda bulunulmamalıdır.
Güncelleme Tarihi : 10 Mart 2021
Yayınlanma Tarihi: 18 Aralık 2017
