Sigara İçenlerin Yanında Bulunmak Bile Akciğer Kanseri Riskini Artırıyor

Akciğer kanseri kadınlar arasında sık görülmeye başladı

Akciğer kanseri yıllık artış hızı gelişmekte olan ülkelerde artmakla birlikte, gelişmiş ülkelerde sigara zararının anlaşılmasından ve kullanımın azalmasından dolayı görülme sıklığında azalma olmaktadır. Buna karşılık kadınlarda artan sigara kullanım oranı yıllık artış oranını da artırmıştır.

Sigara içme sıklığı önemli

Gün içinde içilen sigara miktarı akciğer kanserine yakalanmada oranında önemli role sahiptir. Eğer kişi 10 yıl boyunca günde 20 adet sigara içerse akciğer kanserine yakalanma riski ciddi miktarda artar. Bunun yanı sıra çevresel maruziyet de yani doğadan maruz kaldığımız bir takım radyoaktif ve kanserojen maddeler, modern şehir yaşantısında maruz kaldığımız kimyasallar da bunu hızlandırmaktadır. Akciğer kanserlerinin yüzde 85’i sigarayla ilişkilidir. Ancak yüzde 15’lik bir oran sigara dışı sebeplerle olabilir. Ayrıca genetik faktörlerin de çok ciddi rolleri vardır.”

Ben değil arkadaşım içiyor demeyin

Pasif içicilerde de akciğer kanserine yakalanma riski ciddi oranda yükselir. Hem içenler için hem de pasif içiciler için sigaranın en kötü tarafı hemen bir şey yapmaması; on yıllar sonra zararlı etkilerinin görülmesidir. Sigara içilen evlerde pasif içicilerin de akciğer kanserine yakalanma riski artmaktadır. O evlerdeki çocuklarda akciğer enfeksiyonlarına yakalanma ihtimalleri de yüksektir. ”

Riskinizi öğrenmek için soyağacınızı bilin

Ailesinde akciğer kanseri olan kişiler çok ciddi risk altındadır. Yakın akrabalarında özellikle anne, baba gibi çok yakın akrabalarında akciğer kanseri bulunanlarda akciğer kanserine rastlama ihtimali 4-5 kart artar. Eğer bu kişiler ilaveten sigara içiyorlarsa bu onlarca kat artacak demektir. Onun için hem sigaradan hem de bu bahsedilen kimyasallardan mümkün olduğunca uzak kalınmalıdır.”

Dolu öksürükten şüphelenin

Öncelikle eğer kişi 40 yaşın üzerindeyse, 15 gündür geçmeyen öksürüğü varsa, balgam çıkartıyorsa veya bir kez dahi olsun kanlı balgam olduysa mutlaka bir  uzmana başvurulmalıdır. Bütün bu şikayetlerle doktora gidildiğinde akciğer kanseri tanısı için önce radyolojik incelemeler yapılır; düz film ve tomografi çekilir. Sonrasında tanısal işlemler yapılır; bunlar iğne biyopsileri, bronkoskopi gibi günübirlik yapılabilecek non-invaziv yöntemlerdir. Bunlar yapıldıktan sonra hastanın evrelendirme aşamasına geçilir. Akciğer kanserleri tanıdan sonra küçük hücreli ve küçük hücreli dışı diye ayrılır. Küçük hücreliler genellikle onkolojik tedavilere yani kemo-radyoterapilere aday olan hastalardır. Ama küçük hücreli dışı olanların bir grubunda cerrahi ön plana çıkar. Hastanın tam evrelendirilmesi için beyin MR’ı, PET görüntüleme ve mümkünse mediastinoskopi, endoskopik göğüs boşluğu içinde videotorakoskopik incelemeler yapılır. Eğer hastalık erken evre olarak tespit edilirse bütün bu incelemelerin sonunda cerrahiye aday olur. Ameliyata aday olma durumu akciğer tanısı almış hastaların ancak yüzde 15’ine karşılık gelir. Bu yüzde 15’lik küçük grubu tam evrelendirmesi yapılmış, lenf bezi tutulumu ve uzak yayılımı olmayan, tümörü çıkartılabilir durumdaki hastalar oluşturur. Diğer grup hastalar, ya hastalığın yaygınlığı ya genel durum bozukluğu veya yetersiz solunum kapasitesi (kardiyak performans) nedeniyle cerrahiye adayı olamazlar.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.