Beyin kanaması sonrası iyileşme süreci nasıl olur?

Beyin Kanaması Sırasında Ne Olur?

Travma sonrası beyinde oluşan kanama, beyin dokularını tahriş ederek şişmeye neden olmaktadır. Bu durum beyin ödemi olarak bilinmektedir. Toplanan kan, hematom (kan damarının yırtılması neticesinde kanın damar dışına çıkması ve kanamanın doku içindeki birikimi) adı verilen kitle halinde toplanmaktadır. Bu durumlar beyin dokusu üzerindeki baskıyı artırarak, hayati olan kan akışını azaltır ve beyin hücrelerinin ölümüne neden olmaktadır.

Beyin Kanaması Neden Olur?

Beyin kanamalarının birçok nedeni bulunmaktadır. En yaygın olanları şu şekilde sıralanabilir:

Kafa travması: Özellikle 50 yaş altındaki kişilerde meydana gelen yaralanma sonucunda oluşan kafa travmaları beyin kanamasına neden olabilmektedir.

Yüksek tansiyon: Yüksek tansiyonun kronik olması sebebiyle kan damarı duvarları zayıflayabilir. Bu durumda tedavi edilmeyen yüksek tansiyon, beyin kanamasına sebep olabilmektedir.

Anevrizma: Anevrizma, beyinde bulunan bir atardamar duvarındaki zayıflığın neden olduğu bir çıkıntı veya balonlaşma olarak tanımlanmaktadır. Patlayarak ve beyne kanayarak felce neden olabilmektedir.

Kan veya kanama bozuklukları: Kan sulandırıcılar beyin kanaması için risk faktörü olarak görülmektedir. Hemofili ve orak hücreli anemi kan trombositlerinin ve pıhtılaşmanın azalmasına katkıda bulunabilmektedir.

Beyin tümörleri: Beyin tümörleri de beyin kanamasına neden olan faktörler arasında sayılabilmektedir.

Beyin kanaması çeşitleri

Birkaç tip beyin kanaması çeşitleri bulunmaktadır. Beyin kanaması çeşidi, kanamanın konumuna bağlı olarak değişmektedir.

İntraserebral kanama: Beynin içinde meydana gelmektedir. Beyin dokusu (beyin sapı dahil olmak üzere) içinde gerçekleşen kanamalar olarak tanımlanmaktadır.

Subaraknoid kanama: Bu tip kanama beyin ile onu örten zarlar arasında meydana gelmektedir.

Subdural kanama: Bu tip beyin kanaması, yaralanmadan sonra oluşabilir ve kronik halde gelişebilmektedir. Beyin zarının iç tabakasının altında ve beynin üstünde oluşabilmektedir.

Epidural kanama: Bu tip kanama, kafatası ile beyin arasında bir kanama geliştiği zaman ortaya çıkmaktadır.

Her türlü beyin kanaması sağlık için ciddi bir risk oluşturabilmektedir.

Beyin Kanaması Belirtileri

Beyin kanaması farklı belirtilerle ortaya çıkabilmektedir. Bu belirtiler ani karıncalanma, uyuşma, halsizlik, yüz, kol ve bacakta felç şeklinde görülebilir. Vücudun yalnızca bir tarafında meydana gelebilir. Beyin kanaması belirtileri, ilgili beyin alanına bağlı olarak değişmektedir. Beyin kanaması belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Yüz, kol veya bacakta, özellikle vücudun bir tarafında ani karıncalanma,
• Güçsüzlük, uyuşma veya felç,
• Baş ağrısı,
• Mide bulantısı ve kusma,
• Bilinç bulanıklığı,
• Baş dönmesi,
• Nöbetler,
• Yutma zorluğu,
• Görme kaybı veya görme zorluğu,
• Denge veya koordinasyon kaybı,
• Sert boyun ve ışığa duyarlılık,
• Anormal veya geveleyerek konuşma,
• Konuşmayı okuma, yazma veya anlama zorluğu,
• Bilinç veya uyanıklık düzeyinde değişiklik, enerji eksikliği, uyku hali veya koma,
• Sorunlu nefes alma ve anormal kalp hızı

Beyin Kanaması Nasıl Tedavi Edilir?

Beyin kanaması sonucunda bir felç meydana geldiyse, uygun olan tedavinin başlayabilmesi için kanamanın nedeni belirlenmesi gerekmektedir. Acil tıbbi tedavi, beyne verilen hasarı en aza indirgemeye yardımcı olarak iyileşme şansını artırabilmektedir.

Şiddetli beyin kanamasını sonrasında cerrahi tedavi gerekebilmektedir. Cerrah, beyin üzerinde oluşacak baskıyı hafifletmek için ameliyat önerebilmektedir.

Atardamarda oluşan bir patlama kanamaya neden olduğunda cerrah, kafatasının bir kısmını çıkartarak kanmalı beyin dokusuna ulaşır. Bu işleme kraniotomi (beyinde onarım yapmak için kemiğin kafatasından geçici olarak çıkarılmasını içeren bir beyin ameliyatı) adı verilmektedir.

Diğer tedavi seçenekleri arasında kanmanın beyin dokusunda yaptığı etkiye bağlı olarak ortaya çıkan durumlara göre lüzumu halinde anksiyete ilaçları, anti-epileptik ilaçlar, nöbetler ve şiddetli baş ağrıları gibi semptomları kontrol altına almak için kullanılan diğer ilaçlar yer almaktadır.

Beyin kanamasından kurtulmak mümkün olmaktadır. Bu da en kısa sürede doğru tedaviyi uygulamaktan geçmektedir.

Rehabilitasyon, kişinin beyin kanamasından sonra hayata uyum sağlamasına yardımcı olabilir. Beyin kanması sonrası oluşan durumları tedavi etmek için uygulanan fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemine nörorehabilitasyon denir. Kapsamlı nörorehabilitasyon şunları içermektedir:

• Fizik Tedavi – fizyoterapi
• Ergoterapi- iş uğraşı terapisi
• Robotik rehabilitasyon – robotik fizik tedavi
• Konuşma Terapisi
• Yutma terapisi
• Solunum terapisi
• Elektroterapi
• Psikoterapi

Beyin Kanaması Sonrası İyileşme Süreci

Beyin kanaması sonrasında fizik tedavi ve rehabilitasyon desteğine hasta yoğun bakımdayken başlanmalıdır. Amaç bilinci kapalı olan hastaya pasif eklem hareketleri uygulanarak, bası yarası ve eklem tutukluğu gibi durumların önlenmesidir. Hastanın bilinci açıksa hastada aktif egzersizler uygulanmaktadır.

Beyin Kanamasında Robotik Rehabilitasyon veya Robotik Fizik Tedavi

Robotik Fizik Tedavi, felç oluşan hastaların tedavisinde kullanılmaktadır. Robotik yatak, yürüme robotu, el kol robotu, yer çekimsiz yürüme bandı beyin kanaması tedavisinde kullanılan robotik fizik tedavi cihazları arasında yer almaktadır. Aynı zamanda solunum kaslarının güçlendirilmesi için solunum fizyoterapisinden yararlanılmaktadır.

Beyin Kanaması Sonrası Konuşma Bozukluğu Tedavisi

Beyin kanaması sonrasında beyindeki konuşma merkezi etkilenirse kişide konuşma güçlüğü görülebilmektedir. Bu durumlarda hastaya yoğun konuşma terapisi uygulanmaktadır.

Beyin kanaması sonucunda beyin hasarı gelişerek otomatik hareketlerin oluşmasını sağlayan sinirleri devre dışı bırakabilir. Bu beceri yitirildiğinde sinir hücrelerinin yerine yenilerini koymak gerekmektedir. Kaybedilen becerilerin tıpkı bir çocuk gibi yeniden öğrenilmesi gerekebilir.

Konuşma zorluğu çeken hastaya tek tek ses, hece ve kelimeler öğretilerek, seslerin nasıl çıkarılacağı üzerine pratikler yaptırılır. Bu sürecin uzunluğu kişiye göre değişmektedir.