Bebeklerde ilk dişin ne zaman ortaya çıkacağı konusu değişkenlik gösterebiliyor. Bazı bebeklerin ilk doğum günlerinde hiç dişleri olmayabiliyor. Bazı bebekler ilk dişleriyle doğuyor. Bazıları 4 aylıktan önce, bazıları ise 12 ay sonra diş çıkarmaya başlıyor. Ancak çoğu bebekte yaklaşık 6 ayda diş çıkarma görülüyor. Tipik olarak, ilkin ve hemen hemen her zaman, alt ön dişler çıkıyor. Çoğu çocuk, genellikle 3 yaşına kadar süt dişlerinin tamamına sahip oluyor. Memorial Antalya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Eser Akkuş diş çıkarma belirtileri hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Bebeklerde diş çıkarma nedir?
Bebeklerde, diş eti içinde gelişimini tamamlayan süt dişlerinin ağız boşluğuna ulaşması sürecine diş çıkarma denir. Bebeklerde diş çıkarma; genellikle 4. ile 7. ay arasında görülmeye başlamakla birlikte, ağız içindeki dişlerin türüne göre ortaya çıkma zamanı da değişiklik gösterir. Dişlerin çıkma süreci, her bebekte genetik ve çevresel faktörlerle ilişkili olarak farklı seyredebilmektedir.
Bebeklerde diş çıkarma süreci nasıl gelişir?
Bebeklerin diş çıkarma dönemi genellikle 4. ve 7. aylar arasında olmakla beraber çok büyük değişiklikler de göstermektedir. 3. veya 4. ayda nadiren de olsa diş çıkarabilen bebekler olabildiği gibi ilk dişini 12., 14. ayda çıkaran bebekler de olabilir. Süt dişlerinin tamamlanması 3 yaşına kadar gerçekleşir ve bu süreçte çocukta 20 tane süt dişi tamamlanmış olur. 5-6 yaşından sonra da süt dişleri dökülür ve çocukta kalıcı dişler çıkmaya başlar. 11-12 yaşına kadar bu süreç devam eder ve o yaşlara gelindiğinde 32 dişin tamamı çıkmış olur.
Bebeklerde diş çıkarma belirtileri nelerdir?
Bebeklerde diş çıkarma belirtileri bebekten bebeğe farklılıklar gösterir. Hiçbir belirti vermeden diş çıkaran bebekler olabilir.
Diş çıkarma sırasında bebeklerde genellikle aşağıdaki belirtiler görülür;
- Huzursuzluk
- Geceleri sık uyanma
- İştahsızlık
- Katı gıdayla beslenen bebeklerde anne sütü veya biberona daha çok yönelme
- Dışkısında hafif bir yumuşama
- Hafif bir ateş
- Ağrı
- Şişmiş diş etleri
- Kırmızı-sıcak yanaklar
- Aşırı salya
- Pişik
- Uyku düzeninde değişiklik
- Kulak ve yanağını kurcalaması, kaşıması
- Bir şeyler çiğneme isteği
- Genel bir huzursuzluk hali
- Ağız çevresinde döküntüler
Bunlar süt dişlerini çıkarma sürecinde olan bebeklerde görülen rahatsızlıklardır. 5 yaşından sonra süt dişlerini döküp kalıcı dişlerini çıkarmaya başlayan çocukta ise bunlar görülmez.
Diş çıkarma belirtileri nasıl hafifletilir?
Bazı bebeklerde diş çıkarma evreleri zorlu ve sancılı olabilir. Bu gerçekten bebekten bebeğe göre değişen, hatta bebeğin her diş çıkarmasında bile farklı olabilen bir süreçtir.
Bebeği rahatlatmak ve diş çıkarma ağrısını hafifletmek için;
Diş kaşıma oyuncağını soğutarak vermek,
Havuç, salatalık, elma, kereviz sapı gibi meyve ve sebzeleri yine soğuk bir şekilde kemirmesi için hazırlamak,
Temiz eller ile dairesel hareketlerle bebeğin diş etlerine bir süre masaj yapmak faydalı seçeneklerdir.
Ancak bazı çocuklar bu dönemi biraz sıkıntılı ve yoğun olarak yaşayabilir. Hekiminizin de önerisiyle parasetamol içeren ilaçlar verebilirsiniz.
Bebeğin diş çıkarmak üzere olduğunu nasıl anlarız?
Diş çıkarma süreci her bebek için farklı olabilir ancak genel olarak en sık karşılaşılan diş çıkarma belirtisi bebeğin diş etlerinin kırmızı ve kabarık olmasıdır. Bebeğin diş çıkarmak üzere olduğunu belirten diğer işaretler: Bebeğin her zamanki haline göre daha huysuz, hassas ve huzursuz olması, çok hafif ateşinin olması ve her zamankinden fazla salyasının olması sayılabilir.
Diş çıkarma kaç gün sürer?
Bebeklerde diş çıkarmanın kaç gün süreceğine dair kesin bir veri yoktur. Ancak araştırmalara göre bir dişin çıkış süreci 8 günden fazla sürebilir. Diş patlamadan 4-8 gün önce belirtiler kendini gösterebilir. Özetle diş eti kabardıysa, dişin ortalama 4 gün sonra çıkması mümkündür.
Bebeklerde diş çıkarmada ateş ne kadar sürer?
Sanılanın aksine diş çıkarma sürecinin bebekte ateşe yol açtığını destekleyecek yeterli bilimsel kanıt yoktur. Diş çıkarmak bebeğin vücut ısısında hafif bir yükselmeye neden olabilir ancak bu yüksek ateşin diş süreciyle bağlantısı olduğunu göstermez. Diş çıkarmaya bağlı görülen hafif ateş genellikle herhangi bir medikal tedavi gerektirmez.
Diş çıkarmaya ne iyi gelir?
Bebeği rahatlatmak ve diş çıkarma ağrısını hafifletmek için diş kaşıma oyuncağını soğutarak vermek, havuç, salatalık, elma, kereviz sapı gibi meyve ve sebzeleri yine soğuk bir şekilde kemirmesi için hazırlamak, temiz eller ile dairesel hareketlerle bebeğin diş etlerine bir süre masaj yapmak faydalı olmaktadır.
Ancak bazı çocuklar bu dönemi, biraz daha sıkıntılı ve yoğun olarak yaşayabilir. Hekim önerisiyle parasetamol içeren ilaçlar verilebilir. Topikal benzokain içeren uyuşturucu bileşikler mevcuttur, ancak bazı araştırmalar bebeğin kanındaki oksijen seviyelerini etkileyebileceği için bunların çok dikkatli şekilde kullanılması gerektiğini göstermektedir.
Bebeğin dişleri en geç ne zaman çıkar?
Bebeklerin diş çıkarma dönemi değişiklikler göstermektedir. İlk dişini 12., 14. ayda çıkaran bebekler olabilir. Buna ilaveten doğumda, “Natal Diş“ denilen fazladan dişle doğan bebekler de olabilir. Erken veya geç diş çıkarma büyük ölçüde genetik nedenlerle ilişkilidir.
Bebeklerde diş çıkarma sırası değişir mi?
Süt dişlerin ne zaman ve nasıl çıkacağı her bebek için farklı olabilir. Bebeklerin diş çıkarma zamanları değişkenlik gösterebilir. Bu normal bir durumdur. Bebeklerin gelişimleri sırasında bazı farklılıklar olabilir.
Genellikle bebeğin diş çıkma sıralaması aşağıdaki gibidir:
- Alt öndeki kesici dişler bebeklerde ilk önce çıkma eğilimindeki dişlerdir. Genellikle 4-7. ay arasında belirirler. Bu iki diş genellikle aynı zamanda çıkar. Ama belli bir arayla çıktıkları da görülür.
- Daha sonra üst orta kesici dişler belirir. Genellikle zamanlaması 8-12. aylar arasıdır.
- Üst yan kesici dişler, üst orta dişlerin sol ve sağ yanında 9-13. aylarda çıkar.
- Alt yan kesici dişler, alt orta kesicilerin sol ve sağ tarafında 10-16. aylarda belirir.
- Üstteki ilk azı dişleri genellikle 13-19. aylar arasında çıkmaya başlar.
- Alttaki ilk azı dişleri genellikle 14-18. aylar arasında çıkar.
- Üstteki köpek dişleri (üst kesiciler ve üst ilk azı dişleri arasında) genellikle 16-22. aylar arasında çıkar.
- Alttaki köpek dişleri (alt kesiciler ve alt ilk azı dişleri arasında) genellikle 17-23. aylar arasında çıkar.
- Üst ve alt ikinci azıların çıkışı ise genellikle 25-36. aylar arasına denk gelir.
- Bebeğin 20 adet süt dişinin çıkışının tamamlanması genellikle 3 yaş civarını bulur.
Yeni çıkan dişin bakımı nasıl yapılır?
Bebeklerde diş bakımı bebeğin ilk çıkan dişleriyle birlikte başlamalı ve düzenli yapılmalıdır.
- Bebeğinizin dişleri gözüktüğünde parmağınıza nemli bir ince havlu veya bez sarıp her bir dişi önlü arkalı silerek temizleyin.
- Bebeğinizin dişlerini yemeklerden sonra ve yatmadan önce temizleyin.
- 2 yaşından önce macunsuz olarak fırçalama, diş fırçasıyla veya temiz bir gazlı bezle fırçalama, 2 yaşından sonra da macunla fırçalama yapmak gerekir. Ancak genel olarak 0-3 yaş arası bebeklerde fluorid içerikli diş macunu kullanımı önerilmez.
Güncelleme Tarihi : 12 Mayıs 2022
Yayınlanma Tarihi: 18 Şubat 2022