Bebeğin ayakta durmaya başlaması ve ilk adımları, anne ve babalar için en heyecan verici olayların başında geliyor. Bebeğin ayağa kalkmasıyla birlikte birçok aile, ilk adım ayakkabısı ve yürüteç ediniyor. Oysaki bebekler yaklaşık 2 yaşına gelinceye kadar ayakkabıya ihtiyaç duymuyor. Doğru bilinen bir diğer yanlış olarak; yürüteç yürümeyi hızlandırmamakla kalmıyor, bir miktar da yavaşlatabiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. İncilay Üstündağ, bebeklerin sağlıkla yürümeleri için önemli önerilerde bulundu.
Bebekler 2 yaşına kadar yalnızca dışarı çıkarken ayakkabı giymeli
Ayakta durmaya başlayan bebeklere hemen ilk adım ayakkabısı almak doğru bir yaklaşım değildir. Bebekler 2 yaşına kadar ayakkabıya ihtiyaç duymamaktadır. Bebeğin ayak tabanının yere temas etmesi, ayak kaslarının gelişmesi açısından oldukça önemlidir. Yaygın inanışın aksine yalın ayak yürümek düztabanlığa neden olmamaktadır. Bebeklerin düz zeminde altı kaydırmayan çorap ve patiklerle yürümesini sağlamak en doğru yaklaşım olacaktır. Bu durum ev içinde geçerlidir. Dışarıya çıkarken bebeğin ayağını sıcaktan, soğuktan, yerdeki sivri-keskin tehlikelerden korumak için bir ayakkabıya ihtiyaç olacaktır. Bu ayakkabının mutlaka ortopedik ilk adım ayakkabısı olması şart değildir. Bebek için doğru ayakkabının; ayağını sarması, yere temas hissi vermesi, hafif, yumuşak olması yeterlidir. Yüksek konçlu, yani arkası bileği kavrayıp destekleyen, önü ise yumuşak ve geniş olan ayakkabılar tercih edilmelidir. Ayakkabının önünde bir parmak boşluk kalmalı ama ayağı hızlı büyüyor diye çok büyük ayakkabılar alınmamalıdır.
6-15 ay arası bebeklerin yarısı yürüteç kullanıyor
Ayakta durmaya başlayan bebeklere hemen yürüteç almak yapılan bir diğer yanlıştır. Araştırmalar yürütecin yürümeyi hızlandırmak bir yana, bir miktar gecikmeye bile neden olduğunu göstermektedir. 6-15 ay arası bebeklerin yarıdan fazlası ailelerinin yanlış inancı nedeniyle yürüteçle yürütülmektedir. Yürütece konulan bebeğin vücudunda pozisyona bağlı omurga değişiklikleri, kalça eklemine baskı, parmak ucuyla itme hareketi nedeniyle kas gruplarında dengesiz gelişim gibi problemler ortaya çıkabilmektedir.
Ev kazalarına dikkat!
Yürütecin neden olabileceği güvenlik sorunları da göz ardı edilmemelidir. Hastanelerin acil servislerine yürütecin neden olduğu kazalarda yaralanan çok sayıda bebek getirilmektedir. Bu kazaların birçoğu anne babanın gözü önünde olmaktadır. En sık merdivenden düşme sonucu kırık ve ağır kafa travmalarıyla karşılaşılmaktadır. Yürüteçle yüksek yerlere daha kolay ulaşabilen bebeğin masa örtüsünü çekerek sıcak su-çay-kahve ile yanması, üzerine televizyon gibi büyük cisimlerin düşmesi, küvete-havuza düşüp boğulması sık karşılaşılan kazalardır. Bu bilgiler ışığında, bebek yürümeyi öğrenirken ona; oturup kalkıp, tutunup sıralayarak, ayağıyla yeri hissederek yürüyebileceği, kendine güvenmeyi öğreneceği emniyetli alanlar yaratmak en doğru yaklaşım olacaktır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 10 Mart 2021
Yayınlanma Tarihi: 7 Ağustos 2017
