Transvers Miyelit​ Nedir? Transvers Miyelit​ Belirtileri Ve Tedavisi

Transvers miyelit (TM), omurilikte meydana gelen iltihaplanma sonucunda meydana gelen ve nadir görülen bir nörolojik problemdir. Ani kas güçsüzlüğü, duyu kaybı, mesane fonksiyonlarında bozukluk gibi belirtilerle kendini gösterir. Bunun yanında transvers miyelit, enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar ve bağışıklık sistemi bozuklukları nedeniyle görülebilir. Hastalığın etkilerin kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı kişiler tamamen iyileşirken bazılarında kalıcı sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle erken tanı ve teşhis transvers miyelit hastalığından önemli bir yer tutar.

Transvers Miyelit​ (TM) Nedir?

Transvers miyelit (TM) , omurilikteki iltihaplanma sonucunda meydana gelen nadir bir nörolojik rahatsızlıktır. Omurilik, beyin sapından başlayan ve alt sırta kadar devam eden omurga merkezinden geçen silindirik bir yapı olarak bilinir. Bu yapı sayesinden beyinden vücuda mesajlar taşınır. Sinir hücrelerini içeren omurilikte iltihaplanma oluştuğunda miyelin kılıfı hasar görür. Bu da omurilik sinirleri ile vücudun geri kalanı arasındaki sinyalleri kesilmesine neden olarak his kaybı, hareket ve mesane kontrolü gibi sorunlara zemin hazırlar.

Transvers miyelit, omurganın herhangi bir bölgesinde ya da omuriliğin etrafında meydana gelebilir. Aniden başlayabilen transvers miyelit, erken tanı ve doğru tedavi yöntemiyle iyileştirilebilir.

Transvers Miyelit (TM) Belirtileri Nelerdir?

Transvers miyelit belirtileri, aniden ortaya çıkabileceği gibi bir ila dört hafta içinde kademeli olarak da gelişme gösterebilir. Semptomlar genellikle kısa sürede şiddetlenerek kişiyi ekiler. Ağrılar, bağırsak ve mesane problemleri, kas bozuklukları gibi belirtilerle gelişen transvers miyelit, , omuriliğin zarar gören bölgesine bağlı olarak farklı bölgelerde gelişebilir. Hasar orta sırt bölgesinde, kolların alt kısmında meydana geliştiği durumda bacaklar ve bağırsak fonksiyonları etkileyebilir.

Transvers miyelit belirtileri şöyle sıralanabilir:

• İltihaplanmanın oluştuğu bölgeye bağlı olarak görülen ağrılar
• Yanma, batma, uyuşukluk gibi anormal gelişen duyular
• Kabızlık ve idrar kaçırma gibi bağırsak ve mesane problemleri
• Denge kaybı, kas spazmları gibi kas ve hareket bozuklukları
• Cinsel işlev sorunları
• İştahsızlık
• Baş ağrısı
• Ateş
• Solunum problemleri

Transvers miyelit hastalığı, çoğunlukla vücudun her iki tarafında da belirtiler gösterebilir. Ancak bazen yalnızca bir tarafı etkilenebilir. Tek taraflı etkilenme durumu multipl skleroz hastalarında daha sık görülen bir durumdur. Bazı hastalarda bu belirtiler tedaviyle iyileşebilirken bazı kişilerde kalıcı hasar bırakabilir.

Transvers Miyelit (TM) Neden Olur?

Transvers miyelit (TM), omuriliğin iltihaplanması sonucunda gelişir. Bağışıklık sistemi, virüsler, bakteriler veya toksik maddeler gibi vücuda zarar verebilecek dış etkenler ile karşılaştığında ya da bir yaralanma meydana geldiğinde harekete geçer. Bu nedenle bağışıklığın bir yanıtı olarak vücudun iltihaplı hücreler ve sitokinler gönderir ve ilk savunma hattını oluşturur. Bu hücreler, bakteri ve yabancı ajanları yok etmek veya hasarlı dokuyu onarmaya başlamak için inflamatuar bir tepki başlatır. Böylelikle bağışıklık sistemi savunma hücrelerini harekete geçirirken aynı zamanda sağlıklı dokulara da zarar verebilir.

Transvers miyelit durumunda omurilikte sinir hücrelerinin çevresini saran miyelin kılıfının iltihaplanması nedeniyle hasar görür. Bunların yanında transvers miyelit bu nedenlerle ortaya çıkabilir:

• İdiyopatik (hastalığın nedeninin bilinmemesi)
• Enfeksiyon kaynaklı iltihaplanmalar
• Otoimmün hastalıklar
• Merkezi sinir sistemi hastalıkları

Transvers miyelite neden olabilen bakteriyel, viral, paraziter ve fungal enfeksiyonlar şöyle sıralanabilir:

• Batı Nil virüsü
• Genital herpes
• HIV
• Zika virüsü
• Lyme hastalığı
• Frengi
• Verem
• Bakteriyel cilt enfeksiyonları
• Mikoplazma bakteriyel pnömonisi

Transvers Miyelit​ (TM) Nasıl Teşhis Edilir?

Transvers miyelit (TM) belirtileri yaşandığı durumda doktor, öncelikle tıbbi geçmişi inceleyip kapsamlı bir fiziksel muayene yapabilir. Bu değerlendirme sonrasında omurilikte bir sorun olduğu düşünürse ek testler isteyebilir.

Transvers miyelit hastalığından uygulanan testler şöyle sıralanabilir:

• Tüm omurgada oluşan lezyonları ayırt etmek için MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme) yapılabilir.
• Beyinde lezyon olup olmadığını değerlendirmek beyin MR’ı istenebilir. Bu test, özellikle multipl skleroz gibi hastalıklarına dair ipucu oluşturur.
• Beyinden omurilik sıvısı örneği almak için bel bölgesine bir iğne yerleştirilerek bir miktar sıvı alınmasını içeren lomber ponksiyon istenebilir.
• Bağışıklık sistemi ile ilgili nedenlerini belirlemek amacıyla çeşitli kan testleri yapılabilir.

Transvers Miyelit​ (TM) Tedavisi Nasıl Olur?

Transvers miyelit tedavisi, hastalığa neden olan faktörlerin ortadan kaldırılması, iltihabın azaltılması, semptomların hafifletilmesi ve uzun vadeli komplikasyonların yönetimini içeren yöntemler barındırır.

Kısa süreli transvers miyelit tedavisinde uygulanan yöntemler şunlardır:

• Bağışıklık sistemini düzenleyerek omurilikteki iltihabı azaltan kortikosteroidler verilebilir
• Plazmaferez (plazma değişim terapisi) ile kanın sıvı kısmı (plazma) sağlıklı plazma ile değiştirilerek iltihaplanmaya neden olan maddeler temizlenir.
• İntravenöz immün globülin, bağışıklık sisteminin anormal tepkisini baskılamak için antikor içeren bir tedavi uygulanabilir.
• Bağışıklık baskılayıcı ilaçlardan yararlanılabilir
• Ağrı, kas spazmları, idrar problemleri ve depresyon gibi belirtiler, uygun ilaçlarla kontrol altına alınabilir.

Uzun vadeli transvers miyelit tedavisinde uygulanan yöntemler şunlardır:

• Kateter kullanımı, özel diyetler ve ilaçlarla idrar ve bağırsak fonksiyonlarının yönetimi
• Cinsel işlev bozukluğunu düzeltmeye yönelik olarak cinsel fonksiyon tedavisi
• Özel diyetler, dışkı yumuşatıcıları ve diyet lifinin stratejik kullanımını içeren bağırsak fonksiyonu yönetimi
• Düzenli pozisyon değişimi ve özel minderler kullanılarak cilt sağlığı korunmasını içeren cilt ve yatak yaralarını önleme
• Esneme egzersizleri, destek aparatları ve kas gevşetici ilaçlarla kas spazmlarının yönetimi
• Fizyoterapi, yürüyüş yardımcıları ve tekerlekli sandalye desteği
• Mesleki terapistler, hastaların giyinme, yıkanma ve yemek yeme gibi günlük aktiviteleri bağımsız şekilde yapmalarına yardımcı olabilecek ekipmanlar

Transvers miyelit tedavisi, hastalığın şiddetine ve hastanın yanıtına göre değişiklik gösterebilir. Uzun vadeli takip ve multidisipliner yaklaşımla yaşam kalitesinin artırılması sağlanır.

Transvers Miyelit​ (TM) Hakkında Sık Sorulan Sorular

Transvers miyelit iyileşilebilir mi?

Transvers miyelit hastalarının bir kısmı tamamen iyileşme gösterirken, bazıları kısmi iyileşme gösterebilir veya ilerleyen zamanlarda kalıcı nörolojik hasar yaşayabilir. Erken teşhis ve tedavi ie iyileşme şansını artabilir. Rehabilitasyon süreci sayesinde de fonksiyonel bağımsızlığın iyileştirilmesi sağlanır.

Transvers miyelit tehlikeli mi?

Transvers miyelit, omurilikte iltihaplanmaya neden olduğundan hareket ve duyuda kayıplara sebebiyet verebilir. Şiddetli olan vakalarda ise felç, solunum yetmezliği veya uzun vadeli nörolojik sorunlar ortaya çıkabilir. Erken müdahale edilmediği durumda ise ciddi komplikasyonlar gelişebilir.

Transvers miyelit ne kadar sürede iyileşir?

Transvers miyelit, iyileşme süresi kişiden kişiye değişebilir. Ancak çoğu hasta birkaç hafta veya ay içinde ilerleme kaydeder. Tam iyileşme 6 ay ile 2 yıl arasında sürebilir ve bazı hastalarda kalıcı semptomlar kalabilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.