Hamilelik

Bebeğin anne karnındaki hareket 7. haftadan itibaren başlar. Fakat bebek 2 santimetre boyutunda olduğundan ultrasonografik olarak görülebilir. Bu yüzden anne adayı bunu hissetmeyebilir. Anne adayı bebek hareketlerini en doğru şekilde 16 ila 20.haftada hissetmektedir.

Hamilelikte mide bulantısı yaşayan anne adayları bol bol istirahat etmeli ve günde 5 öğün, protein ağırlıklı (yağsız ve baharatsız olacak şekilde) beslenmelidir. Sıvı gıda tüketimi yemek esnasında değil de ara öğün arasında tercih edilmelidir. Sabah mide bulantıları için kraker, galeta ve leblebi gibi gıdalar tüketmek iyi gelebilmektedir (yataktan kalkmadan 15 dakika önce tüketilirse daha etkili olacaktır).

Gebelikte mide bulantısına neden olan bir diğer durum da mide ülserine sebep olan, h.pylori ismiyle bilinen bakteridir. Hamile kalmadan önce doğum kontrol hapı kullanan ve bu hapa bağlı olarak mide bulantısı yaşayan kadınların gebelik zamanında da bulantı yaşama oranı yüksektir. Aynı şekilde taşıt tutması olan kadınların hamilelik döneminde daha çok midesi bulanabilir.

Anne adayının psikolojik sıkıntıları, mide-bağırsak sistemindeki değişikler, B6 vitamini eksikliği, tiroit bezinin normalden çok çalışması da hamilelik bulantısını arttırabilmektedir. Bu dönemde kusmalar çok şiddetliyse, iyi beslenmeme ve kilo kaybı görülebilmektedir.

Hamilelikte östrojen hormonunun artışıyla birlikte diğer hormanlarda da görülen inişli çıkışlı durumlar, metabolik değişiklikleri tetiklemektedir. Kan akımındaki artış, damar genişlemesi gibi durumlar migren ağrılarının artmasına sebep olmaktadır. Planlı bir gebelik gerçekleştirilecekse, migreni olan anne adayına ağrıyı kesmeye yönelik olumlu sonuçlar veren botoks tedavisi uygulaması yapılabilir.

Gebelik döneminde kabızlık sorunu yaşanıyorsa, bol bol sıvı ile birlikte lif yönünden zengin besinler tüketilmelidir.

Hamilelikte lekelenme şikayeti olanlar, gün ışığına çıkarken dikkatli olmalı ve mutlaka güneş koruyucu kullanılmalıdır. Çatlak oluşumunu tamamen engellemek mümkün olmasa da azaltmaya yönelik önlem almak için cilt tipine uygun nemlendirici kullanılmalıdır.

Hamilelikte göğüs ağrısı şikayetini azaltmak için göğüs uçlarının fazla uyarılmasından kaçınılmalı, baskı uygulanmamalıdır.

Bacaklarda görülen varisli damarlar, hamilelik sırasında dolaşımdaki kan hacminin artması ve hamile uterusun büyük damarlar üzerindeki baskısı gibi faktörlerin bir kombinasyonu nedeniyle hamilelikte çok yaygındır. Damarlar üzerindeki bu artan basınç; ağrıya, ağırlık hissine, kramplara (özellikle geceleri) ve diğer alışılmadık hislere neden olabilen bacakların şişmesine (ödem) neden olabilir.

Hamilelikte varisli damarları olan kişilere şunlar önerilebilir.

• Destek çorapları giyin.
• Uzun süre ayakta durmaktan kaçının.
• Nazikçe ve düzenli olarak egzersiz yapın (yürüme, yüzme gibi).
• Mümkün olduğunda ayaklarınızı yüksekte tutarak dinlenin.
• Bacaklarınıza masaj yapmayı deneyin

Haftada 3-5 kilodan fazla kilo alımı preeklampsinin bir göstergesi olabilir. Hasarlı kan damarları, daha fazla suyun vücudunuzun dokusuna sızmasına ve burada kalmasına ve böbreklerden atılacak şekilde geçmemesine neden olur.

Hamilelik sırasında doktora, diyetisyene danışmadan yeme-içmeden kısıntı yapılarak kilo vermeye çalışılmamalıdır. Taze çiğ meyve ve sebze tüketimi, doğum öncesi vitamin ve folik asit takviyesi içeren sağlıklı ve dengeli bir diyet tüm hamilelikler için önemlidir. Hamilelikte ayrıca aşırı tuzdan kaçınılmalıdır.

Hamilelik diş çürüklerine yol açmaz ancak var olan çürüklerin daha hızlı ilerlemesine sebep olur. Hamilelikte diş eti kanaması, iltihaplanma, şişme ve kaşınma gibi sıkıntılar sık görülebilir. Doğumdan sonra kaybolur. Gebelikte diş bakımı ve tedavisi yapılmayacağı fikri yanlıştır.

Yapılan çalışmalarda hamileyken saç boyamanın bebek üzerinde herhangi bir probleme yol açmadığı gösterilse de, boyanın içerisindeki kimyasal maddeler sebebiyle fetusun oluşum süreci olan ilk 12’nci hafta önerilmez. Bu haftadan sonra da bitkisel içerikli ürünler tercih edilmelidir. Saç nemlendiricisi, saç bakım şampuanı, saç jölesi, köpük ve saç spreyi kullanımının sakıncası yoktur.

Hamilelik sırasında yüzde ve genel olarak vücudun çeşitli yerlerinde (göğüsler ve dış genital organlar) deri renginde koyulaşmalar ve lekeler görülür. Ayrıca karın bölgesinde dikey bir çizgi oluşur. Bu lekeler doğumdan sonra geçer veya hafifler. Cilde uygulanan birçok kremler bu lekeleri önlemez ama şiddetini azaltabilir. Bu durumda deri üzerine iyi bir nemlendirici krem ya da yağı masaj yapar gibi sürmeniz önerilir.

Bazı anne adayları hiç bakım uygulamasa da çatlak oluşmazken, bazılarında düzenli bakıma rağmen çatlak oluşumu önlenemez. Ancak düzenli bakım uygulamak riski büyük ölçüde azaltır. Çatlaklar için hazırlanmış yağ ve kremlerden faydalanılabilir. Badem sütü veya badem yağı da kolay uygulanabilecek çözümlerdir. Vücudun çatlamaması için bol miktarda su tüketilmesi ve aşırı kilo alımından sakınılması gerekir.

Bu dönemde karnı ve bacakları sıkan dar kıyafetler yerine rahat kıyafetler tercih edilmelidir. Sentetik iç çamaşırı kullanılmamalı, pamuklu olanlar tercih edilmelidir. Sıkı ve sert sütyenlerden kaçınılmalıdır. Yüksek topuklu ayakkabılar düşme riskine neden olacağından bir süre giyilmemelidir.

Gebeliğin ilk haftalarında ya da aylarında günlük beslenmeye oldukça dikkat etmek gerekmektedir. Sebze, meyve ağırlıklı, tahıl ve proteinden zengin besinleri tercih etmek doğru bir seçim olacaktır. Bunun yanında gebeler iyi pişmiş ve temizlenmiş besinleri tüketmelidir. Gebeliğin ilk zamanlarında risk oluşturabilecek kafein ve tütün ürünlerinden uzak durmak bebeğin sağlığı açısından önemlidir.