Kaşıntı Deyip Geçmeyin

Memorial hastanesi Gastroenteroloji Bölümü Uzmanları, kaşıntıya neden olan rahatsızlıklar ve tedavileri hakkında bilgi verdi.

Kaşıntı, kişilerin çoğunda zaman zaman rastlanan bir durumdur. Vücudun pek çok sistemiyle ilgisi bulunabilir. Kronik böbrek yetmezliğinden karaciğer hastalıklarına kadar pek çok rahatsızlığın belirtilerinden biri de kaşıntı olabilmektedir.

Kaşıntıya neden olan hastalıklar:

• Deri Hastalıkları
• Kronik Böbrek Hastalıkları
• Karaciğer ve Safra Yolları Hastalıkları
• Lenfomalar
• Özellikle yaşlı kişilerde cilt kuruluğu
• Makat bölgesinde inatçı kaşıntı ( Pruritus Ani)

Mide-barsak ve karaciğer hastalıklarında kaşıntı ile ortaya çıkabilen iki önemli rahatsızlık “safra akımının bozulması (kolestaz)” ve “makat bölgesindeki kaşıntı (Pruritus Ani)”dır.

İnatçı Kaşıntılara Dikkat

Safra akımındaki bozulma karaciğer ve safra yollarının pek çok hastalığına bağlı olarak oluşabilir. Bu durumda normalde safra ile atılan maddeler kan ve diğer dokularda birikir ve kaşıntı gelişir. İyileşmeyen veya tekrar eden inatçı kaşıntı veya kaşıntı ile birlikte sarılık, idrar renginde koyulaşma, dışkı renginde açılma, halsizlik, bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı, karında şişlik, ateş gibi bulguların bir kısmı varsa mutlaka bir gastroenteroloji uzmanına başvurulmalıdır. Tedavi altta yatan nedene göre değişmektedir.

Aşırı Temizlik kaşıntı Nedeni Olabilir

Makat çevresinde ciddi kaşıntılar özellikle geceleri ortaya çıkmaktadır. Genellikle nedeni belli değildir. Bazı hastalarda makat çevresi ve genital bölgenin kötü hijyeni veya sabun, deterjan ve parfümlerle aşırı temizlik kaşıntının nedeni olabilir.

Çocuklarda makat çevresinde kaşıntının en sık sebebi halk arasında kıl kurdu olarak bilinen barsak parazitidir (oksiüriazis). Makat çevresinde kaşıntı ile birlikte kızarıklık, ödem, ileri dönemde ciltte beyazlaşma ve kalınlaşma görülebilir. Çocuklarda geceleri şiddetli kaşıntı (parazitin makat çevresindeki cilde yumurtalarını bırakması nedeni ile) olabilir.

Makat bölgesindeki kaşıntının diğer nedenleri ise:

• Hemoroid, fissür, fistül, tümör, geçirilmiş cerrahi veya radyoterapi
• Primer dermatolojik hastalıklar (liken planus, atopik egzema, psoriasis, seboreik dermatit)
• Mantar infeksiyonları (dermatofitozis, kandidiyazis)
• Parazitler (kıl kurdu, uyuz hastalığı)
• Kontakt dermatit (sabunlar, kremler ve antibiyotik kullanımına bağlı)

Ayrıca dar giysiler, obezite, şeker hastalığı, sıcak hava ve beslenme biçimi de bu tür yakınmaları tetikleyebilmektedir.

Tedavi

• Sabun ve deterjanlar ile aşırı ovmadan kaçınılmalı. Makat çevresi kuru tutulmalı.
• Dar ve naylon giysilerden uzak durulmalı. Pamuklu çamaşır tercih edilmeli.
• Kahve, çay, kola, bira, çikolata, domates, baharatlar perianal kaşıntıya neden olabilmektedir. Bu gıdalar diyetten 2 hafta süre ile çıkarılmalı ve semptomlar düzeldikten sonra birer birer diyete eklenmelidir.
• Dirençli vakalarda dermatoloji ve psikiyatri muayeneleri yararlı olabilir.
• Hemoroid, mantar infeksiyonları, parazitler gibi tespit edilebilir nedenleri tedavi etmek gerekir

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.