Tarihin çok eski çağlarından itibaren kullanılan zencefil; antiinflamatuar etkileri bulunan, yaklaşık 1 metre boyu olan, yaygın olarak baharat ve doğal bir ilaç olarak kullanılan çok yıllık otsu bir bitkidir. Zencefil içindeki kimyasal bileşikler sayesinde vücudu mikroplardan korur, mide sorunlarına iyi gelir, kilo verilmesine yardım eder, kalp hastalıkları riskini azaltır ve kanser savaşçısıdır. Birçok konuda sağlık faydası bulunan zencefil, yemeklere lezzet katması için kullanılmasının yanı sıra toz zencefil ve zencefil çayı formunda değerlendirilmesiyle de bilinir.
Zencefil Nedir?
Zencefil; asya bölgesine ait, çok eski çağlardan itibaren birçok sağlık faydasıyla kullanılan, sarı-kırmızı renkte çiçekleri olan, boyu yaklaşık 1 metre uzunluğundaki doğal ilaç özellikle çok yıllık otsu bir bitkidir. Esas olarak uçucu yağlar, reçine ve reçine asidi ile gingerolden oluşan ve tadını gingerolden alan zencefil, biraz acı bir tada sahiptir ve genellikle kurutulup öğütülerek baharat olarak ekmekleri, sosları, köri yemeklerini, şekerlemeleri, turşuları ve içecekleri tatlandırmak için kullanılır.
Mide ve bağırsak bakterilerinin büyümesini durdurması, RSV gibi virüslere karşı vücudu dirençli kılması, diş eti enfeksiyonlarını önlemesi, özellikle hamilelik kaynaklı bulantılara iyi gelmesi, kas ağrılarını yatıştırnası, kan şekeri düzeyini iyileştirmesi ve adet sancılarını hafifletmesi zencefilin faydalarındandır.
Zencefilin ayrıca kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterol seviyelerini düşürmesi, vücudun yüksek tansiyon, kalp hastalığı ve akciğer hastalıkları gibi kronik hastalıklarla savaşabilmesine yardım etmesi, hazımsızlığa iyi gelmesi, mide ağrısını yatıştırması, boğaz ağrısı ve öksürüğü hafifletmesi gibi etkileride söz konusudur.
Zencefilin Besin Değeri Nedir?
Özellikle 1 yemek kaşığı zencefilin besin değeri aşağıdaki gibidir:
Sahip olduğu besin değeri sayesinde zencefil, mide bulantısını giderme, kabızlık, şişkinlik ve gaz gibi bağırsak sorunlarına yardımcı olma, ağız sağlığını koruma, eklem ağrılarını hafifletme, kan şekerini düşürme ve regl ağrılarını dindirme gibi faydalara sahiptir.
Zencefilin Faydaları Nelerdir?
Zencefil mide şişkinliğine ve hazımsızlığa iyi gelir, gaz sıkışması ve kabızlığı giderir, mide bulantısını ve mide ağrısını azaltır, öksürüğü ve boğaz ağrısına iyi gelir, kas ağrılarını hafifletir, vücudu enfeksiyon ve mikroplara karşı korur. Kan şekerini düzenlemeye de yardım eden zencefil, kalp hastalıkları riskini azaltır ve adet öncesi gerginlik semptomlarını hafifletetir.
Zencefilin faydaları genel olarak şunlardır:
- Zencefil soğuk algınlığı semptomlarını hafifletir
- Zencefil, hazımsızlık, gaz, şişkinlik gibi sindirim sorunlarına iyi gelir
- Kas ağrılarını dindirir
- Adet öncesi gerginlik sendromu ve regl ağrılarını hafifletir
- Zencefil çayı mide bulantısını yatıştırır
- Kan şekerini düzenler
- Öksürüğe ve boğaz ağrısına iyi gelir
- Kötü kolesterolü düşürür
- Antioksidan etkisiyle bağışıklığı güçlendirir
- Kalp hastalıkları riskini azaltır
- Anksiyete, depresyon ve travma sonrası stres bozukluğuna iyi gelir
- Mide ağrısını yatıştırır
- Bağırsak hareketlerini iyileştirip, ishal ve kabızlığı giderir
- Balgam söktürücüdür
- Kilo vermeye yardımcıdır
- Beyin fonksiyonlarını destekler
- Toksinlerin vücuttan atılmasını sağlar
Zencefil soğuk algınlığı semptomlarını hafifletir
Antiviral, antibakteriyel ve antioksidan özellikler taşıyan zencefil, birçok faydası bulunmakla birlikte en yaygın olarak soğuk algınlığı semptomlarını hafifletmesiyle bilinir.
Zencefil kan şekerini düşürmeye yardım eder
Zencefil orantılı olarak kullanıldığında kan şekerini düşürmeye yardım edebilir. 4 gramı aşmayacak şekilde bir kullanım kan şekerini düşürebileceği gibi ve insülin üretimini düzenlemeye de yardımcı olabilir.
Adet öncesi gerginlik (PMS) semptomlarını hafifletmeye yardım eder
Antiinflamatuar ve ağrı giderici özelliklere sahip olan zencefil adet öncesi gerginlik semptomlarını hafifletmeye veya geçirmeye yardımcı olur.
Zencefil vücudun enfeksiyonla savaşmasına yardım eder
Taze zencefildeki bazı kimyasal bileşikler vücudunuzun mikroplardan korunmasına yardımcı olur. Özellikle E.coli ve shigella gibi bakterilerin ilerlemesini durdurur, hatta RSV gibi virüslerin vücuda girmesini engelleyebilir.
Kolesterol düzeyini indirir
Yapılan araştırmalar sonucunda zencefilin LDL kolesterolü azaltma konusunda yardımcı olduğunu ortaya koymuştur.
Anksiyete, depresyon, travma sonrası stres bozukluğuna iyi gelir
Zencefilde bulunan gingerol maddesi beyindeki serotonin reseptörleri ile etkileşime geçer. Serotonin ruh halini iyileştiren hormondur. Bu özelliği ile antidepresan etkisi bulunan zencefil ruh sağlığını iyileştirmeye yardım eder.
Kalp hastalıklarını riskini azaltır
Zencefil kolesterolü ve dolayısı ile kanın pıhtılaşmasını önlemeye yardımcı olabilir. Bu sayede kan damarlarının tıkanabileceği ve kalp krizi veya felce yol açabileceği kalp hastalığının tedavisinde etkili olabilir.
Zencefil mide bulantısına iyi gelir
Zencefilin içeriğinde ki gingerol, gastrointestinal sağlığa iyi gelerek, gıdanın mideden çıkma ve sindirim süreci boyunca doğru şekilde ilerlemesine yardım eder. Sindirimi teşvik edip, gıdaların bağırsaklarda beklemesini önlediği için bu sebeple oluşan mide bulantılarına iyi gelir.
Zencefil şişkinlik ve hazımsızlığı önler
Zencefil midedeki asidin yemek borusuna akmasına izin verebilecek mide kasılmalarını azaltabilir. Midede sıkışan gaz salınmasını kolaylaştırması ve kas gevşetici özellik göstermesi de midede oluşan şişkinlik ve hazımsızlığı önlemeye yardım eder.
Bağırsak hareketlerini düzenler
Zencefilin ishale sebebiyet verebilen toksik bakterileri engelleyip ve bağırsaklarda sıvı birikmesini önlemeyi sağlar. Bağırsak hareketlerini düzenleyerek ishal ve kabızlık gibi mide ve bağırsak kaynaklı sorunlara iyi gelir.
Balgam söktürücü özelliği ile öksürüğe iyi gelir
Zencefilin antiviral ve antibakteriyel özellikleri kişinin yaşadığı öksürüğe iyi gelirken aynı zamanda balgam söktürücü özelliği de vardır.
Kansere karşı koruyuculuk sağlayabilir
Gingerol bileşiğiyle öne çıkan ve antioksidan bir besin olan zencefil, vücudun serbest radikallerle mücadele etmesine yardımcı olarak hem olası kanserler karşısında vücuda güç verir hem de mevcut kanserli hücrelerin büyümesini engelleyebilir.
Kilo vermeye yardımcıdır
Zencefil vücudun yağ yakımını (termojenez), karbonhidratları nasıl sindirdiğini ve insülin kullanımı etkiler. Bu doğrultuda kişinin açlık hissini azaltarak kilo vermeye yardım eder.
Zencefil Neye İyi Gelir?
Zencefil, taşıt tutması, hamilelik bulantıları, kolik bebek spazmları, mide ağrıları, ishal, irritabl bağırsak sendromu (IBS) ve kanser tedavisinin neden olduğu mide bulantısı dahil olmak üzere çeşitli sindirim ve mide sorunlarına iyi gelir. Kas ağrılarını dindirir, baş dönmesini hafifletir, öksürüğü ve boğaz ağrısını durdurur. Zencefil ayrıca kan şekerini düzenler ve beyin sağlığını korur.
Zencefil Çayı Nedir?
Zencefil çayı, taze ya da kurutulmuş zencefilin sıcak suda demlenmesiyle oluşur ve içildiğinde özellike grip, soğuk algınlığı ve öksürük başta olmak üzere sağlık açısından birçok faydası bulunur.
Aynı zamanda doğru oranda tüketilen zencefil çayı, B3, B6 ve C vitaminleri, potasyum, fosfor, çinko, demir ve gibi besinler de içermektedir.
Zencefil Çayı Nasıl Yapılır?
Zencefil çayından sağlıklı bir şekilde faydalanmak için yapılırken bazı püf noktaları söz konusudur.
Zencefil çayı yapmak için 2-3 dilim ince dilimlenmiş zencefili bardağa koyun, kaynar suya dökün ve üzerini kapatın ve 10 dakika kadar demlendikten sonra içebilirsiniz. Lezzetlenip tatlanmasını istiyorsanız ılık bir hale geldikten sonra zencefil çayının içine bal veya limon suyu ekleyebilirsiniz.
Zencefil Çayının Faydaları Nelerdir?
Zencefil çayı, bulantı ve kusmayı durdurabilir, sindirime yardımcı olur. Zencefilin sahip olduğu antioksidanlar artrit, iltihap ve enfeksiyon türlerini önlemeye veya iyileştirmeye yardımcı olabilir. Kanser, diyabet ve özellikle kronik hastalıkların oluşma riskini de azaltabilir. Kabızlık ve mide şişkinliği gibi gastrointestinal sistemde yaşanan sorunlar için iyi gelir. İçeriğindeki antioksidanlar serbest radikaller nötralize eder ve kansere karşı vücut savunmasına yardım eder. Mide bulantısını azaltır, kusma sonrası mideyi sakinleştirmeye yardım eder. İltihap ve enfeksiyonu önler, kas ağrılarını rahatlatır ve kan şekerini düşürür.
Zencefil nasıl tüketilir?
Zencefilin nasıl tüketilmesi konusu da zencefil kadar önemli bir noktadır. İçindeki bileşenlerden faydalanmak için zencefili farklı formlarda değerlendirebilirsiniz.
Zencefili şu formlarda tüketmeniz mümkündür:
- Rendelenmiş şekilde sütün içine bal ilave ederek tüketebilirsiniz.
- Özellikle dilimleyip suda kaynatarak zencefil çayı yapabilirsiniz.
- Sütlü tatlılara lezzet katması için değerlendirebilirsiniz.
- Tavuk, balık ve et yemeklerine pişme sırasında ilave edebilirsiniz.
- Yemek soslarına toz zencefil dahil edebilirsiniz.
- Zencefil bal limon ve karabiber karışımıyla öksürüğe karşı önlem alabilirsiniz.
Zencefil Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir?
Zencefilin faydalarının yanında yan etkileri oldukça az olarak görülür. Fazla miktarlarda tüketildiğinde şişkinliğe ve mide ekşimesine yol açabilir. Bu sebeple zencefilin günde 1,5-2 gramdan fazla tüketilmemesi gerekir.
Ayrıca zencefilin kan sulandırıcı etkisi vardır ve bu nedenle kan inceltici ilaçlarla aynı anda tüketimi konusunda doktora danışılmalıdır. Ayrıca hamilelerin de zencefil tüketirken dikkatli olması gerekmektedir çünkü aşırı zencefil tüketimi düşük riskini artırabilmektedir. Hamilelerin ve emziren annelerin zencefil kullanımı öncesi bir hekime danışmaları gerekir.
Bunlarla birlikte zencefilin zararları özetle şöyledir:
Zencefilin Faydaları Hakkında Sık Sorulan Sorular
Zencefilin faydaları nelerdir?
Mide bulantısını durdurur, hazımsızlık ve şişkinliği giderir, iltihap giderci etkiye sahip olup, enfeksiyonları önler. Öksürük ve boğaz ağrısını yatıştırır, kan şekerini düzenlemeye yardım eder, regl ve vücut ağrılarını hafifletir, beyin sağlığını ve ağız sağlığını korur.
Toz zencefilin faydaları nelerdir?
Antiinflamatuar etkileri olan toz zencefil, ağrı kesici özellik göstererek migren ve adet kramplarına iyi gelir.
Ballı zencefilin faydaları nelerdir?
Ballı zencefil, başta soğuk algınlığı ve grip semptomları olmak üzere öksürün dinmesiyle birlikte vücuda enerji vererek kişinin kendisini daha iyi hissetmesini sağlar.
Zencefil tıkalı damarları açar mı?
Zencefilin tıkanan damarları açtığı yönünde bilgiler olsa da bu konuda doktora danışmak daha sağlıklı olacaktır.
Toz zencefili kimler kullanamaz?
Kalp hastaları, tansiyon hastaları, bağırsak hastalığı olanlar ve kan sulandırıcı kullanan kişilerin toz zencefil tüketmesi önerilmez.
Zencefil günde kaç kere içilir?
Zencefil çayının günlük önerilen miktarı 2 fincan olarak kabul edilir. Aşırı zencefil ve zencefil çayı tüketimi bazı reaksiyonlara sebebiyet verebilir.
Zencefil sağlığa nasıl etki eder?
Zencefildeki bazı bileşikler vücudunuzun mikroplardan korunmasına yardımcı olur, ağrıyı hafifletir, sindirim sistemini rahatlatır, mide bulantısını geçirir, ağızdaki bakterilerin büyümesini engeller, antiinflamatuardır özelliği ile şişliği azaltır.
Zencefil nasıl faydalara sahiptir
Zencefil, nörolojik sağlığı destekleyerek beyin sağlığını korur, kan şekerini dengeler, mide bulantısını durdurur, öksürük ve boğaz ağrısını hafifletir, hazımsızlık ve şişkinliği giderir, adet döngüsünü başlatmaya ve adet sancılarını azaltmaya yardım eder.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 11 Aralık 2024
Yayınlanma Tarihi: 6 Mayıs 2024