Memorial Hastanesi Nükleer Tıp Bölümü’nden Uz. Dr. Remzi Karaman , ameliyat olamayan (inoperable) primer ve metastatik karaciğer tümörlü hastalara uygulanmaya başlanan Yitrium-90 mikrosfer tedavisi hakkında bilgi verdi.
Yitrium-90 Mikrosfer tedavisi nedir?
Kasıktaki atar damardan katater vasıtasıyla, karaciğeri besleyen atar damara ulaşıp radyoaktif maddenin (Y-90 mikrosfer) direkt olarak karaciğere verilmesidir.
Kimlere yapılır?
Y-90 mikrosfer tedavisi ameliyat edilemeyen veya daha önce ameliyat edilmiş primer ve metastatik karaciğer tümörlü hastalara yapılır.
Özellikle kalın bağırsak, nöroendokrin, meme, akciğer, pankreas, endometrium, over, kanserlerinin karaciğer metastazlarında uygulanabilir. Ayrıca primeri bilinmeyen karaciğer metastazı yapmış tüm tümörlerde de uygulanabilir.
Tedaviyi kim yapıyor?
Y-90 tedavisi organ nakli, medikal onkoloji, invaziv radyoloji, hepatoloji, nükleer tıp ekipleri tarafından ortaklaşa yürütülen multidispliner bir işlemdir.
Y-90 mikrosfer nedir?
Y-90 mikrosfer içinde ortalama 0,93 MeV enerjiye sahip saf beta radyasyon yayan bir radyoaktif maddedir. Bu radyoaktif madde mikrosfer denen 30-40 mikrometre çapında küçük reçineden yapılmış boncuklar içindedir. Her bir tedavide yaklaşık 50.000.000 adet mikrosfer karaciğere enjekte edilmektedir. Verilen mikrosferler çok büyük oranda karaciğerde takılıp kalmakta vücutta başka organlara gitmemektedir.
Her hastaya tedavi yapılabiliyor mu?
Tedavi planlanan hastanın ilk önce kan değerleri, karaciğer fonksiyon testleri incelenir, bu değerlerin belirli sınırlarda olması gerekmektedir. Eğer kan değerlerinde tedaviye engel olacak bir değer yok ise hastanın karaciğer atar damarının anatomik görüntülemesi yapılır. Bu işlemde karaciğerin dışında mide bağırsak sisteme giden damarlar kapatılır (Koil embolizasyon) tıkanır. Daha sonra bu kataterden Tc99m MAA enjekte edilerek verilen radyoaktif maddenin hangi oranda akciğerler ve diğer organlara gittiği araştırılır. Bu hesaplamaların sonucunda karaciğere verilen maddenin %20’den fazlası akciğerlere gidiyor ise tedavi uygulanmaz.
Tedavi nasıl yapılıyor?
Yukarıda bahsedilen ön hazırlıklar tamamlandıktan sonra radyoaktif maddenin siparişi veriliyor. Siparişten sonra ilacın teslim edilme süresi yaklaşık 1 hafta. İlaç elimize geçtikten sonra tekrar hastanın kasığından girilerek kateter yerleştiriliyor ve hepatik arterden Y-90 mikrosfer enjekte ediliyor. Enjeksiyon işleminden sonra gama kamerada verilen radyoaktif maddenin görüntüleri alınıyor (Bremsstrahlung).
Tedavinin yan etkileri var mı?
Karaciğer bölgesinde ve midede hafif ağrı şikayetleri olabilir. Bunlarda uygun ilaçlarla tedavi edilebilir. Bu tedavinin en önemli özelliği tedaviden sonra ciddi komplikasyonların görülmemesidir.
Hastanede kalmam gerekecek mi?
Genel olarak hastanın hastanede kalmasını gerektirecek bir durum mevcut değildir. Tedavi sonrasında katater çekildikten 3 -4 saat sonra hasta evine gidebilir. Fakat genel olarak takip amacıyla hastalarımızı bir gece hastanede tutuyoruz.
Tedaviden sonra kontrole gelecek miyim?
Tedaviden 2, 4, 8, 12 hafta sonra kontrole geleceksiniz. Kontrollerde kan tahlilleriniz yapılacak. 12. haftada PET-CT ile karaciğerinizdeki tümör görüntülenecek ve tedavi öncesi ile karşılaştırılacak.
Hastanın bu tedaviden sonra tekrar ameliyat olma şansı var mı?
Bu tedavi ameliyat edilemeyen karaciğer tümörlü hastalara uygulanır, tedaviden sonra tümörün çapı, ameliyat edilebilecek seviyelere iner ise hasta ameliyat edilebilir.
Güncelleme Tarihi : 9 Kasım 2023
Yayınlanma Tarihi: 18 Haziran 2020