Yükleniyor
Yeni doğan bebeklerin büyük çoğunluğunda çeşitli nedenlere bağlı olarak sarılık görülebiliyor. Erken doğan bebekler için ise bu risk katlanarak artıyor. Yenidoğan sarılığı zamanında ve doğru tedavi edilmediği takdirde, beyin hasarı ile birlikte zihinsel gelişim geriliğine yol açabiliyor. Memorial Antalya Hastanesi Pediatri Bölümü’nden Uz. Dr. Aşkın Güra Nemlioğlu, yeni doğan sarılığı ve tedavisi ile ilgili bilgi verdi.
Bebekler henüz anne karnındayken, kanlarındaki kırmızı kan hücreleri (alyuvarlar) normal insanlarınkinden farklıdır. Bebek doğar doğmaz işlevini yitiren bu alyuvarlar hızla yıkılıp, parçalanmaya başlayınca yerini yeni tipte alyuvarların oluşumuna bırakır. Bu yıkım ile kanda bulunan, “bilirubin” maddesinde artış gözlenir. Kandaki bilirubinin temizlenmesinde karaciğer yetersiz kalırsa bu maddenin miktarı daha da yükselir. Sarı renkli pigmentlere sahip olan bu maddenin kandaki aşırı birikimi, bebeğin derisine nüfuz ederek, cildinin sarı renkli bir görünüm almasına neden olur. Yeni doğan bir bebeğin kanındaki bilirubin seviyesinin normalin üzerinde seyretmesi nedeniyle, bebeğin tenindeki sarı renk, gün ışığında dahi gözle görülür hale gelebilmektedir. İlk belirtisini göz aklarındaki sararmalar ile veren bu hastalık; sırasıyla bebeğin önce baş ve boyun kısmı, gövdenin üst ve alt kısmı, kol ve bacakları, son olarak da el ve ayaklardaki sararmayla kendini göstermektedir.
Yenidoğan sarılığı, zamanında doğan bebeklerde, genellikle 2. günden sonra başlarken 3. ve 4. günlerde zirve noktasına ulaşır. Daha sonra yavaş yavaş azalmaya başlayarak 1- 2 hafta içerisinde kaybolur. Bu hastalık, zamanından önce doğan, prematüre bebeklerde daha uzun sürebilir. Ancak 2. günden erken başlayan ve sonrasında hızla yükselen ya da 2 haftadan uzun süren sarılıklarda ayrıntılı değerlendirilme gerekmektedir.
Bebeğin gözlemlenmesi hastalık hakkında fikir verse de, teşhis konulması için mutlaka laboratuvar testlerine gereksinim duyulur. Fiziki muayenede sarılıktan şüphelenildiğinde, kan tahlili ile bilirubin maddesinin miktarı tespit edilmektedir. Güvenilirliği tam olmamakla birlikte; hastalık takibinde kan alınması ve ciltten sarılık ölçen aletler de faydalı olabilmektedir.
Yeni doğan sarılığının tedavisinde “fototerapi” yöntemi uygulanmaktadır. Bebek, hastanede en az 6- 8 saat belirli bir dalga boyunda ışık veren elektrikli cihazın altına yatırılır. Bu uygulama sırasında anne bebeğini emzirmeye devam edebilir. Fototerapi tedavisi ile yenidoğan sarılığı için oldukça etkili bir yöntemdir. Nadiren de olsa; bu yöntemin kullanımının sonuç vermediği hastalarda kan değişimi yapılması gerekebilmektedir.
Sarılık birçok bebekte tedavi edilmeden kendiliğinden geçebilen bir durum olsa da, bu dönemin düzenli doktor kontrolünde geçirilmesi çok önemlidir. Aksi halde; sarılığa neden olan bilirubin maddesi, kanda aşırı yükselerek beyne zarar verebilmektedir. Öte yandan tehlikeli düzeyin altındaki bilirubin değerinin bebeğe bir zararı yoktur. Ancak tehlikeli olan değerler saptandığı takdirde, bebeğin en kısa sürede tedavi altına alınması gerekmektedir
Güncelleme Tarihi : 3 Ekim 2022
Yayınlanma Tarihi: 17 Mart 2011
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
