Yükleniyor
Yemekten sonra uyku gelmesi, genellikle vücudun sindirim sürecine yoğunlaşması ve kan akışının bu bölgeye yönelmesi sonucu meydana gelir. Özellikle ağır ve yağlı yemekler sonrası bu his artabilir. Yemekten sonra uyku hali ve halsizliği önlemek için, hafif ve dengeli beslenme, yeterli su tüketimi ve hafif egzersizler önerilir. Ayrıca, kısa bir dinlenme de vücudun enerjisini yeniden toplamasına yardımcı olabilir.
Protein açısından zengin birçok besinde bulunan triptofan adı verilen amino asit, vücudun serotonin ve melatonin üretimine yardım eder. Hem serotonin hem de melatonin uykuya yardımcı hormonlar olduğu için özellikle hem protein hem de karbonhidrat içeren gıdalar tükettikten sonra kişinin uykusu gelebilir.
Bu sürecin dışında şeker hastalığı, yüksek enerji harcanmasıyla birlikte alkol ve kafein etkisi de yemekten sonra uykuya neden olan faktörler arasındadır.
Yemekten sonra gelen uykunun nedenleri genel olarak şunları içerir:
Düzensiz ve sağlıksız beslenen kişilerde kan şekeri düşüklüğüne rastlanır. Kan şekeri düşüklüğü de özellikle yemeklerden sonra gelen uykunun temel nedenleri arasında yer alır.
Yemeklerden sonra aniden uyku bastırmasının nedenlerinden biri kan şekerinin yükselmesidir. Kan şekeri yüksekliğinin nedeni şeker hastalığıysa bu kişiler yemekten sonra uyku şikayetiyle karşılaşırlar.
Bir amino asit olan triptofan, vücudun serotonin ve melatonin üretimine yardım eder. Hem serotonin hem de melatonin uykuya yardımcı hormonlar olduğu için özellikle hem protein hem de karbonhidrat içeren gıdalar tükettikten sonra kişinin uykusu gelebilir.
Yemeklerin sindirimi sürecinde kişi ihtiyaç duyduğu enerjiyi alamazsa vücut uyku hali hisseder.
Yemekle birlikte alkol tüketimi de yemekten sonra uykuya neden olan faktörlerdendir.
Yemekten sonra uyku gelmesi hamile kişilerde sıklıkla görülen durumlar arasında yer alır. Bu durumun bilinen nedeni ise hamile kişinin ihtiyaç duyduğu enerjidir. Bebeğin büyümesi ve gelişmesi, annenin vücudunda fazla enerji harcanmasına neden olabilir.
Kaybedilen bu enerjiyi tamamlamak için ise vücut iki yol tercih eder. Bu yollardan bir tanesi beslenme iken diğeri uykudur. Hamile kadınlarda uyku gelmesi, harcanan enerjiyi dengelemek ve bebeğin gelişiminin sağlıklı bir şekilde tamamlanmasını sağlamak nedeniyle oluşur. Bebeğin gelişimi ve büyümesi için doğal bir süreç olarak kabul ediliyor olup yemek sonra sıklıkla karşılaşılan durumlardan biridir.
Yemekten sonra uyku gelmesi bazı hastalıkların belirtileri arasında yer alır. Yaygın olarak insülin direnci rahatsızlığına sahip olan kişilerde bu belirti görülür. Bu kişiler gün boyu sağlıklı beslenmiş, yorucu bir gün geçirmemiş ya da dengeli ve az beslenmiş olsalar da uyku hali ile karşılaşabilirler.
Yemekten sonra uyku gelmesi ve halsizlik, insülin direnci rahatsızlığı belirtileri arasında yer alır. Teşhis için tek başına yeterli olmayıp çeşitli tetkikler ve doktor muayenesi ile kesinlik kazanır. Yemekten sonra uyku gelmesi durumu, şeker hastalarının da karşılaştığı sorunlardan biridir. Öğün aralarında karşılaşılan ve ani uykuya dalma ile sonuçlanan bu durum, gizli şekerin belirtileri arasında da kabul edilebilir. Bu durum şeker hastası olan bazı kişilerde görülebilir.
Yemekten sonra uyku gelmesi durumu ile karşılaşıyorsanız öncelikle nedenini araştırmanız gerekir. Bu durumun nedeni hakkında bir fikir sahibi olduktan sonra yemekten sonra uyku gelmesi sorununa çözüm üretecek adımları uygulayabilirsiniz.
Nedene bağlı olarak alınabilecek önlemler şu şekilde sıralanabilir:
İnsülin direnci benzeri bir rahatsızlık ile karşılaşan kişiler arasındaysanız ise doktorunuza danışarak yemek sonrası uyku gelme durumunu önleyebilirsiniz. Uyku halinde olmanızın sebebi yemekten kaynaklanmayan ve nedeni bilinmeyen, kan şekerinizde yaşanan ani düşmelerse de doktora tavsiye edilir.
Yemekten sonra uyku gelmesi için çözüm yöntemleri arıyorsanız bazı yöntemleri deneyebilirsiniz. Bu yöntemlerin başında bulunduğunuz ortamı değiştirmek gelir. Balkona ya da açık havaya çıkabilir, yürüyüş benzeri hafif sporlar ile uyku halinden uzaklaşabilirsiniz.
Ilık bir duşa girmek de aniden karşılaştığınız bu durumu kaçırmak adına tercih edeceğiniz yöntemlerden biridir. Duş esnasında sıcaklığı ayarlarken vücut ısınız ile aynı ya da daha düşük bir ısı tercih edebilirsiniz. Uykunuzun gelmesini engelleyebilmek adına nefes egzersizlerini de deneyebilirsiniz. Bu egzersizler sırasında hızlı olmanız gerekir. Bu sayede uyku durumunuzun değiştiğini ve daha dinç olduğunuzu fark edebilirsiniz.
Yemek sonrası için bazı aktiviteleri hayatınıza dahil edebilirsiniz. Bu aktiviteleri seçerken vücudunuzun hareket halinde olmasına dikkat etmelisiniz. Yemekten spor salonuna gitmek, sizi zorlamayan hareketler yapmak bu aktivitelerden biridir. Yemek sonrasında sizi hareket halinde tutacak çeşitli hobiler ile de ilgilenebilirsiniz. Bu durumun önüne geçmek için yapmanız gereken vücudunuzu pasif durumdan aktif hale getirmek olur. Bu yöntemler, sağlık sorunundan kaynaklanmayan uyku durumu için tercih edilebilir. İnsülin ya da hormonal bozukluk yaşayan kişiler için bu yöntemler yeterli olmayacağı gibi her kişide aynı sonuca da ulaşılamayabilir.
Yemekten sonra ağırlık çökmesini engellemek için duş alabilir, yürüyüş yapabilir ya da açık havaya çıkabilirsiniz. Bu yöntemler uykunuzun açılmasına ve ağırlık hissinin geçmesine yardımcı olabilir.
Ani uyku basmasının nedenleri arasında uyku apnesi, kan şekerinin düşmesi veya yükselmesi, sağlıksız beslenmek, triptofan içeren gıdaların tüketimi ve bazı hastalıklar olabilir.
Şeker hastalığı bazı kişilerde uyku hali olarak kendini gösterebilir. Bu durum şeker hastası olan her kişide görülmeyebilir. Aynı zamanda teşhis konulmak içinde yeterli değildir.
Yemekten hemen sonra uyursanız, besinlerin sindirilmesi sürecinde rol oynayan mide asidinin yukarı doğru çıkması sonucunda mide ekşimesi yaşayabilirsiniz. Bu sebeple yemekten hemen sonra uyumamaya çalışın.
Yemek yedikten en az üç saat sonra uyunabilir. Belirlenen bu saat yemeğin mideden bağırsağa geçiş süresini ifade ediyor olup bazı kişilerde ideal süre uzarken diğer bireylerde kısalabilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 14 Ağustos 2024
Yayınlanma Tarihi: 16 Şubat 2024
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
