Yemek borusu – soluk borusu arası deliklerin tedavisi nasıldır?

Yemek borusu – soluk borusu arası delikler nedir?

Normalde yemek borusu ile soluk borusu arasında bir bağlantı bulunmamaktadır. Tüketilen gıdalar veya sıvılar yutulurken soluk borusunun girişindeki epiglot denilen kapak mekanizması devreye girmektedir. Bu kapak sayesinde tüketilen gıda ve sıvılar soluk borusuna kaçmayarak yemek borusuna yönlendirilmektedir. Ancak çeşitli nedenlerle bazı insanlarda yemek borusu ve soluk borusu arasında olmaması gereken bir bağlantı meydana gelebilmektedir. 

Yemek borusu – soluk borusu arası delikler nedenleri nelerdir?

Yemek Borusu – Soluk Borusu arasında oluşan bağlantıların birden fazla nedeni olabilmektedir.

• Yemek borusu ile soluk borusu arasında oluşan bağlantının en sık nedeni doğumsal anomalilerdir. Anne karnında gelişim sırasında yemek borusu ve soluk borusu yan yana ilerlerken oluşan anomali nedeniyle aralarında bağlantı oluşabilir. Anne karnında oluşan bu durum genellikle çocuk cerrahlarının ilgilendiği bir konudur. Bebeklerde görülen bu durumda yemek borusu ortasından kapalıdır. Yemek borusunun alttaki ucu ile soluk borusu arısında bağlantı bulunur ve çocuk nefes aldığında hava doğrudan mideye dolar. Bu durumlarda çocuklar gıda da tüketemediği için acil cerrahi gereken müdahaleler gerekebilir. Doğumdan kaynaklanan anomaliler bazen çok küçük olduğu için sorun ilerleyen yaşlarda ortaya çıkabilir.
• Kanser hastalarında yemek borusu ve soluk borusu arası delikler oluşabilmektedir. Özellikle akciğer veya yemek borusu kanseri olan hastalarda yemek borusu ile soluk borusu arasındaki doku hasar görebilir veya tümör nedeniyle yok olabilir. Bu da aralarında bir bağlantı oluşmasına yol açabilir.
• Radyoterapi (Işın tedavisi) alan hastalarda yemek borusu ile soluk borusu arasında delikler meydana gelebilir. Kanser tedavisinde uygulanan radyoterapi sonucu soluk borusu ile yemek borusu arasındaki dokuda hasar oluşabilir. Yemek borusu ile soluk borusu arasındaki dokunun ortadan kalkması arada bir bağlantı oluşmasına zemin hazırlayabilir.
• Yoğun bakım hastalarında yemek borusu ve soluk borusu arası delikler sık görülebilmektedir. Yoğun bakımdaki hastanın nefes alabilmesi için soluk borusunda ve beslenebilmesi için yemek borusunda bulunan tüpler aradaki dokunun hasar görmesine yol açabilir. Entübe hastalarda oluşan bu hasar yemek borusu ile soluk borusu arasında bir bağlantı oluşmasına yol açabilir.
• Özellikle göğüs ve boyun bölgesine alınan şiddetli travmalar yemek borusu ile soluk borusu arasında bir bağlantı oluşturabilir.

Yemek borusu – soluk borusu arası deliklerin belirtileri nelerdir?

• Öksürük yemek borusu ile yemek borusu arası deliklerin en sık karşılaşılan belirtisidir. Yemek borusu ile soluk borusu arasındaki bağlantılarda ortaya çıkan öksürük günlük hayatta herkesin yaşadığı öksürükten daha farklıdır. En küçük bir sıvı alımında bile şiddetli ve geçmeyen öksürük oluşmaktadır. Özellikle su, meyva suyu gibi berrak sıvılar soluk borusuna daha rahat kaçabilmektedir. Yemek borusu ile soluk borusu arası deliklerin büyük olduğu durumlarda hasta yutkunduğunda bile şiddetli öksürük yaşayabilir.
• Yemek borusu-Soluk borusu arası deliklerin bir diğer belirtisi de yoğun bakım hastalarının soluk borusundan gıdaların geri gelmesidir. Yoğun bakımdaki hastaların beslenmesi için genellikle midesinden bir tüp yardımıyla mama verilir. Soluk borusu ile yemek borusun arasında delik olduğu durumlarda mideden verilen mama reflü yaparak soluk borusundan gelebilir.
• Yemek borusu ile soluk borusu arasında delik olan hastaların büyük bir çoğunluğunda zatürre oluşur. Açıklanamayan zatürresi olan hastalarda bu durum da değerlendirilmelidir. Normalde yutulan tükürük yemek borusu vasıtasıyla mideye gider. Ancak arada delik bulunan hastalarda tükürük akciğerlere ulaşabilir ve bu durum zatürreye neden olur.

Yemek borusu – soluk borusu arası deliklerin teşhisi nasıldır?

Yemek borusu ile soluk borusu arasındaki deliklerin teşhisi genellikle ışıklı bir boru ile muayene olarak adlandırılacak bronkoskopi ile yapılır. Bazı hastalarda endoskopi ile yemek borusu – soluk borusu arası delikler teşhis edilir.

Yemek borusu – soluk borusu arası deliklerin tedavisi nasıldır?

Yemek borusu ile soluk borusu arası deliklerin tedavisi cerrahidir.

Yemek borusu-soluk borusu arası deliklerin ameliyatında deliğin büyüklüğü ve deliğin bulunduğu bölge önemlidir. 1-3 cm. arasındaki deliklerin ameliyatı göreceli olarak daha kolayken özellikle yemek borusu kanseri, tiroit kanseri ve ışın tedavisi nedeniyle oluşan deliklerde cerrahi daha zordur. 

Açık cerrahi yöntemle gerçekleştirilen operasyonda soluk borusunun hasarlı kısmı çıkartılıp geri kalan kısmı uç uca dikilir. Yemek borusunun hasarlı kısmı ise destekleyici doku konularak onarılır.

Yemek borusunun yarısından çoğu delinmiş ve genişlediği durumlarda yemek borusunun tamamının çıkartılması gereken ameliyatlar yapılır. Nadir görülen bu durumlarda yemek borusu yerine mide, kalın bağırsak veya ince bağırsaktan yemek borusu yapılır.

Yemek Borusu – soluk borusu arası delikler hakkında sık sorulan sorular

Yemek Borusu – Soluk Borusu Arası Deliklerinde Hangi Hastalar Ameliyat Edilemez?

Bu hasta grubunda bazen ağır zatürre tablosu görülür. Bu durumda olan hastaların ameliyattan önce zatürre tedavi görmesi gerekir.  Bununla birlikte anestezi almaya uygun olmayan genel sağlık durumu kötü hastalar da ameliyat edilemez.

Yemek Borusu – Soluk Borusu Arası Delikleri Ameliyatı Kaç Saat Sürmektedir?

Yemek Borusu – Soluk Borusu arası delikleri ameliyatının süresi deliklerin büyüklüğü ve bulunduğu bölgeye göre değişir. Boyun bölgesinde oluşan normal büyüklükteki deliklerin ameliyatı yaklaşık 2 saat sürmektedir. Ancak yemek borusunun çıkartılması gibi kompleks ameliyatların süresi 4-5 saati bulabilir.

Hastalar Ameliyattan Sonra Hastanede Ne Kadar Kalmaktadır?

Yemek borusu ile soluk borusu arasındaki deliklerin ameliyatından sonra hastalar ameliyatın büyüklüğüne göre bir hafta, on beş gün süresince hastanede kalabilirler.

Yemek Borusu – Soluk Borusu Arası Delikler Kendi Kendine Geçebilir mi?

Yemek borusu ile soluk borusu arasındaki deliklerin tedavisi cerrahidir. Ancak cerrahi yola başvurmadan çok nadir de olsa bu delikler kendiliğinden kapanabilmektedir. Rahatsızlığın kendi kendine geçmesini beklemek için belirli şartların yerine getirilmesi gerekir. Bu süreçte hastanın ince bağırsağına beslenme tüpü konulmalıdır. Aynı zamanda mide asidini boşaltmak için de mideye bir tüp yerleştirilir. Hasta kesinlikle ağızdan beslenmemelidir. Bu şartlar sağlandıktan sonra hasta 3-6 ay takip edilerek deliklerin durumu gözlemlenir. Yemek borusu ile soluk borusu arasındaki deliklerin 4-5 cm’den fazla olduğu durumlarda da bu yöntem kullanılarak hastanın cerrahi müdahaleye uygun hale gelmesi sağlanabilmektedir. Bu yolla hastanın zatürre olmasının da önüne geçilebilmektedir. Ancak deliklerin tamamen kapanması çok nadir görülmektedir.

Yemek Borusu – Soluk Borusu Arası Deliklerin Bitkisel Tedavisi Var mıdır?

Yemek Borusu ile soluk borusu arası deliklerin doğal veya bitkisel bir tedavisi yoktur.

Yemek Borusu – Soluk Borusu Arası Deliklerin Birden Fazla Olabilir mi?

Birden fazla delik oluşma şansı bulunabilir. Aynı anda hem üstte hem de altta delikler olabilir. Kanser hastaları veya ışın tedavisi alanlarda bu durum daha sık görülür.

Yemek Borusu – Soluk Borusu Arası Deliklerinin Risk Grubu Var mıdır?

Bebeklerde görülen doğumsal anomalilerin haricinde risk grupları bulunmaktadır.

• Yoğun bakım hastaları
• Radyoterapi tedavisi görenler
• Kanser hastaları risk grupları arasındadır.

Bu problem sıklıkla ileri yaştaki ve çok sayıda sağlık sorunu olanlarda görülebilmekle beraber, gençlerde de görülebilir. Erkek ve kadınlarda eşit oranlarda görülür.