Whipple Yöntemiyle Pankreas Kanseri Ameliyatları

Memorial Şişli Hastanesi Organ Nakli Merkezi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Koray Acarlı Whipple ameliyatlarının hangi hastalarda uygulanabildiği ve başarı oranları ile ilgili bilgi verdi.

Whipple Ameliyatı Hangi Hastalara Yapılır?

Pankreas başı, 12 parmak bağırsağı ve safra yollarının pankreas başına yakın bölümlerinde oluşan tümörleri, bu 3 organ birbirlerine yapışık vaziyette oldukları için ayırmak mümkün olmamaktadır. Bu yüzden bu organlarda meydana gelen tümörlerde o bölgeyi komple temizlemek çok daha etkin bir tedavi yöntemidir. Pankreas başı, 12 parmak bağırsağı ve safra yollarının bu bölgeye yakın bölümlerinin komple alındığı bu yöntemin adı Whipple operasyonudur.

Mide aslında hem girişinde hem de çıkışında gözle görünür bir kapak olmasa da, kapak gibi davranan bir adele sistemine sahiptir. Bu kapağın olması sindirim sistemi için gereklidir. Pilor denilen bu kapağın operasyon sırasında korunması sonrasında oluşabilecek sindirim sistemi şikayetlerinin önlenmesini sağlar. Bu özel kapağın korunması için “Pilor Koruyucu Whipple” operasyonu uygulanmaktadır.

Cerrahın Deneyimi Çok Önemli

Whipple yöntemiyle pankreas başı, midenin yarıya yakını, 12 parmak bağırsağının tamamı ve safra yollarının bu alana komşu bölümü komple çıkartılmaktadır. Operasyonun en önemli yanı alınan bu organların birbiriyle koordinasyonun yeniden doğru bir şekilde sağlanmasıdır. Birkaç organı birden ilgilendiren bu bölgede mide, 12 parmak bağırsağı, safra kesesi ve pankreas arasındaki salgı geçişlerinin sorunsuz olması için yöntemin en iyi şekilde uygulanması, bütün bu yolların doğru bir şekilde dikilmesi gerekmektedir. Bu nedenle cerrahın deneyimi çok önemlidir.

Cerrahinin en büyük ameliyatlarından biri olan Whipple yönteminde iyi bir merkezin başarı oranının yüzde yüze yakın olması gerekmektedir. Bu yöntemin etkin bir şekilde uygulanması için deneyimli bir cerrahi ekibin olması şarttır. Memorial Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü’nun Whipple operasyonlarındaki başarı oranı yüzde 100’dür. Türkiye genelinde ise yüzde 1-5 arasında ölüm ve yüzde 30 civarında morbidite ( en hafifinden en ağırına komplikasyon) oranı mevcuttur. Türkiye’de maalesef pankreas tümörleriyle ilgili kişilerin fazla deneyimi yok. Whipple ameliyatının yapılıp yapılmayacağını sağlayan etken bilgi değil deneyimdir.

Biyopsiye Gerek Var Mı?

Bu bölgede oluşan tümörlerde biyopsi yapmak çoğunlukla gerekmemektedir. Pankreas başında şüpheli bir kitle olma durumunda biyopsiye gerek olmaksızın Whipple ameliyatı uygulamak en doğrusudur. Çünkü yapılan biyopsi bölge itibariyle her zaman doğru yerden alınmayabilir. Dolayısıyla yanlış sonuç verilebilir.

Kontrol Şart

Pankreas, vücudun en arkasındaki organlardan biridir. Genellikle karın içi organların tümünde şikayetler öne yansır. Öne yansıyan bulgular içinde çok geride olduğu için pankreas kanserleri, yakalandığında yüzde 90’a yakınında ameliyat olma sınırı geçmiş olur. Ailesinde bu tip hastalıklar olanlar ya da olmayanların dönem dönem bazı tarama kan testleri yaptırmaları gerekmektedir. En başarılı olduğumuz hasta grubu tesadüfen kontrole giden kişilerdir. Ayrıca karın ağrısı, kilo kaybı, kaşıntıyı takip eden sarılık ve bele vuran ağrı gibi şikayetlerin de geçiştirilmesi gerekmektedir. Pankreas başı kanserlerinde üç organ birbirine çok yakın olduğu için birinden biriyle igili bir şikayetle hastalık ortaya çıkabilir. Pankreasın kuyruk ve gövde dediğimiz kısmında ise bunu anlamak mümkün değildir. Son yıllarda hastalığın 40-50 yaş arasında görülme sıklığı artmakta birlikte, 50 yaş üstü insanlarda daha sık görünmektedir.