Vazektomi Nedir? Nasıl Yapılır, Kimlere Uygulanır?

Vazektomi Nedir?

Vazektomi, sperm kanallarının kesilmesi, bağlanması veya mühürlenmesi sonucunda meniye sperm akışını kesen ve erkeklere uygulanan kalıcı bir doğum kontrol yöntemidir. 

Testislerde üretilen spermler kanalla önce penis içindeki idrar kanalı olarak bilinen üretraya daha sonra da dışarıya atılır. Bu yapılan cerrahi işlem sonucunda spermin üretraya girmesi engellenir. Bu işlemle birlikte spermler meniye karışmaz, özetle gelen menide sperm bulunmaz. 

Bir anlamda vazektomi, doğum kontrolünün güvenli ve etkili bir şekilde cerrahi işlemle yapılmasıdır. Ülkemizde kadınlarda doğum kontrol yöntemlerinin tamamı sıklıkla uygulanır. Vazektomi, kadınlarda tüplerin bağlanması yöntemiyle hemen hemen eş değer bir yöntemdir. Avrupa’da ve Amerika’da çok sık yapılan bu cerrahiyle doğum kontrolü konusunda neredeyse %100’e yakın bir başarı elde edilmektedir.

Dünyada erkekler tarafından çokça tercih edilen doğum kontrol yöntemleri fiziksel bariyer oluşturma mantığına göre yapılır. Yapılan araştırmalarda kondom kullanımı yaygın olan gelişmiş ülkeler ile eğitim seviyesi yüksek olan erkekler, vazektomi işlemini daha çok tercih eder.

Vazektomi Kimlere Uygulanır?

Vazektomi, erkeklerde kısırlaştırma için vas deferens'ın (testislerden spermi, uretraya taşıyan kanallar) tamamının veya bir kısmının cerrahi olarak kesildiği cerrahi bir prosedürdür, 18 yaşını doldurmuş sağlıklı tüm erkeklere kendi istekleri dahilinde uygulanır. Ancak evli erkeklerde eşlerin onayı olmadan uygulamanın yapılması kesinlikle yasaktır. Çocuk sahibi olmak istemeyenler ile çok sayıda çocuğa sahip olan ve artık çocuk istemeyenlere bu yöntem önerilir. 

Vazektomi, kalıcı ve ömür boyu süren bir doğum kontrol yöntemi olduğu için avantajlıdır. Ayrıca, kalıtsal hastalığı olan ve çocuk sahibi olması riskli olanlar ile diğer doğum kontrol yöntemini denemiş ancak başarısız olan çiftlere de tavsiye edilir.

Vazektomi Nasıl Uygulanır?

Vazektomi işlemi, sperm taşıyan tüplerin kesilip kapatılması ile gerçekleştirilir. Vazektomi sonrasında problem yaşama riski düşüktür ve işlem genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilir. 20-40 dakika süren işlem sonrasında kişinin herhangi bir antibiyotik almasına gerek yoktur. Ancak işlem sonrasında ortaya çıkabilecek ağrıyı engellemek için ağrı kesici alınabilir.

Vazektomi İşleminin Avantajları Nelerdir?

Vazektomi çocuk düşünmeyen kişilere uygulanır ve işlem sonrası kişi ne kadar ilişkiye girerse girsin çocuk sahibi olmasının yolu kapanır. Oldukça kısa süren bu yöntem sonrası kişi kısa sürede iş ve sosyal yaşamına dönebilir, cinsel yaşamında herhangi bir olumsuzluk yaşanmaz.

Vazektomi Hakkında Sık Sorulan Sorular 

Vazektomi ne demek?

Vazektomi, çocuk sahibi olmak istemeyen erkeklere yönelik uygulanan tıbbi bir kısırlaştırma yöntemidir. Vazektomi işleminde her bir vas deferens tüpünü bloke edilip kesilerek spermin meniden uzak tutulması sağlanır. Böylelikle hamileliğe karşı kalıcı bir koruma oluşturulmuş olur.

Vazektomi acılı bir yöntem mi?

Vazektomi işlemi genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirildiği için ağrılı bir işlem değildir. Ağrı işlemden sonra ortaya çıkabilir. İşlemden sonra kişi aynı gün taburcu edilir ve günlük yaşamına devam edebilir.

Vazektomi olan erkekler boşalabilir mi?

Vazektomi sonrası kişide boşalma aynı şekilde olur, hasta aynı miktarda bir boşalma yaşasa da semen sıvısı içinde sperm olmayacaktır. Yani vazektomi, erkeklerde cinsel yaşam olarak belirttiğimiz, sertleşme, cinsel arzu, cinsel tatmin, boşalma hissi, meni gelmesi (sperm içermeden) gibi durumları kesinlikle etkilemez. Hatta meni miktarı ve görünüşünde değişiklik olmayacağı için erkeklerin psikolojik durumunda da değişiklik olmayacaktır.

Vazektomiden sonra ne zaman cinsel ilişkiye girilebilir?

Vazektomi işlemi yapıldıktan sonra etkisi 12 hafta içerisinde görülmektedir. Ancak vazektomi yapıldıktan sonra 7 gün boyunca cinsel ilişki önerilmez. 7 günün sonunda normal cinsel aktiviteye dönülse de bir süre kondom kullanılması önerilir.

Vazektomi sonrası sperm üretimi devam eder mi?

Vazektomi sonrasında testislerde sperm üretimi devam etmektedir. Ancak işlem sonrasında sperm dışarı çıkmadığından testisten aspirasyon veya biyopsi yöntemi ile alınacak spermler tüp bebek tedavisinde kullanılabilir.

Vazektomi sonrası üretilen spermler nereye gidiyor?

Vazektomi sonrası testislerde üretilen spermler, semen sıvısı içine katılmaz ve sperm kanallarından ilerlemez yani testislerde kalır. Daha sonra bu spermler zamanla geri emilir.

Vazektomiden sonra meninin sperm hücrelerinden arınması ne kadar sürer?

Burada unutulmaması gereken konu vazektomi sonrası yaklaşık 3 ay boyunca kesilen kanalın üst kısmında sperm kaldığından başka bir korunma yöntemi olmadan ilişkiye girilmemesi gerektiğidir. Yaklaşık 20 boşalma veya 3 ay sonra meni tahlili yapılarak sperm olmadığı görülmesi garantili yöntemdir.

Vazektomiden sonra testosteron seviyesinde bir düşme olur mu?

Yapılan araştırmalarda vazektomi operasyonu sonrasında testosteron seviyesinde düşme veya cinsel isteğin azalması gibi bir durum belirlenmemiştir. Ayrıca vazektomi sonrası prostat kanseri görülme riskiyle ilgili araştırmalar da yapılmıştır. Çalışmalarda vazektomi ile prostat kanseri arasında ilişki olmadığı tespit edilmiştir.

Vazektomi gebeliği önlemede yüzde 100 başarılı mıdır?

Vazektomi gebeliği önlemede başarı oranı yüzde 100’e yakın ve etkili bir yöntemdir. Vazektomi, düşük komplikasyon ve yan etki riski olan basit bir ameliyattır. Vazektominin maliyeti, kadınlara uygulanan tüp ligasyonu işleminden ve kadınların kullandığı uzun vadeli doğum kontrol ilaçlarının maliyetinden daha düşüktür.

Vazektomi ile bağlanan kanallar geri açılabilir mi?

Vazektomi işlemi geri dönüşü zor bir işlemdir. Bu nedenle bu işleme karar verilirken mutlaka tüm yönleri ile bir hesaplama yapılmalı, kişi bu konuda acil karar vermemelidir. Genellikle geri dönüşüm oranı hemen hemen %50 civarındadır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.