Vajinal agenezi, gebelik sırasında anne rahminde bebeğin üreme sisteminin gelişimini tamamlamaması sonucu vajina olmadan ve diğer üreme organlarında eksiklikle doğmasıdır. Özellikle kız çocuklarının ergenlik döneminde adet görmemesi veya cinsel ilişki esnasında vajinal kanalın yokluğu nedeniyle problemler yaşaması gibi belirtilerle vajinal agenezi fark edilebilir.
Vajinal Agenezi Nedir?
Vajinanın yokluğu olarak da bilinen vajinal agenezi, anne karnında fetüsün vajinasının gelişmediği durumda görülen anormalliktir. Yapısal bozukluk olan vajinal agenezi durumunda vajinanın tamamı ya da bir kısmı eksik olabilir. Doğuştan vajinal agenezi gerçekleşse de uzun yıllar belirtileri görülmeyebilir. Dışardan cinsiyet organları normal olarak görülse de ergenlik durumunda ortaya çıkan semptomlarla teşhis edilebilir. Uzman doktor vajinal agenezi teşhisi yaptıktan sonra cerrahi müdahale önerebilir.
Vajinal Agenezi Neden Olur?
Vajina yokluğu olarak doğuştan ortaya çıkan vajinal agenezi, anne karnında rahmin ve vajina kanallarının genetik faktörler nedeniyle oluşmamasıdır. Nadir olarak görülen bu hastalık, anne karnında gelişim probleminden kaynaklanır. Doğum önce ultrasonda fark edilebildiği gibi doğum sonrası ergenlik döneminde de ortaya çıkabilir. Vajinal agenezi nedenleri şöyle sıralanabilir:
Mayer-Rokitansky-Küster-Hauser (MRKH) sendromu
Mayer-Rokitansky-Küster-Hauser (MRKH) sendromu, vajinal agenezi ile ilişkilendirilen en yaygın hastalık olarak bilinir. Bu sendrom vajinanın ve uterusun normal şekilde gelişmemesi nedeniyle görülür. Bu anormalliğin yanında kalp ve böbrek problemleri de görülebilir.
Androjen duyarsızlığı sendromu (AIS)
Androjen duyarsızlığı sendromu, bebeğin gelişimi esnasında rahim, serviks ve fallop tüplerinin gelişmemesi durumudur. Bazı kişilerde vajinanın hiç olmamasıdır.
Vajinal Agenezi Belirtileri Nelerdir?
Vajinal agenezi, ergenlik döneminde adet olunmaması, vajinada açıklık bulunmaması ve cinsel ilişkiye girememe gibi belirtilerle kendini gösterir. Vajinal agenezi belirtileri şöyle sıralanabilir:
- Ergenlik çağına gelen kız çocuklarında adet kanamasının başlamaması
- Vajinal kanalın olmaması
- Cinsel ilişki sırasında ağrı veya zorluk
- Menstürel siklüs dönemlerinde ağrıların olması
- Vajinada açıklık bulmaması
- Rahmin kısmi gelişmesi durumunda, adet kanının dışarı çıkamaması
- Böbreklerde ve idrar yollarında meydana gelen problemler
- Kriptomenore yani adet kanının vücuttan dışarı çıkma yolu olmadığı için vücudun içinde birikerek kramplara ve karın ağrısına neden olması
- MRKH sendromunda omurga ve iskelet sistemiyle ilgili diğer anomaliler
Vajinal Agenezi Nasıl Teşhis Edilir?
Vajinal agenezi, uzman doktor tarafından doğum öncesi ultrasonda ya da doğum sonrası bebeklik ve çocukluk döneminde teşhis edilebilir. Fakat çoğunlukla vajinal agenezi ergenlik döneminde ortaya çıkar. Bu da kız çocuklarında adet görmemesi belirtisiyle kendini gösterir. Vajinal ageneziyi teşhis etmek için uzman doktor şu testlerin uygulanmasını isteyebilir:
- Vajinal ve anal bölgenin fizik muayenesi yapılır
- Ultrason, vajina ve pelvisi görüntülemek için kullanılır
- Emar (MR), vajina ve üreme organlarını detaylı görüntülemek için uygulanır
- Uzman doktor kromozomal anormallikleri aramak için bir kan testi de önerebilir. Kan testi ile bazen vajinal agenezi ile ilişkilendirilen MRKH sendromu gibi genetik bir bozukluğun tanısını ortaya çıkarılabilir.
Vajinal Agenezi Tedavisi Nasıl Olur?
Vajinal agenezi tedavisi, kişinin ihtiyaçlarına ve tercihine göre farklılık gösterebilir. Bu tedavi, vajinal kanalın yeniden oluşturulması veya genişletilmesini içerebilir. Bunun yanında cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemler içerir. Vajinal agenezi tedavisi şu yöntemlere sahiptir:
Vajinal dilatasyon ile uzman doktor dilatör isimle özel cihazla vajinal kanalı kademeli olarak genişletir. Bu tedavi yöntemi, cerrahi müdahale gerektirmez ve vajinal kanal oluşturulmasına yardımcı olur.
Vajinoplasti ile vajinanın yeniden oluşturulması için uygulanan cerrahi bir müdahaledir.
Bunun yanında vajinal agenezi, kişi için psikolojik olarak zor olabilir. Bu sebeple tedavi sürecinde psikolojik destek almak önemlidir.
Vajinal Agenezi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Vajinal agenezis tedavisi sonrası çocuk sahibi olunur mu?
Bu durum kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Fallop tüpleri ve serviks normal şekilde geliştiğinde kişi çocuk sahibi olabilir.
Vajinal agenezi nasıl önlenir?
Vajinal agenezi, doğuştan ortaya çıkan bir durum olduğundan önlenmesi mümkün değildir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 31 Temmuz 2024
Yayınlanma Tarihi: 31 Temmuz 2024