İnsanların günlük yaşamında sık sık karşılaştığı ve devam ettiği süre boyunca hareket alanını kısıtlamakla birlikte kişiyi rahatsız eden durumlardan biri de üşütmedir. Soğuk algınlığı olarak ifade edilen rahatsızlığın halk arasındaki ismi olan üşütme, çeşitli virüslerin vücuda girmesiyle meydana gelir. Evde uygulanabilen dinlenmek, bol su tüketimi başta olmak üzere, ekinezya ve zencefil çayı ya da ballı limonlu ılık içecekler gibi sıvılar tüketmek, buharlı duş almak, tuzlu su ile gargara yapmak ve vitamin takviyesi almak üşütme durumunda iyi gelmektedir.
Üşütme Nedir?
Halk arasındaki adı soğuk algınlığı ve nezle olan üşütme; burun, sinüs, boğazlar veya nefes borusunun çeşitli virüslerin bulaşması sonucu enfekte olması durumu ve üst solunum yolu enfeksiyonu olarak tanımlanır. Genellikle çok fazla tehlike arz etmeyen üşütme vakaları, dinlenme ve uygulanacak doğal yöntemlerle birlikte kısa süre içinde geçer. Bu süre sigara içen kişilerde daha da uzayabilir. Yetişkinler yılda iki üç kez soğuk algınlığına yakalanabilirken bu sayı bebek ve çocuklarda daha fazladır.
Çoğunlukla tıbbi bir tedavi gerektirmeyen üşütme vakalarında semptomlar şiddetlenir veya artarsa doktor kontrolüne ihtiyaç duyabilirsiniz.
Üşütme Belirtileri Nelerdir?
Sıklıkla 1-3 gün arasında ortaya çıkan yaygın üşütme belirtileri, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, boğaz ağrısı, öksürük ve hafif ateştir. Bu belirtilere hapşırma, vücut-kas ve eklem ağrıları, ses kısıklığı ve yorgunlukta eşlik edebilir.
Üşütmeye bağlı ortaya çıkan belirtiler şunlardır:
Bebeklerde Üşütme Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde yetişkinlere oranla daha sık görülen üşütmenin belirtileri işe şöyledir:
- Burun akıntısı ( gri, sarı veya yeşil renge dönüşür)
- 38-39 derece ateş
- İştah kaybı
- Boğaz ağrısı ve yutma güçlüğü nedeniyle salya akması
- Agresiflik
- Hafif şişen bezler
- Nefes almada zorluk
- Hırıltı
- Huysuzluk veya uyku hali
- Hızlı nefes alma
Tüm bu belirtilerle birlikte bebeğin özellikle öksürüğü birkaç hafta sürüyorsa şiddetli bir üşütme yaşama ihtimali olasıdır. Bu durumda uzman bir hekim kontrolünde tedavi edilmesi gerekir.
Üşütme Neden Olur?
Üşütme, vücuda giren rinovirüslerin enfekte olması sonucu meydana gelen üst solunum yolu enfeksiyonu nedeniyle meydana gelir. Rinovirüsler üşütmelerin yaklaşık yüzde 50’sini oluşturur. Ancak koronavirüs de soğuk algınlığı yaşanmasına sebebiyet verebilir. Nezle, grip ve soğuk algınlığı olarak bilinen ve belirtileri benzer şekilde seyreden üşütme vakaları genellikle tehlikeli sonuçlar doğurmaz ve kendiliğinde geçmesiyle birlikte doğal yöntemlere başvurularak da iyileşir.
Üşütme Bulaşıcı mıdır?
Üşütme bulaşıcı bir hastalıktır. Kişiden kişiye kolayca bulaşan soğuk algınlığı vakaları, kişinin hasta birinin hapşırması, konuşmasıyla birlikte damlacıklar yoluyla bulaşmasını yanı sıra enfekte olan kişinin dokunduğu yerlere temas edilmesi sonucu da hasta olunabilir.
Üşütmeye Ne İyi Gelir?
Su, ıhlamur, ekinezya, nane ya da nane-limon çayı, zencefil çayı, ballı limonlu ılık su ve tavuk suyu başta olmak üzere bol sıvı tüketilmesi, C vitamininden zengin meyveler yenmesi veya takviye alınması ve dinlenmek iyileşme sürecini hızlandırarak üşütmeye iyi gelir.
Soğuk algınlığı olarak da adlandırılan üşütme için evde uyguladığınızda üşütme semptomlarını ortadan kaldırarak, iyi gelecek yöntemler şunlardır:
- Tuzlu su ile gargara yapılmalı: Üşütmenin semptomlarından olan boğazda gıcıklanma ve ağrı gibi durumlar için tuzlu su ile yapılan gargara bölgenin uğradığı tahrişi engelleyerek üşütmeye iyi gelir.
- Su, meyve suyu, ıhlamur, ekinezya ve nane çayı başta olmak üzere bol sıvı tüketilmeli: Soğuk algınlığının yol açtığı vücuttaki su kaybını telafi etmek için hastalık süresi boyunca bol su, taze meyve suları ya da ıhlamur, ekinezya ve nane gibi bitki çayları tüketilmelidir.
- Tavuk suyu ve paça çorbası içilmeli: Soğuk algınlığına çözüm olabilecek çorbalardan tavuk suyu ve paça bu sürecin doğal destekçileri olarak bilinir.
- C vitamini takviyesi alınmalı: C vitamini takviyesi, hastalık sürecinde düşen bağışıklığı tekrar kazanmak için en faydalı yöntemlerden biridir.
- İstirahat edilmeli: Üşütme semptomları yaşanıyorsa, iyileşmenin önemli adımlarından biri de dinlenmektir. Bu süreçte bol bol istirahat etmelisiniz.
- Nane limon, ballı süt ve ıhlamur içilmeli: Nane ve limonu suda kaynatarak içmek üşütmeye iyi gelir. Nane limon karışımını tüketerek soğuk algınlığının belirtilerini en aza indirir. Limon, en önemli C vitamini kaynağı olarak kabul edilir. Bununla birlikte ballı süt ve ıhlamur da içilebilir.
- Yaban mersini ve acıbiber gibi enfeksiyonla savaşmaya yardımcı gıdalar tüketin: Doğal aspirin içeren yaban mersini ateşi düşürmeye yardımcı olurken, ağrıları hafifletmeye, acı biber sinüsleri açmaya, Kraker, muz ve çorba gibi gıdaları tüketmekle birlikte kafein içeren içeceklerden uzak durmalıdır.
- Böbrek üşütmesine lahana: Lahana, böbrek üşütmesine ne iyi gelir konu başlığı altında tercih edilen besinlerden biridir. Antibiyotik özelliği bulunan lahanayı kaynatarak böbrek çevrenize koyarsanız böbrek üşütmesi sonucu böbreklerde meydana gelen ağrıların dindiğini görebilirsiniz. Daha sağlıklı bir çözüm için doktorunuza danışmanızda da fayda vardır.
- Çinko pastilleri alın Soğuk algınlığının başında alınan çinko pastilleri, meydana gelebilecek semptomların şiddetini en aza indirir.
- Ilık su ile duş yapın: Yatmadan 1-2 saat önce alacağınız sıcak duş soğuk algınlığı döneminde sizi rahatlatacaktır.
Üşütme Karın Ağrısına Ne İyi Gelir?
Üşütme, mideyi olumsuz olarak etkileyen bir rahatsızlıktır. Üşütme karın ağrısına ne iyi gelir sorusunun sorulduğu durumda 1 fincan rezene çayı içebilirsiniz.
![]()
Üşütme Nasıl Önlenir?
Bir diğer adıyla soğuk algınlığı olan üşütmeyi önlemek ve üşütmeden korunmak yapılması gereken bazı uygulamalar mevcuttur. Bunlar şöyle özetlenebilir:
- Eller bol bol yıkanmalı
- Yüze dokunmaktan mümkün olduğunca kaçınılmalı
- Sık kullanılan yüzeyler temizlenmeli
- El dezenfektanları kullanılmalı
- Bağışıklık sistemi güçlendirilmeli
Üşütme Nasıl Tedavi Edilir?
Soğuk algınlığının net bir tedavisi yoktur. Belirtiler ortaya çıktıktan sonra reçeteli veya reçetesiz ilaçlar kullanarak iyileşmeye çalışılır. Antibiyotikler soğuk algınlığını tedavi etmez. Bunun yanında ağrı kesiciler, antihistaminik ilaçlarla birlikte öksürük kesici ve balgam söktürücü ilaçlar üşütme tedavisinde tercih edilir.
Üşütme Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Göğsünü üşütme belirtileri nelerdir?
Göğsün üşütüldüğü durumlarda ortaya çıkan belirtiler göğüste ağrı, nefes darlığı, hırıltı, balgamlı öksürük, yorgunluk ve hafif vücut ağrısıdır.
Üşütmede hangi belirtiler görülür?
Üşütme burun akıntısı, burun tıkanıklığı ve hapşırmaya neden olur. Ayrıca boğaz ağrısı, öksürük, baş ağrısı veya hafif ateş gibi semptomlarda görülebilir.
Grip ve üşütme birbirinden ayırt edilebilir mi?
Gribin belirtileri arasında ateş ve üşüme, öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı veya tıkanıklığı, kas veya vücut ağrıları, baş ağrıları ve yorgunluk yer alır. Üşütmede belirtileri ise grip semptomlarından daha hafif seyreder. Üşüten kişilerde yaygın olarak burun akıntısı veya tıkanıklığı meydana gelir.
Üşütme ne kadar sürer?
Normal seyreden bir soğuk algınlığı 1 hafta 10 gün içinde kendiliğinden geçebilir. Geçmediği durumlarda doğal yöntemler uygulanabilir, doktora başvurulabilir.
Ciğer üşütmesine ne iyi gelir?
Ciğer üşütmesi durumlarında önemli olan rahat nefes almaktır. Bunun için bol su tüketilmeli, c vitamini takviyesi alınmalı, ıhmamur içilmeli ve bol bol istirahat edilmelidir.
Bağırsak üşütmesine ne iyi gelir?
Sıcak su torbası, mide üşütmesi ve bağırsak üşütmesi sorunlarının çözümünde tercih edilebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 21 Kasım 2024
Yayınlanma Tarihi: 22 Haziran 2023
