Bebek sahibi olmak isteyen çiftlerin %5’i tekrarlayan düşükler nedeniyle anne baba olamıyor. Tüp bebek tedavi yöntemleri sayesinde ise düşükle sonuçlanan gebeliklerde olumlu sonuçlar alınabiliyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Başkanı Uzmanları, tekrarlayan düşüklerde tüp bebek tedavisinin önemi hakkında bilgi verdi.
Düşüklerin en önemli nedeni kromozom bozukluğu
Tekrarlayan düşüklerin %40’ının nedeni belirlenebilmektedir. Bu sorunu yaşayan çiftlerin neredeyse %10-15’inde altta yatan neden kromozom bozukluğudur. Eğer bebekteki kromozomal bir sorun düşüğe yol açıyorsa, genetik açıdan sağlam embriyo seçilerek anne rahmine yerleştirilebilir. Düşüğe neden olan diğer faktörler ise şu şekilde sıralanabilir:
- Kadının rahmindeki şekil bozukluğu
- Rahimde yer kaplayan miyomlar ve yapışıklıklar
- Anne karnındaki bebeğin beslenmesini engelleyen damar yatağındaki pıhtılaşma
Sigara, diyabet ve tiroit bozukluğu düşüğe neden oluyor
Sağlıksız yaşam koşulları ve alışkanlıkları da kadınların üreme sistemini olumsuz yönde etkilemektedir. Sigara, tiroit bozukluğu, kontrolsüz diyabet ve bazı gazlara maruz kalınması düşüğe neden olabilir. Ayrıca bazı kadınların bağışıklık sistemindeki “naturel killer” denilen hücrelerin fazla çalışarak, tutunma dönemindeki bebeği kabul etmemesi de düşüğe neden olabilir. Anne ve babadaki HLA adlı doku tipi birbirine yakınsa, tekrarlayan düşük vakalarının görülmesi sıklaşmaktadır.
Anne-babanın normal kromozomları aldatıcı olabilir
Düşüklerin %60 gibi yüksek bir oranda ortaya çıkış sebepleri bilinmese de nedenini araştırmaya yönelik tetkikler yapılabilmektedir. Öncelikle kaybedilen bebekten alınan dokular genetik incelemeye tabi tutulabilir. Eğer kaybedilen bebekte kromozom bozukluğu varsa genetik testi sonucunda tespit edilir. Bazı anne-babaların kromozomları normal olsa da bir araya geldiğinde bebekte kromozomal anomali oluşturabilir. Eğer bebekte kromozom bozukluğu görülmüşse, çiftin çocuk sahibi olabilmesi için tüp bebek tedavisi uygulanabilmektedir.
Tüp bebekte en sağlıklı embriyo seçilebiliyor
Tekrarlayan düşük vakalarında klasik tüp bebek tedavisindeki adımlar izlenilmektedir. Anneden alınan yumurtalar, babadan alınan spermlerle laboratuvar ortamında döllenir. Çok sayıda embriyo oluşturularak genetik olarak sağlam olanlar preimplantasyon genetik tarama (PGT) testi ile belirlenir. En sağlıklı embriyo seçilerek annenin rahmine yerleştirilir. Genetik dışında bilinmeyen bir neden de düşüğe yol açabilmektedir. Bu nedenle genetiği normal olan embriyo seçilmiş olsa da düşük kimi zaman önlenememektedir. Fakat bu gruplarda anne adayı gebe kalmakta zorluk çekiyorsa tüp bebek düşünülmektedir.
Tüp bebek tedavisi ile bebek sahibi olma şansı artıyor
Tüp bebek yönteminde, eve bebekle dönme oranı genetik tarama yapılması durumunda artmaktadır. Preimplantasyon genetik tanı olarak adlandırılan bu taramada, laboratuvarda oluşan embriyolardan hücre örneği alarak kromozom yapısı ve sayısı açısından incelenmektedir.
Bu örnekler embriyonun üçüncü ya da blastokist aşaması olarak bilinen beşinci gününde alınmaktadır. Üçüncü günde embriyolarda 7-8 hücre bulunur. Örnek için alınan bir hücre normal çıksa bile embriyodaki diğer hücrelerde anormallik olma ihtimali olabilir. Oysa beşinci günde 5-6 hücre alınıp, incelenerek kesin sonuca ulaşılır. Eğer hücreler normal bulunmuşsa, transfer işlemi gerçekleştirilir. Ardından da gebelik süreci başlayabilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 25 Nisan 2023
Yayınlanma Tarihi: 4 Aralık 2015