Verem (Tüberküloz) Nedir? Verem Belirtileri Nelerdir?

Verem hastalığı, akciğerlere saldıran Mycobacterium tuberculosis adlı bakterinin neden olduğu hava yoluyla yayılan bulaşıcı bir akciğer hastalığıdır. Tüberküloz (verem), enfekte bir kişinin öksürmesi veya hapşırması sonucu ortaya çıkan küçük damlacıkların solunmasıyla yayılır. Tedavi edilebilen bir hastalık olan verem hastalığı öksürük, kanlı balgam, ateş, göğüs ağrısı ve kilo kaybı gibi belirtilerle karakterizedir.

Verem Hastalığı (Tüberküloz) Nedir?

Tüberküloz, halk arasında bilinen adı ile verem hastalığı, Mycobacterium tuberculosis isimli bakterinin neden olduğu hava yoluyla yayılan bulaşıcı bir akciğer hastalığıdır. Bakteriyel bir enfeksiyon olan verem hastalığı genellikle akciğerlere saldırır. Akciğerlerin yanı sıra omurga, beyin ve diğer organlara da zarar verebilir.  Toplu alanlarda bulunmak da hastalık riskini yükseltir. Tedavisi antibiyotik yoluyla mümkün olan tüberküloz tedavi edilmezse ölüme kadar gidebilen bir hastalıktır. en sık akciğerlerin etkilendiği ve öksürük belirtisi ile kendini gösteren, en

Verem Hastalığı (Tüberküloz) Aşamaları Nelerdir?

Tüberküloz (verem hastalığı) hastalığının üç aşaması söz konusudur ve her aşamada farklı belirtiler ortaya çıkabilir. Bu aşamalar şöyle özetlenebilir:

Birincil Tüberküloz Enfeksiyonu

Tüberküloz hastalığında ilk aşama birincil enfeksiyon olarak adlandırılır. Bu aşamada bağışıklık sistemi vücuda giren mikropları yakalar ve onunla mücadele eder. Ancak bazı mikroplar hayatta kalabilir. Düşük ateş, yorgunluk ve öksürük gibi belirtiler bu aşamada görülebilir.

Gizli Tüberküloz Enfeksiyonu

Gizli tüberküloz enfeksiyonu, birincil tüberküloz enfeksiyonunu takiben ortaya çıkar. Bu aşamada bağışıklık sistemi hücreleri akciğer dokusunun çevresine bir duvar örer. Bağışıklık sistemi mikropları kontrol altında tutmaya çalışır ancak bazıları yine hayatta kalabilir. Bu aşamada bir semptom görülmeden hastalık meydana gelebilir.

Aktif Tüberküloz Enfeksiyonu

Bu aşamada bağışıklık sistemi mikroplarla mücadele edemeyecek noktaya gelir ve hastalık yayılır. Tüberküloz hastalığının başkalarına bulaşma durumu bu aşamada ortaya çıkar. Genellikle gizli enfeksiyon aşamasından sonra yaşanır. Öksürük, ateş, titreme gibi yaygın belirtiler bu aşamada ortaya çıkar.

Verem Hastalığı (Tüberküloz) Neden Olur?

Verem yani tüberküloz, öksürük, hapşırma gibi havayolu ile insandan insana bulaşan mycobacterium tuberculosis isimli bakterinin genellikle akciğerlere saldırması ile ortaya çıkar. Kolay bulaşan bir hastalık olmayan tüberkülozun vücuda girmesi için enfekte olan bir kişiyle çok fazla zaman geçirilmiş olması gerekir.

Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilere daha çok bulaşan tüberküloz, özellikle Afrika bölgelerinde sık görüldüğü için bu bölgelere yapılan seyahatler sonrasında da bulaşabilir. Afrika bölgelerinde AIDS hastalığı da yaygın olarak görüldüğü için tüberküloz hastalığının AIDS gibi bağışıklık sistemini düşüren hastalıklara bağlı olarak da yaşanma ihtimalinin artması mümkündür.

Verem (Tüberküloz) Belirtileri Nelerdir?

Verem hastalığının yaygın belirtileri en az 3 haftadır süren öksürük, kanlı balgam, göğüs ağrısı, nefes darlığı, ateş, gece terlemeleri, beklenmedik kilo kaybı, belirsiz nedenli hasta hissetme ve tükenmişliktir.

Verem belirtileri şunlardır:

• 3 haftadan uzun süren şiddetli öksürük
• Kanlı balgam
• Göğüs ağrısı ve nefes darlığı
• İştahsızlık ve istemsiz kilo kaybı
• Ateş
• Titreme
• Gece terlemeleri
• Yorgunluk ve halsizlik
• Boyundaki lenf bezlerinde şişlik
• İyi hissetmeme
• Ses kısıklığı
• Sırt ağrısı

Verem Hastalığı (Tüberküloz) Bulaşıcı mıdır?

Tüberküloz yani verem bulaşıcı bir hastalıktır. Aktif bakteri barındıran verem hastası olan bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya tükürmesi gibi damlacık çıkartılan durumlarda hava yolu ile yayılır ve bu damlacıkları soluyan kişi enfekte olarak verem hastalığına yakalanır. 

Tüberküloza yakalanmak için enfekte olan kişiyle uzun zaman geçirmiş olmanız gerekir. Bununla birlikte önemli detaylardan biri de sadece aktif akciğer enfeksiyonu olan kişilerin hastalığı bulaştırabilir olduğudur.

Ayrıca kalabalık ortamlarda çok fazla zaman geçirmek de tüberküloz hastalığının bulaşma riskini artırır ve hastalık daha kolay bir şekilde yayılır. Tüm bunların bir araya gelmesinin yanı sıra hastalık özellikle bağışıklık sistemi düşük olan insanları yakalar. Enfekte olan biriyle zaman geçirilse dahi bağışıklık sisteminin kuvvetli olması hastalığın bulaşmasını engelleyebilir.

Verem Hastalığı (Tüberküloz) Nasıl Bulaşır?

Verem yani tüberküloz enfekte bir kişinin öksürmesi veya hapşırma gibi hava yolu yoluyla yayılan bir akciğer hastalığıdır. Hastalığın bulaşabilmesi için kişinin vücudunda bakterinin aktif olması gerekir. Tüberküloz hastası olan bir kişinin öksürmesi, hapşırması, tükürmesi veya şarkı söylemesi gibi durumlarda bakteri hava yolu ile yayılır ve yakınındaki kişi bunu soluduğunda enfekte olarak hastalığa maruz kalır.

Verem Hastalığı (Tüberküloz) Risk Faktörleri Nelerdir?

Tüberküloz genel olarak herkese bulaşabilir ancak bazı risk gruplarını daha da yakından ve derinden etkileyebilir.

Tüberküloz risk faktörleri şöyle sıralanabilir:

• Ailede aktif tüberküloz vakası varsa,
• Afrika, Doğu Avrupa, Rusya ve Asya gibi tüberkülozun yaygın görüldüğü bölgelere seyahat ettiyseniz,
• Tüberkülozun yayılma ihtimalinin daha yüksek olduğu yerlerle (Evsizler, HIV’li kişiler, hapishaneler vb.) temas halindeyseniz,
• Bir hastane veya bakımevinde çalışıyorsanız,
• Aşırı sigara ve alkol tüketiyorsanız,
• Diyabet hastasıysanız,
• Şiddetli böbrek hastalığınız söz konusuysa,
• Kemoterapi tedavisi görüyorsanız,
• Yetersiz besleniyorsanız,

Tüberküloz hastalığına yakalanma ihtimaliniz daha yüksektir demektir. Yukarıda belirtilen durumlar söz konusu olmasa bile bağışıklık sisteminin zayıflığı da tüberküloz hastalığına yakalanma ihtimalini artıran faktörler arasına girer. Güçlü bir bağışıklık sistemi, en büyük destekçiniz olacaktır.

Verem Hastalığı (Tüberküloz) Nasıl Teşhis Edilir?

Tüberküloz hastalığının teşhisi için uzman doktor öncelikle hastayı fiziksel olarak muayene eder. Göğüs dinlemesi, lenf bezlerinin şişliğinin kontrol edilmesi ve belirtiler hakkında sorular sorulması başlıca teşhis aşamalarındandır.

Fiziksel muayene sonrası tüberküloz hastalığının en yaygın teşhis yöntemleri kan testi gibi görülse de kolay bir şekilde uygulanan cilt testi kişinin hastalığa yakalanıp yakalanmadığını rahatlıklar ortaya çıkarır.

Tüberkülin adlı madde kolun iç kısmındaki derinin altına enjekte edilerek derinin boyutu, pozitif veya negatif bir testi belirlemek için tercih edilir. PPD testi olarak bilinen bu test, kişinin bağışıklık sisteminin tüberküloza tepkisini ölçmekle birlikte vücudun antikor üretip üretmediğini ortaya koyar. Sonuçlar pozitif çıkarsa kişi tüberkoluz olarak değerlendirilir.

Cilt testiyle birlikte tüberküloz hastalığının teşhisinde başvurulan yollar şöyledir:

• Kan testi
• Akciğer röntgeni
• Balgam testleri
• BT taraması

Tüm bunlarla birlikte nefes testi, idrar tahlili ve omurga-beyin çevresindeki sıvının testi de teşhis yolunda başvurulan yöntemler olarak tercih edilebilir.

Verem Hastalığı (Tüberküloz) Nasıl Tedavi Edilir?

Tüberküloz hastalığı için en etkili tedavi yöntemi ilaçtır. Normal bir enfeksiyon hastalığına göre ilaç tedavisi daha uzun süren ve 6 ayı bulabilen tüberkülozda dört farklı ilacın kullanımıyla birlikte mikropların yok edilmesi amaçlanır. Çünkü bazı bakteriler vücuda girdikten sonra çok fazla direnç gösterebilir. Buradaki önemli noktalardan biri doktorun verdiği ilaçları eksiksiz ve düzenli bir şekilde kullanmaktır.

Tüberküloz tedavisinin yan etkileri var mı?

Tüberküloz tedavisinde birden fazla ilaç kullanımı söz konusu olduğu için bazı semptomlar ortaya çıkabilir ancak bu durum kişiden kişiye değişir.

• Deri döküntüleri
• Mide bulantısı
• Cilt kaşıntısı
• Sarılık
• İdrarda koyuluk

Verem Hastalığı (Tüberküloz) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Tüberküloz nedir?

Tüberküloz mycobacterium'un neden olduğu bulaşıcı bir akciğer enfeksiyonudur.

Tüberküloz (verem) bulaşıcı mı?

Evet, tüberküloz hava yoluyla insandan insana bulaşan ve özellikle akciğerleri etkileyen bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır.

Verem öldürür mü?

Verem hastalığı tedavi edilebilir bir hastalıktır ancak doğru bir teşhis ve tedavi uygulanmazsa yaşamı tehdit eden bir hastalıktır ve ölümle sonuçlanabilir.

Tüberküloz testi pozitif çıkarsa ne olur?

Tüberküloz için uygulanan cilt ve kan testlerinde pozitif sonucu çıkması tüberküloz hastalığına yakalanıldığı anlamına gelir. Bu sonucun ardından doktor tedavi sürecine başlar.

Tüberküloz tedavisi kaç ay sürer?

En az dört tane ilaç kullanılan tüberküloz tedavisi diğer enfeksiyonlar gibi olmadığı için 6 ayı bulabilen bir iyileşme süresi söz konusudur. İlaçlar düzensiz veya eksik kullanılırsa hastalık nüksedebilir veya kişinin çevresine hastalığı bulaştırma durumu devam eder.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.