Yükleniyor
Trakeostomi, boyundan trakeaya (nefes borusu) hava ve oksijenin akciğerlere ulaşmasını sağlamak için bir delik açıldığı cerrahi bir işlemdir. Buradaki amaç açıklığa yerleştirilen trakeostomi tüpünden kişinin nefes almasını kolaylaştırmaktır. Üst solunum yollunun tıkalı olduğu durumda geçici ya da kalıcı olarak kişiye trakeostomi uygulanabilir.
Trakeostomi, havanın akciğerlere ulaşmasını sağlamak için boyundan trakeaya doğru cerrahi müdahale ile kesi yapma işlemidir. Geçici ya da kalıcı olan bu işlem, hava yolu sağlamak ve akciğerlerdeki salgıları uzaklaştırmak için açıklıktan bir tüp yerleştirmesiyle yapılır. Trakeotomi yapılan kişi, burun ve ağız yerine trakeostomi tüpü yoluyla nefes alır.
Trakeostomi tüpü, trakeada oluşturulan delikten nefes borusuna yerleştirilen bir kateterdir. Bu durum havanın ciğerlere taşınmasına yardımcı olur. Trakeostomi tüplerinin birçok farklı türleri bulunur. Kişinin ihtiyacına göre türü de belirlenir.
Trakeostomi, hava yolunun tıkandığı ya da kişinin solunum işlevini tam olarak gerçekleştiremediği durumda hava geçişini sağlayarak tekrar nefes alabilmeyi mümkün kılmak amacı ile yapılır. Aynı zamanda bir hastalık veya başka bir sorun nedeniyle düzenli nefes almayı imkansız hale geldiğinde de yapılabilir.
Trakeostominin en yaygın görülen açılma nedenleri şöyle sıralanabilir:
Trakeostominin daha az yaygın nedenleri şunlardır:
Trakeostomi işlemi cerrahın, boyun bölgesinden kesi atarak oraya tüp yerleştirilmesiyle uygulanır. Ciddi solunum sıkıntısı yaşayan kişilerde trakeostomi şu aşamalarla uygulanır:
Her cerrahi işlemde olduğu gibi trakeostominin de bazı riskleri bulunur. Zamanla ameliyattan başka komplikasyonlar de ortaya çıkabilir. Trakeostomi nedeniyle görülebilecek olası komplikasyonlar şöyle sıralanır:
Bunların yanında kesinin açıldığı bölgede kanama, mukus veya kan pıhtıları trakeostomi tüpünü tıkaması, akciğerlerde, göğüste veya trakeostominin etrafında derinin altında sıkışan hava gibi komplikasyonlar da görülür.
Trakeostomi işlemi uygulanan birçok kişide solunum yolunda tüp yer aldığından ses telleri engellenir. Bu nedenle kişinin konuşması zor hale gelir. Kişiler konuşma terapistinden destek alarak ses kullanımını öğrenir ya da alternatif iletişim tekniklerinden yararlanır.
Boğazda yer alan trakeostomi tüpü yutkunmayı güçleştirdiğinden beslenme damar yoluyla ya da mideye açılan tüple gerçekleşir. Bunun yanında solunan havanın doğrudan akciğerlere gitmesi nedeniyle boğaz bölgesinde kuruluk meydana gelebilir. Bu da tahriş, öksürme ve balgama neden olur. Buna yönelik olarak solunan havanın nemlendirilmesi önemlidir.
Trakeostomi, çoğunlukla geçici olarak takılan bir tüptür. Bu nedenle trakeostomiyi yerleştirmek için açılan delik, alet çıkarıldıktan sonra birkaç gün içerisinde iyileşmeye başlar ve kapanır.
Trakeostomi takılan hasta, ağız yoluyla beslenme imkanı olsa bile hijyen açısından damar yoluyla beslenme tercih edilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 22 Şubat 2024
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
