Topuk Dikenine Şok Dalga Tedavisi

Şiddetli ayak ağrılarının nedeni topuk dikeni olabilir

Topuk dikeni, dinlenme halindeyken sessiz kalan, ancak hareket edildiğinde kendini hissettiren ağrılarla belirti veren bir hastalıktır. Ayakta tabana yapışan kasların çeşitli nedenlerle zorlanması sonucu oluşan yırtıkların yerini, zaman içinde kemiksi dokunun alması olarak tanımlanabilir. Topuk ağrılarının en sık görülen sebebi topuk dikeni, genellikle 40 yaşın üzerinde ortaya çıkmaktadır. Ayak tabanı ile ayağın iç bölgesi arasında baş gösteren ağrılar; sabah kalkınca, ilk adım atma sırasında ya da uzun süre oturma sonrası ilk basışta oluşur. Birkaç adım attıktan sonra ağrı şiddetinde azalma olmasına karşın; uzun süre ayakta durma ve yol yürüme ile günün sonuna doğru şikâyetlerde artma olabilmektedir. Ağrı topuğun orta kısımda iç tarafa yakın bölgede daha yaygınken, alt bacağa doğru da yayılabilmektedir. Boyutları 4-6 mm arasında değişen topuk dikeninin boyutu ve ortaya çıkardığı klinik bulgular arasında ise bir ilişki yoktur.

Doğru ayakkabı seçimine özen gösterin

Topuk dikeni hastalığında en önemli sebep şişmanlıktır. Ancak hastalık, normal kilolu kişilerde de görülebilir. Özellikle çocukluk ve gençlik yıllarında ayak sağlığına önem vermemiş ve genellikle doğru ayakkabı tercihi yapmamış kişilerde, uzun süre ayakta kalmayı gerektiren işlerde çalışanlarda, ayağında yapısal bozukluk olanlarda (Düztabanlık, ayak tabanı yüksekliği), yürüme bozukluğu olan kişilerde ve bazı romatizmal hastalıklarda daha sık görülür. Topuk dikeni tedavisinde çeşitli yöntemler vardır. Aşırı kilolu kişilerin öncelikle kilo vermesi sağlanmalıdır. Kullanılan ayakkabılarda düzenleme yapılmalıdır. Özellikle yumuşak tabanlı, topuk kısmı darbe emen ayakkabılar tercih edilmelidir. Ayakkabı veya evde kullanılan terliklerin içine yerleştirilen, ağrılı bölgeye gelen kısmı delik olan topuk yastıkçığı/ taban desteği kullanılması önerilir. Ayak tabanını esnetecek egzersizler önerilir ve gün içinde birkaç kez tekrarlanmalıdır. Ağrı kesiciler de tedaviye eklenebilir. Ayrıca ağrılı bölgeye her gün birkaç dakika yapılacak masaj da etkili olabilir. Tüm bunlara rağmen ağrı giderilemezse, topuğa kortizon enjekte edilebilir. Ancak kortizon ağrıyı ortadan kaldırsa da, uygulama şekli aşırı ağrılı olduğu için hastalar tarafından zor tolere edilir. Ayrıca kortizonun topuk yağ yastığında bozulmaya yol açma riski de vardır.

“Şok dalga tedavisi” ile kalıcı çözüm

Şok dalgaları tedavisi olan “ESWT”, vücut dışında üretildikten sonra bir uygulama başlığı ile vücudun istenilen bölgesine uygulanan basınç dalgalarının kullanıldığı bir fizik tedavi yöntemidir. Uzun yıllar böbrek taşlarını kırmak amacı ile kullanılan bu teknik, topuk dikeninde %85 kalıcı iyileşme sağlar. Tedaviye erken başlanması başarı şansını artırırken; tedavi 3- 5 seans devam etmekte ve 1 hafta ara ile yapılan seanslar ortalama 20 dakika sürmektedir. Cerrahi müdahale olmaksızın, anestezi alınmadan, ilaçsız ve kısa sürede iyileşme sağlayan şok dalga tedavisinden sonra topuk dikeni tekrarlama şansı düşüktür. Öte yandan şok dalga tedavisinin; hamilelikte, kanserli hastalarda, hemofili gibi kan hastalığı olanlarda, kanama eğilimini arttıran ilaç kullananlarda, uygulama alanı üzerinde enfeksiyonu olanlarda ve kalp pili olan kişilerde uygulanması doğru değildir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.