Yükleniyor
Stoma ya da diğer adı ile ostomi, vücudun belirli bir organının veya bölümünün dış yüzeye açıldığı, cerrahi ile oluşturulan yapay bir deliktir. Çeşitli sağlık sorunları, hastalıklar veya yaralanmalar sonucu, doğal yolların kullanılamaması durumunda, atıkların vücuttan atılmasını sağlamak amacıyla oluşturulur. Kolostomi, ileostomi ve trakeostomi gibi farklı türleri bulunmaktadır. Stoma oluşturma ameliyatından sonra düzenli bakım gerekir.
Ağızlaştırma anlamına gelen ostomi yani stoma, idrar veya dışkı gibi atıkların dışarı atılabilmesi için sindirim veya idrar sistemine bağlanan, karın bölgesinde oluşturulan yapay açıklık ve deliktir.
Vücutta parçalanan besin artıklarının sindirim sonrası bağırsak ya da böbrek ile atılması gerekir. Herhangi bir tıbbi sorun nedeniyle doğal yoldan atılamadığı durumlarda, idrar ve gaita gibi atıkların vücuttan alternatif yolla atılmasını sağlamak için bölgesel olarak uygulanır.
Bu tıbbi sorunlara crohn, ülseratif kolit, kanser, bazı genetik problemler, karın travmaları, tuvalete çıkılamayan durumlar, yaşlı ve prematüre bebeklerde bağırsak akışının dengesizleştiği durumlar örnek verilebilir.
Ostomi çeşitleri geçici ve kalıcı durumları kapsar. Stoma çeşitleri ürostomi, kolostomi ve ileostomi olmak üzere 3 gruba ayrılır. Ayrıca, stoma ne demektir denilince uygulama şekline ve takılı kalma süresine göre hastanın yaşam koşulları belirlenir.
Stomanın tıp dilinde açıklamasına bakıldığında boşaltım sistemini destekleyen cerrahi bir müdahale olarak tanımlanır. Bu müdahalenin yapıldığı kişi kalın bağırsaklarında rektum kanseri, tıkanma ya da ağır bağırsak enfeksiyonu gibi rahatsızlıklara sahip olması söz konusudur ve bağırsak torbası gereksinimi oluşur. Bu açıdan, anüs açıklığı dışkının boşaltılmasında yetersiz kalırsa, başka bir bağırsak operasyonu söz konusuysa, ameliyat sırasında kesilen bölge gaita ile temas etmemesi gerekiyorsa, dışkının güzergahı değiştirilmesi gerekiyorsa bu işlem yapılır.
Stoma özellikleri arasında en hassas nokta işlem sonrası görünümün nasıl olduğudur.
Kolostomi kalın bağırsağa yapılan ağızlaştırma işlemidir denilebilir. İşlem karın ön duvarında yapılır.
İleostomi ince bağırsağın cerrahi operasyonla karın ön duvarının ağızlaşmasıdır.
Ürostomi idrar yolunun sol ya da sağ karın duvarının ağızlaşma işlemidir.
Trakeostomi, soluk borusunun deri üzerinde ağızlaşmasını ifade eder.
Bu nedenle, stomanın yeri uygulama öncesinde belirlenir, hasta bilgilendirilir ve uygun cerrahi yöntem seçilmelidir.
Deri temizliği ve kurulama işlemi komplikasyon yaratmayacak şekilde uygulanır. Torbalar, cilde tutunan, adaptöre ve filtreye sahiptir. Torba ara sıra kontrol edilip yarısı dolduğunda boşaltılır, sızıntı böylece önlenir. Enfeksiyon ve yara oluşumunu engellemek için steril su ve antibiyotik özellikli kremler uygulanabilir.
Atıkların uzaklaştırılması hayati riski engelleyen bir durumdur, dolayısı ile atıkların dışarı çıkartılmasını sağlaması vücut değerlerin dengede kalmasına yardım eder.
Tek kullanımlıkları günde 1-3 kere değiştirilir.
Boşaltım sisteminin yabancı bir aparatla sağlanması ve manuel boşaltım sağlama ilk başlarda kişiyi zorlayabilir.
Kişinin hastalığına ve ihtiyacına göre değişir.
Evet , yüzme aktivitesi yapılabilir.
Stoma bakımı, bariyer sprey, özel pudra ve gerektiğinde yara örtüsü ile yapılabilir.
Her iki seçenekten biri doktor tespitine göre uygulanabilir.
Adaptör ve klips yardımıyla olur.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 22 Şubat 2024
Yayınlanma Tarihi: 6 Eylül 2023
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
