Sık İdrara Çıkma Neden Olur? Sık İdrara Çıkma Tedavisi

Sık İdrara Çıkma Nedir?

Sık idrara çıkma, sistit, idrar yolu enfeksiyonu ve böbrek taşı gibi mesane, idrar yolu ya da böbrek sorunları, prostat, gebelik, diyabet ve çok fazla sıvı tüketimi gibi nedenlerle gün içinde 7 veya 8’in üstünde idrara çıkılması durumudur. Gün içinde kişiyi sürekli tuvalete gitmeye iten ve rahatsız edici bir durum olan sık idrara çıkmaya neden olan hastalık idrar yolu enfeksiyonudur.

Her yaş ve cinsiyetten kişileri etkileyebilen sık idrara çıkma sorunu çoğunlukla 70 yaş üstü kişilerde, prostat büyümesi olan erkeklerde, hamilelerde ve diyabet hastası olan bireylerde görülür.

Birçok yaşlı erkek ve kadın, mesanenin yavaş yavaş idrarı tutma kapasitesini kaybetmesi nedeniyle daha sık idrara çıkma ihtiyacı duyar. Hamileler, özellikle hamileliğin son birkaç ayında, büyüyen uterusun mesaneye baskı yapması nedeniyle daha sık idrara çıkma dürtüsü geliştirir.

Yaygın nedeni idrar yolu enfeksiyonu ve sistit olan sık idrara çıkma sorunu, çok su içmek, kafein tüketiminin yoğunluğu, diyabet, hamilelik ve anksiyete gibi faktörler sonucunda da meydana gelebilir.

Altta yatan nedenin belirlenmesine bağlı olarak tedavi yöntemi belirlenen sık idrara çıkma sorununun çözümü için amaç kişiyi günlük rutin idrar ortalamasına döndürmektir.

Sık İdrara Çıkma Neden Olur?

Sık idrara çıkmanın nedeni sistit gibi mesane, böbreklerde taş ya da enfeksiyon ve idrar yolu enfeksiyonları, prostat sorunları, menopoz, gebelik, diyabet, stres ve çok fazla sıvı tüketimidir.

Sık sık idrara çıkmaya neden olan durumlar şunlardır:

• İdrar yolu enfeksiyonu ve sistit
• Prostat büyümesi
• Vajinit
• Aşırı aktif mesane sendromu
• Çok fazla sıvı tüketimi
• Fazla kafein alımı
• Diyabet
• Hamilelik
• Böbrek enfeksiyonu ve böbrek taşı
• Diüretik kullanımı
• Pelvik taban fonksiyon bozukluğu
• Stres ve anksiyete
• Beyin ve sinir sisteminde anormallikler
• Kullanılan bazı ilaçlara bağlı yan etkiler
• Hiperkalsemi
• Nadir de olsa mesane kanseri
• Radyasyon tedavisi

Sık sık idrara çıkaran nedenlerin daha detaylı açıklamaları ise şöyle ifade edilebilir:

İdrar yolu enfeksiyonu ve sistit

İdrar yollarında meydana gelen enfeksiyonları, idrar yollarında iltihaplanma yaratarak kişiyi daha sık bir şekilde idrara çıkartır. Bu enfeksiyonlar arasında sistit (mesane enfeksiyonu), üretrit (üretra enfeksiyonu) ve piyelonefrit (böbrek enfeksiyonu) bulunur.

Erkeklerde prostat büyümesi

Genellikle 60 yaş üstü erkeklerde prostat büyümesi yaygın olarak görülür. Prostat büyümesine bağlı olarak da mesanede idrarı tutma kapasitesi azalır ve bu kişiler gün içinde özellikle geceleri (noktüri) daha sık bir şekilde idrara çıkar.

Çok su içmek

Gün içinde ortalamanın üstünde su içtiğiniz takdirde mesanede çok fazla sıvı oluşur. Çok su içilmesi sonucunda da idrara fazla çıkarsınız.

Diyabet

Diyabet hastalığı olan kişilerin kanında glukoz adı verilen fazla şeker birikir. Bu durum, böbrekleri ekstra şekeri filtrelemek ve emmek için fazla mesai yapmaya iter. Böbrekler bu duruma ayak uyduramadığında fazladan şeker idrara karışır ve kişi gün içinde sık sık idrara çıkar.

Hamilelik

Sık idrara çıkma genellikle hamileliğin erken dönemlerinde ortaya çıkan ancak hamileliğin ilerleyen dönemlerinde de tekrar görülebilen bir sorundur. Bunun nedeni hamilelikte rahim büyüdükçe mesaneye baskı yapar ve sık sık idrara çıkılır.

Aşırı kafein tüketimi

İdrar söktürücü özelliği bulunan kafein, kahve ve çay yoluyla aşırı bir şekilde tüketildiğinde mesanenin hareketliliği artırarak kişiyi sık sık idrara çıkarır.

Böbrek enfeksiyonu ve böbrek taşı

Böbrek enfeksiyonu ve özellikle böbrek taşı da sık idrara çıkma problemine de sebep olan durumlar arasındadır. Böbrek taşı, idrar yoluna yakın bir yere ulaştığında üreterleri tıkarsa sık idrara çıkma problemi doğabilir.

Aşırı aktif mesane

Mesanedeki hareketlilik arttıkça mesane daha yoğun bir şekilde çalışır ve idrara çıkma sayısı artar.

Stres ve anksiyete

Stres ve anksiyete, vücutta birçok reaksiyona neden olabileceği gibi kasların kasılmasına sebebiyet verebilir. Bu süreçte strese bağlı olarak karın kasları gerilebilir ve bu durum da idrara çıkma ve dışkılama sıklığının artmasına yol açar.

Beyin ve sinir sisteminde anormallikler

Felç veya Parkinson gibi hastalıklar, mesanenin dolup boşaltılmasını kontrol eden sinirlere zarar vererek sık sık idrara çıkma isteği de dahil olmak üzere mesane sorunlarına neden olabilir.

Kullanılan bazı ilaçlara bağlı yan etkiler

Özellikle idrara çıkması kolaylaştıran diüretik ilaçlar sık sık idrara çıkma sorununu ortaya çıkarır.

Hiperkalsemi

Kandaki kalsiyum seviyesinin yükselmesi olarak bilinen hiperkalsemi, aşırı aktif tiroide bağlı gerçekleşen bir durumdur ve sık idrara çıkma problemini beraberinde getirebilir.

Nadir de olsa mesane kanseri

Mesane kanseri sık idrara çıkmanın nadir bir nedenidir. Sıklıkla sık idrara çıkma ihtiyacı ve idrarda kan da (hematüri) bu duruma eşlik eder.

Radyasyon tedavisi

Kanser hastalığının tedavisinde uygulanan radyasyon tedavisinin pelvise olan yan etkilerinden biri de  idrar sıklığıdır. Radyasyon mesaneyi ve idrar yollarını tahriş ederek mesane spazmlarına ve sık sık tuvalete gitme ihtiyacının doğmasına neden olabilir.

Kadınlarda Sık İdrara Çıkma Nedenleri Nelerdir?

Kadınlarda sık idrara çıkma nedenlerinin başında idrar yolu enfeksiyonu, hamilelik, vajinit, diyabet, sistit, aktif mesane, çok su içmek, yoğun kafein tüketimi, östrojenin azalması, pelvik taban kaslarının zayıflaması ve diüretik ilaçlar gelir.

İşte kadınlarda sık idrara çıkmaya neden olan durumlar:

• İdrar yolu enfeksiyonu

• Hamilelik
• Vajinit
• Diyabet
• Sistit
• Aktif mesane
• Çok su içmek
• Yoğun kafein tüketimi
• Mesane taşları
• Östrojenin azalması
• Pelvik taban kaslarının zayıflaması
• Diüretik ilaçlar
• Stres

Erkeklerde Sık İdrara Çıkma Nedenleri Nelerdir?

Erkeklerde sık idrara çıkmaya neden olan durumlar ise idrar yolu enfeksiyonu, sistit, prostat büyümesi, çok su içmek, kafeinin fazla tüketilmesi, böbrek enfeksiyonu-böbrek taşları, inme gibi nörolojik hastalıklar, diüretik ilaçlar ve nadir de olsa mesane kanseridir.

Sık İdrara Çıkma Nasıl Tedavi Edilir?

Gün içinde sık sık idrara çıkan kişilere uygun tedavi uygulanması için öncelikle altında yatan neden belirlenir. Nedenlerin belirlenmesinin ardından uygun tedavi yöntemi uygulanır.

Sık idrara çıkma sorununun çözümü için aşağıdaki tedavi yöntemleri uygulanabilir:

• Sıvı tüketiminin dengelenmesi
• İdrar yolu enfeksiyonu ve sistit varsa tedavisi için antibiyotik
• Diyabet, prostat büyümesi gibi problemlerin çözümü
• Böbrek yetmezliği veya böbrek taşının tedavisi
• Aşırı aktif mesane için pelvik taban fizik tedavisi

Doktor kontrolünde uygulanabilecek tıbbi tedavilerin dışında evde atılabilecek adımlar ise şu şekildedir:

• Yatmadan 2 saat önce sıvı alımını kesin
• Alkol ve kafein miktarını sınırlayın
• İdrar kaçırmasını önlemek için bir ped giyin
• Diyetinize dikkat edin

Sık İdrara Çıkma Hakkında Sık Sorulan Sorular

Gece idrara çıkma nedir?

Gece idrara çıkma ihtiyacı tıbbi olarak noktüri şeklinde tabir edilir. Noktürinin altında birden fazla neden yatabilir.

Sık sık idrara çıkmak neyin habercisi?

Sık sık idrara çıkma durumu idrar yolu enfeksiyonu, sistit, diyabet, hamilelik, mesane yollarında sorun ve prostat büyümesi gibi sorunların habercisi sayılabilir.

2 saatte bir idrara çıkmak normal mi?

Eğer çok fazla su veya sıvı tüketiminiz varsa 2 saatte bir idrara çıkabilirsiniz. Ancak normal şartlarda 2 saatte bir idrara çıkmak, altında yatan bir soruna işaret edebilir.

Sık sık idrara çıkmaya ne iyi gelir?

Sık sık idrara çıkmanın çözümleri arasında tıbbi nedenlere bağlı olarak antibiyotik tedavisi, kegel egzersizi ve mevcut hastalıkların tedavileri yer alır. Doktora gitmeyip bu sorunu evde çözmek istiyorsanız sıvı alımınızı bir süre azaltabilir, alkol-kafein miktarını sınırlayabilir ve sağlıklı beslenebilirsiniz.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.